قاي ەل بالاعا قانشا اقشا جۇمسايدى؟

«Ұлттық қор – балаларға»: Бала қайтыс болса, жиналған қаражат мұраға беріле ме
Фото: abai.kz

استانا. قازاقپارات- الەم ەلدەرى بالانى اقشا ۇستاۋعا مەكتەپ جاسىنان ۇيرەتەدى. ماسەلەن، ۇلى بريتانيادا 2014-جىلدان بەرى مىندەتتى ءپان رەتىندە وقىتىلىپ كەلەدى. ا ق ش، گەرمانيا، جاپونيا دا قارجىلىق ساۋاتتىلىققا قارشادايىنان كوڭىل بولەدى.

مەكتەپتە وقىتۋ ءبىر بولەك، بۇل ەلدەردىڭ كىشكەنتايدىڭ اقشا جۇمساۋىن قاداعالايتىن زاڭى دا قالىپتاسقان. دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋم دەرەگى بويىنشا، الەم حالقىنىڭ 33 پايىزى عانا قاراجاتىن دۇرىس پايدالانادى. بۇل بايلىق جانە كەدەيلىك سەكىلدى كەرەعار ەكى ۇعىممەن بايلانىستى.

بالالار 12 جاستان اقشا تابادى

«جۇرتتىڭ بالاسى پىسىق…» بۇل ءسوز، امەريكالىقتارعا ايتىلعان-اۋ، ءسىرا... بۇل ەلدىڭ جەتكىنشەكتەرى 12 جاستان باستاپ نان تابۋدىڭ قامىنا كىرىسەدى. گازەت تاراتادى، بىرەۋدىڭ بالاسىن باعادى، ءتىپتى تەاتردا قوسىمشا رولدەردە وينايدى. ال 14 جاستان باستاپ ساتۋشى، ەدەن جۋۋشى بولىپ جۇمىس ىستەيدى. ەگەر ورتا ەسەپپەن جىلىنا 4 مىڭ دوللار تاپسا، مەملەكەتكە سالىق تولەۋگە ءتيىس.

ال مەكتەپتەرىندە وقۋشىنىڭ بەلسەندىلىگى ءۇشىن، ويىنشىق اقشالار تولەنەدى. بۇل، مەكتەپ باعدارلاماسىنداعى classroom cash، ياعني ونلاين ءاميانعا ساقتالىپ جينالا بەرەدى. بۇدان تۇسكەن بونۋستاردى بالا قايدا جاراتام دەسە ءوزى بىلەدى. وعان تاتتىلەر، ويىنشىقتار، مەكتەپ قۇرالدارىن الا ما الدە بوس ۋاقىتىندا كومپيۋتەرلىك ويىندار ويناي ما، ونى دا ءوزى شەشەدى.

قارجىلىق ساۋاتتىلىقتى بالالاردىڭ ساناسىنا ءسىڭىرۋ، بۇل ونىڭ ەرەسەك شاعىندا ءوز-ءوزىن قامتاماسىز ەتەتىن كاپيتال ىسپەتتى. اقشانى دۇرىس جۇمساۋدىڭ اۋەلگى قادامدارىن 6 جاسىنان باستاپ ۇيرەتۋ كەرەك. سەبەبى، ولار مەكتەپتە ماتەماتيكا ءپانىن وتەتىندىكتەن، ەسەپ-قيساپتان حابارى بولادى - دەيدى، حالىقارالىق قارجىنى باسقارۋ ۇيىمىنىڭ وكىلى ەريك لاندولت.

نەمىستەر اقشاعا ساراڭ

ال ءتارتىپ سۇيگىش نەمىستەر بالاعا وڭدى-سولدى اقشا جۇمساتقىزبايدى. زاڭ سولاي. ماسەلەن، اتا-انالار بالالارىنا، 4-5 جاسىندا اپتاسىنا - 0.5 ەۆرودان بەرەدى، بۇل ءبىزدىڭ تەڭگەگە شاققاندا 300 تەڭگەدەي. ال 10-11 جاستا ايىنا - 13,6، 16-17 جاستا - 45 ەۋرودان بەرىپ وتىرادى. بۇل ءبىزدىڭ اقشامەن 23 مىڭ تەڭگەدەي. بۇل ءبىر ايعا بەرەتىنى. وسى ارقىلى بالالار، قاراجاتتى ءوزىنىڭ كەرەك-جاراعىنا ۇنەمدەپ جۇمساۋدى ۇيرەنەدى. ءارى مەكتەپ ەتيكاسىن ساقتايدى. باي مەن كەدەيدىڭ بالاسى اراسىندا الشاقتىق بولمايدى.

اقشانىڭ قايدان كەلىپ، قايدا كەتەتىنىنەن بالالاردىڭ حاباردار بولۋى ماڭىزدى. ال ونىڭ ماڭىزدىلىعىن ۇيرەتەتىن زامانۋي مەتوديكالار كوپ بولۋى كەرەك. سەبەبى، بۇل ماڭىزدى جايت. بالانىڭ جاسىنا ساي ءتۇرلى ءادىس-تاسىلدەرىن قالىپتاستىرۋ كەرەك - دەيدى قارجى مامانى سيۋزان حيرشمان.

شۆەتسيا مەن شۆەيتساريانىڭ دا ءتارتىبى وسىنداي. ال تۇرىكتەر مەن قىتايلار ءار مەرەكە سايىن بالالارىنىڭ قالتاسىن تولتىرىپ قويادى. ونى قاتاڭ تۇردە باقىلامايدى دا. باستىسى بالا قۋانسا بولدى دەيدى. جاپوندىقتار دا بالاعا اقشا سىيلايدى. ءبىراق، تالابى بار. ول اقشاعا بالا دۇكەننەن بارىپ، ويىنشىق نە قالاعان ءتاتتىسىن الا المايدى.

جاپون بالالارى اقشاسىن بانكتە ۇستايدى

«ەگەر، قولىڭىزدا 1 ميلليون يەن بولسا قايدا جاراتاسىز؟» جو-جوق، بۇل سۇراق سىزگە ەمەس. بۇل جاپون مەكتەپتەرىندە وقىتىلاتىن ءپاننىڭ اتاۋى. بۇل ەلدىڭ مەكتەپتەرىندە وقۋشىلارعا ارنايى داپتەرلەر بەرىلەدى. وعان وقۋشىلار كۇندەلىكتى شىعىنىن جازادى. جالپى، دۇكەندەگى كەز كەلگەن تاۋاردىڭ باعاسى مەن ونىڭ ساپاسىن جاپوندىق بالالار 6-7 جاسىندا وڭاي اجىراتا ءبىلۋى ءتيىس. ولاردى قارجىلىق ساۋاتتىلىققا جاستايىنان ۇيدە اتا-انا، مەكتەپتە ۇستازدارى باۋليدى. ويتكەنى مەملەكەتتىك زاڭ سونى تالاپ ەتەدى.

زامان وزعان سايىن، ادامنىڭ قاجەتتىلىكتەرى دە كوبەيەدى. سوندىقتان، كەز كەلگەن ادام، تاپقانىن بوسقا شاشپاي، ورنىمەن جۇمساي بىلسە، جاھاندىق پروبلەماعا اينالعان كەدەيلىك ماسەلەسى بولماس ەدى. سوندىقتان، ونى ءار بالا قارشادايىنان ءبىلىپ وسكەنى كەرەك.

24.KZ

سوڭعى جاڭالىقتار