قانت ديابەتى ناۋقاستارىنا كومەك
دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ دەرەگىنە سايكەس الەمدە قانت ديابەتىمەن الىسىپ ءومىر سۇرەتىن ادامداردىڭ سانى 500 ميلليوننان اسادى. وكىنىشكە قاراي، بۇل ستاتيستيكا جىلدان-جىلعا كوبەيىپ بارادى.
قانت ديابەتى جەڭىل-جەلپى قارايتىن اۋرۋ ەمەس. ونىڭ سالدارى مۇگەدەكتىككە، ءتىپتى ولىمگە اپارۋى مۇمكىن. ەمدەلىپ، كۇتىنبەگەننىڭ سالدارىنان سوقىرلىق، بۇيرەك جەتكىلىكسىزدىگى، جۇرەك-قان تامىرى اۋرۋلارى، اياقتىڭ امپۋتاتسياسى سەكىلدى قاراپايىم جۇرت مۇلدە كۇتپەگەن اسقىنۋلار پايدا بولۋى ىقتيمال. بۇگىندە ەلىمىز كولەمىندە قانت ديابەتى دياگنوزى قويىلعان ديسپانسەرلىك ەسەپتە 558 مىڭ ادام، ونىڭ ىشىندە 6 مىڭنان استام بالا تۇر. بارلىق تىركەلگەن پاتسيەنتتەردىڭ %95 ى (530000 ادام) 2 ءتيپتى قانت ديابەتىمەن اۋىرادى.
ەلدە ءدال وسى دياگنوزبەن ەسەپتە تۇرعان ناۋقاستارعا ينسۋليندەردىڭ كەڭ سپەكترى تەگىن ۇسىنىلادى. ءاربىر پاتسيەنت جەرگىلىكتى ەمحانادان اقىسىز دارىگەر كەڭەسىن الا الادى. ءوز ۋچاسكەسىندە تۇراقتى باقىلاۋدا تۇرادى. اسقىنۋلار بايقالسا، مامانداندىرىلعان كومەك الادى. پاتسيەنتتەرگە ينسۋليندەردەن بولەك، ينەكتسيالىق قانتتى تومەندەتەتىن پرەپاراتتار، ينسۋليندى جەتكىزۋ قۇرالدارى مەن ءوزىن-ءوزى باقىلاۋ قۇرالدارىن (تەست جولاقتارى، گليۋكومەترلەر، پومپالار، شىعىن ماتەريالدارى، ت. ب. ) قوسا العاندا، ومىرلىك ماڭىزدى دارىلەردىڭ كەڭ تىزبەسى ۇسىنىلادى.
نەگىزى قانت ديابەتى جوعارى شىعىندى شىعىستاردىڭ وندىعىنا كىرەدى. ونى ەمدەۋگە مەملەكەت جىلىنا شامامەن 46 ميلليارد تەڭگە جۇمسايدى. بۇل ءدارى- دارمەك سالاسىن قارجىلاندىرۋعا بولىنگەن سومانىڭ %22 ىن قۇرايدى. قانت ديابەتىمەن اۋىراتىن ءبىر پاتسيەنتكە جىلىنا جاعدايدىڭ اۋىرلىعىنا بايلانىستى 618 مىڭ تەڭگەدەن 6,5 ميلليون تەڭگەگە دەيىن قارجى بولىنەدى. بارلىق مۇقتاج ادامداردى قامتاماسىز ەتۋ، ءوسىپ كەلە جاتقان قاجەتتىلىكتەردى جابۋ ماقساتىندا كەلەر جىلدىڭ قاڭتارىنان باستاپ قانت ديابەتىن قارجىلاندىرۋ م ءا م س جۇيەسى ارقىلى ىسكە اسادى. سونداي-اق قاڭتار ايىنان قانت ديابەتىن ەرتە انىقتاۋعا ارنالعان سكرينينگ ناۋقاستاردىڭ ءمامس- تەگى ساقتاندىرۋ مارتەبەسىنە قاراماستان تەگىن جۇرگىزىلەدى. دەمەك، قانت ديابەتىنىڭ دياگنوستيكاسى ەلىمىزدەگى ءاربىر تۇرعىنعا قولجەتىمدى بولادى.
ساندىبەك اسانالى
egemen.kz
