قاراعاندى گەولوگتارى سيرەك جەر ەلەمەنتتەرى بار كەن ورنىن اشتى
استانا. قازاقپارات - ق ر ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس مينيسترلىگى «سەنتر گەول سەمكا» ج ش س جەر قويناۋىن گەولوگيالىق بارلاۋدىڭ 2022-2024 -جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا قۇيرىقتىكول ۋچاسكەسىندە بارلاۋ جۇمىستارى كەزىندە شامامەن ميلليون توننانى قۇرايتىن سيرەك جەر مەتالدارىنىڭ ۇلكەن رەسۋرستارى بار بىرنەشە پەرسپەكتيۆالى ايماقتاردى انىقتادى.
قۇيرىقتىكول ۋچاسكەسى استانادان وڭتۇستىك-شىعىسقا قاراي 300 ك م جەردە، قاراعاندى وبلىسى قارقارالى اۋدانىندا، قارقارالىدان سولتۇستىك-شىعىسقا قاراي 100 ك م جەردە ورنالاسقان. گەولوگيالىق تۇرعىدان قۇيرىقتىكول ۋچاسكەسىنىڭ كەندى جىنىستارى كەيىنىرەك ماگمالىق پروتسەستەردىڭ اسەرىنەن وزگەرگەن سونگەن جانارتاۋلار مەن ولاردىڭ ارەكەت ونىمدەرىنەن تۇراتىن ەجەلگى جانارتاۋلىق قۇرىلىمدى بىلدىرەدى.
كەن جايىلۋ شكالاسى بويىنشا ەڭ پەرسپەكتيۆالى اۋداندار ىرعىز جانە دوس 2، مۇندا سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىنىڭ جالپى مولشەرى %0,1- دان اسادى، جەكەلەگەن ۇلگىلەردە %0,25- عا جانە ودان دا جوعارى دارەجەگە جەتەدى. كەرن سىنامالارىن الۋ جانە سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىن ساندىق انىقتاۋ ناتيجەلەرى بويىنشا جۇرگىزىلگەن ىرعىز اۋدانىنداعى بولىنگەن بلوكتىڭ قورلارىنىڭ الدىن الا ەسەبى ورتاشا مولشەرى %0,1- دان استام 800 مىڭ تونناعا جۋىق مەتالداردىڭ بارىن كورسەتتى. ونىڭ ۇستىنە ۇڭعىلار كەننەن شىقپاعان. جوباداعى سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىنىڭ اناليتيكالىق زەرتتەۋلەرىنىڭ كولەمى شەكتەۋلى بولعاندىقتان، بۇل نىساننىڭ ماڭىزدىلىعىن بولجاعان «سەنتر گەول سەمكا» ج ش س باسشىلىعى سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىن ساندىق انىقتاۋدىڭ ەداۋىر بولىگىن ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن جۇرگىزۋگە شەشىم قابىلدادى، بۇل قورلاردى الدىن الا باعالاۋعا مۇمكىندىك بەردى.
اۋدان بويىنشا بارلىق قولدا بار تاريحي ماتەريالدار مەن گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارىنىڭ مالىمەتتەرىن تالداعاننان كەيىن جاڭا قازاقستان اتتى وتە ۇلكەن بولجامدى اۋدانى قوسىمشا انىقتالىپ، الدىن الا باعالاندى. ول ەل دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭى قۇرمەتىنە اتالعان جانە وڭتۇستىك پەن باتىستا انىقتالعان كەندى قاباتتاردىڭ جالعاسى. جاڭا قازاقستان اۋدانى قۇيرىقتىكول ۋچاسكەسىن تۇگەلدەي دەرلىك قامتيدى جانە بارلىق گەولوگيالىق العىشارتتار تۇرعىسىنان وتە پەرسپەكتيۆالى بولىپ تابىلادى. جاڭا قازاقستان اۋدانىنىڭ 300 مەتر تەرەڭدىكتەگى سيرەك جەر مەتالدارىنىڭ جالپى بولجامدى قورى 20,0 ميلليون توننادان اسادى، سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىنىڭ ورتاشا مولشەرى شامامەن 700 گ/ت قۇرايدى.
قازاقستاندا سيرەك جەردى كەن جايىلۋدىڭ مۇنداي ءتۇرىنىڭ انالوگتارى جوق، بۇل ونى جاڭا ونەركاسىپتىك تيپكە جاتقىزۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. انىقتالعان سيرەك جەر كەن ورىندارى مەن پەرسپەكتيۆالىق ۋچاسكەلەر، ەگەر ودان ءارى راستالسا، بولاشاقتا قازاقستاندى سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىنىڭ قورى بويىنشا الەمدە جەتەكشى ورىنعا شىعارۋى مۇمكىن، بۇل سيرەك جەر مەتالدارىنىڭ جوعارى تەحنولوگيالىق سالاسىن قارقىندى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. كەندى بايىتۋ تەحنولوگياسىن جانە باعالى كومپونەنتتەردى ءوندىرۋدى تابىستى دامىتۋ ءوڭىردىڭ ينۆەستيتسيالىق تارتىمدىلىعى مەن ەكونوميكالىق دامۋىنا اسەر ەتەدى.
