قاسىم-جومارت توقايەۆ پەن الەكساندر ستۋبب بىرلەسكەن مالىمدەمە قابىلدادى

استانا. KAZINFORM - كەلىسسوز قورىتىندىسى بويىنشا ەكى ەل باسشىسى بىرلەسكەن مالىمدەمە قابىلدادى. بۇل تۋرالى اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.

قۇجاتتا تاراپتاردىڭ ورتاق ۇستانىمدارى مەن بۇگىنگى كەلىسسوز بارىسىندا ايتىلعان باستامالارى كورىنىس تاپتى.

اتاپ ايتقاندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى مەن فينليانديا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى تومەندەگىلەر تۋرالى مالىمدەدى:

تاراپتار قازاقستان مەن فينليانديا اراسىنداعى دوستىققا، ءوزارا قۇرمەت پەن تابىستى ىنتىماقتاستىققا نەگىزدەلگەن 33 جىلدان استام ۋاقىتتاعى ديپلوماتيالىق قاتىناستاردى اتاپ ءوتىپ، قازاقستان-فينليانديا ارىپتەستىگىن ودان ءارى نىعايتۋعا جانە ءارتاراپتاندىرۋعا بەرىك بەيىلدىلىگىن راستادى.
پرەزيدەنتتەر ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ كۇن تارتىبىندەگى اۋقىمدى ماسەلەلەر، جاھاندىق جانە وڭىرلىك وقيعالار بويىنشا مازمۇندى پىكىر الماستى. ولار تۇراقتى بايلانىستاردى قولداپ وتىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى جانە ءوزارا قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىن ماسەلەلەر بويىنشا سىندارلى ديالوگتى جالعاستىرۋعا ۋاعدالاستى.
تاراپتار كوپجاقتى ىنتىماقتاستىققا، سونداي- اق بارلىق مەملەكەتتەردىڭ ەگەمەندىگىن، تاۋەلسىزدىگىن جانە اۋماقتىق تۇتاستىعىن قۇرمەتتەۋدى قوسا العاندا، حالىقارالىق قۇقىقتىڭ جانە بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى جارعىسىنىڭ نەگىز قۇراۋشى قاعيداتتارىنا ادالدىعىن تاعى دا راستادى. ولار داۋلار مەن شيەلەنىستەردى بەيبىت، ساياسي جانە ديپلوماتيالىق جولدارمەن رەتتەۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
پرەزيدەنتتەر شاعىن جانە ورتا كاسىپورىنداردى قولداۋعا ەرەكشە ءمان بەرە وتىرىپ، ەكونوميكا، ساۋدا جانە ينۆەستيتسيا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋگە جانە بيزنەس جۇرگىزۋدىڭ ورنىقتى تاسىلدەرىن ىلگەرىلەتۋگە ۋاعدالاستى. ولار ەنەرگەتيكا، ەنەرگيا تيىمدىلىگى، ەكولوگيالىق تەحنولوگيالار، سۋ رەسۋرستارىن جانە ورمان شارۋاشىلىعىن باسقارۋ، قۇرىلىس، اقپاراتتىق- كوممۋنيكاتسيالىق تەحنولوگيالار، ينفراقۇرىلىم، كولىك جانە لوگيستيكا، ينجەنەريا جانە وزىق ونەركاسىپ يننوۆاتسيالارى سياقتى نەگىزگى سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ نيەتىن ءبىلدىردى. تاراپتار تسيفرلىق دامۋ جانە جاساندى ينتەللەكت سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ الەۋەتىن اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنتتەر ازيا مەن ەۋروپا اراسىنداعى سەنىمدى ءارى ءتيىمدى باعىت رەتىندە ماڭىزى ارتىپ كەلە جاتقان ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعىتىن (ت ح ك ب) مويىنداپ، ونى دامىتۋداعى قازاقستاننىڭ نەگىزگى ءرولىن اتاپ ءوتتى. تاراپتار ەۋروپا وداعىنىڭ «Global Gateway» جوباسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا قولداۋ ءبىلدىردى. وسىعان بايلانىستى ولار ساۋدا- ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جونىندەگى قازاقستان- فينليانديا ۇكىمەتارالىق كوميسسياسىنىڭ ەكىجاقتى بايلانىستاردى نىعايتۋدىڭ ءتيىمدى الاڭى رەتىندەگى ءرولىن اتاپ ءوتىپ، رەسمي ساپار اياسىندا بيزنەس- فورۋمنىڭ وتكىزىلۋىن قولدادى.
پرەزيدەنتتەر «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ (ا ح ق و) حالىقارالىق ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىقتى جانە قارجىلىق يننوۆاتسيالاردى قولداۋداعى ءرولىن مويىنداي وتىرىپ، ورنىقتى قارجىلاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ جانە قارجى تەحنولوگيالارىن دامىتۋ ماقساتىندا ا ح ق و مەن فين قارجىلىق جانە يننوۆاتسيالىق ينستيتۋتتارى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ الەۋەتىن زەردەلەۋگە شاقىردى.
پرەزيدەنتتەر بىتىمگەرشىلىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا، ونىڭ ىشىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ بىتىمگەرشىلىك وپەراتسيالار ورتالىعى (KAZCENT) مەن فينليانديا قورعانىس كۇشتەرىنىڭ حالىقارالىق ورتالىعى (FINCENT) اراسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدى جالعاستىرۋ ارقىلى نىعايتۋعا دەگەن مۇددەلەرىن راستادى.
پرەزيدەنتتەر ورنىقتى تۋريزم سالاسىنداعى وزىق تاجىريبەلەردى قولدانۋدى قوسا العاندا، ءبىلىم مەن تاجىريبە الماسۋعا باسا نازار اۋدارا وتىرىپ تۋريزم سالاسىندا بارىنشا تىعىز ىنتىماقتاستىققا قولداۋ بىلدىرەتىندەرىن تاعى راستادى.
پرەزيدەنتتەر جوعارى ءبىلىم، عىلىم جانە زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋ سالاسىنداعى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى قولداۋعا، سونداي-اق بىرلەسكەن اكادەميالىق جانە عىلىمي باستامالاردى ىسكە اسىرۋ مۇمكىندىكتەرىن زەردەلەۋگە ۋاعدالاستى.
تاراپتار ەكى ەل اراسىنداعى مادەني بايلانىستاردى تەرەڭدەتۋدى قولداي وتىرىپ، مادەني ىنتىماقتاستىقتى كورمەلەر، كونسەرتتەر، فەستيۆالدەر جانە كينو كورسەتىلىمدەرىن وتكىزۋ ارقىلى جانداندىرۋ نيەتتەرىن ءبىلدىردى.
تاراپتار كوشى-قون ساياساتى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋدىڭ جانە ۆيزالىق رەجيمدى ىرىقتاندىرۋ ديالوگىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. ولار قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ەۋروپا وداعى اراسىنداعى ۆيزالىق رەجيمدى جەڭىلدەتۋ تۋرالى كەلىسسوزدەردىڭ باستالعانىن قولداپ، ءتيىستى كەلىسىمنىڭ ۋاقتىلى جاسالۋىنا مۇددەلى ەكەندەرىن راستادى.
تاراپتار 2020 -جىلعى 1-ناۋرىزدا كۇشىنە ەنگەن ءبىر جاعىنان قازاقستان رەسپۋبليكاسى، ەكىنشى جاعىنان ەۋروپا وداعى مەن وعان مۇشە مەملەكەتتەر اراسىنداعى كەڭەيتىلگەن ارىپتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم شەڭبەرىندە تىعىز ىنتىماقتاستىقتى جالعاستىرۋعا دايىن ەكەندەرىن اتاپ ءوتتى.
پرەزيدەنتتەر وركەندەۋ مەن ورنىقتى دامۋدى قولداۋدىڭ ماڭىزدى تەتىگى رەتىندە ورتالىق ازيا مەن ەۋروپا وداعى اراسىنداعى ديالوگتى نىعايتۋعا بەيىلدىلىكتەرىن راستادى.
فينليانديا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ورتالىق ازيا وڭىرىندەگى ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى تەرەڭدەتۋدەگى، بەيبىتشىلىكتى نىعايتۋداعى، دوستىق، سەنىم جانە تاتۋ كورشىلىك احۋالىن قالىپتاستىرۋداعى، سونداي- اق ونىڭ حالىقارالىق ارەناداعى ماڭىزدىلىعىن ارتتىرۋداعى ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ كونسۋلتاتيۆتىك كەزدەسۋلەرىنىڭ ءرولىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى.
پرەزيدەنتتەر 2030 -جىلعا دەيىنگى ورنىقتى دامۋ كۇن ءتارتىبىن جانە ورنىقتى دامۋ ماقساتتارىن (و د م) ىسكە اسىرۋعا جاردەمدەسۋگە جانە ولاردى جىلدامداتۋعا، سونداي-اق سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋعا، لاستانۋمەن جانە شولەيتتەنۋمەن كۇرەسۋگە، بيولوگيالىق ءارالۋاندىلىقتى ساقتاۋعا جانە اپات تاۋەكەلدەرىن تومەندەتۋگە ەرەكشە نازار اۋدارا وتىرىپ، كليماتتىڭ وزگەرۋى ماسەلەسىن شەشۋدىڭ بىرلەسكەن تاسىلدەرىن ىلگەرىلەتۋگە ۋاعدالاستى.
تاراپتار 2026 -جىلعى ساۋىردە قازاقستاندا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىمەن جانە باسقا دا جەتەكشى حالىقارالىق ۇيىمدارمەن ارىپتەستىكتە وتەتىن جانە كليماتتىڭ وزگەرۋى، «جاسىل» ەكونوميكاعا كوشۋ جانە ورتالىق ازيا مەن ونىڭ شەگىنەن تىس جەرلەردە ورنىقتى دامۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ديالوگتى ىلگەرىلەتۋگە ارنالعان ماڭىزدى حالىقارالىق الاڭ قىزمەتىن اتقاراتىن وڭىرلىك ەكولوگيالىق سامميتتى قولدادى.
فينليانديا قازاقستاننىڭ الماتىدا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ورتالىق ازيا مەن اۋعانستانعا ارنالعان ورنىقتى دامۋ ماقساتتارى جونىندەگى وڭىرلىك ورتالىعىن قۇرۋ جونىندەگى باستاماسىن قولدادى. ءوز كەزەگىندە، قازاقستان فينلياندياعا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ءتيىستى قارارىنا قولداۋ جاساعانى جانە تەڭ اۆتورلىعى ءۇشىن شىنايى ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، ەكى ەلدىڭ تۇراقتى دامۋدى قولداۋعا، وڭىرلىك تۇراقتىلىقتى نىعايتۋعا جانە جاھاندىق سىن-قاتەرلەردى كوپجاقتى ىنتىماقتاستىق ارقىلى شەشۋگە ورتاق تۇردە بەيىلدى ەكەندىگىن اتاپ ءوتتى.
تاراپتار بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى جارعىسىنىڭ قاعيداتتارىنا سايكەس ۋكراينادا جاپپاي، ءادىل جانە تۇراقتى بەيبىتشىلىكتى تەزىرەك ورناتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى فينليانديانىڭ 2025 -جىلى ە ق ى ۇ- عا بەلسەندى ءتوراعالىق ەتكەنىن اتاپ ءوتتى جانە وسى جاۋاپتى مانداتتى تابىستى اياقتاۋعا تىلەكتەستىگىن ءبىلدىردى.
پرەزيدەنتتەر رەسمي ساپار بارىسىندا قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتار حالىقتارىمىزدىڭ مۇددەسى ءۇشىن ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى جان-جاقتى دامىتۋعا جاڭا سەرپىن بەرەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.
پرەزيدەنتتەر ەكى ەل اراسىنداعى قارىم- قاتىناستاردى ودان ءارى نىعايتۋ جانە ىنتىماقتاستىقتى تەرەڭدەتۋ ماقساتىندا تىعىز ديالوگتى قولداپ وتىرۋعا ۋاعدالاستى.
ەسكە سالا كەتەيىك، بۇعان دەيىن اقوردادا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ەلىمىزگە رەسمي ساپارمەن كەلگەن فينليانديا پرەزيدەنتى الەكساندر ستۋببتى قارسى العانىن حابارلاعان ەدىك.

سودان سوڭ مەملەكەت باسشىسى ەلىمىزگە رەسمي ساپارمەن كەلگەن فينليانديا پرەزيدەنتى الەكساندر ستۋببپەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى.

مۇنان كەيىن قازاقستان مەن فينليانديا پرەزيدەنتتەرىنىڭ كەلىسسوزى ەكى ەل دەلەگاتسيالارىنىڭ قاتىسۋىمەن ودان ارى جالعاسقانىن جازعانبىز.