قالىڭ مال مەن ماھىردى شاتاستىرىپ جۇرگەن جوقپىز با؟
استانا. KAZINFORM - قازاق حالقىنىڭ ۇلت بولىپ قالىپتاسۋىندا سان عاسىرلىق سالت-ءداستۇر مەن ادەت-عۇرىپ ماڭىزدى ءرول اتقاردى. سونىڭ ءبىرى - ۇيلەنۋ سالتىنا قاتىستى «قالىڭ مال» ۇعىمى.
ال يسلام دىنىندە وسىعان ۇقساس «ماھىر» دەگەن تۇسىنىك بار. ەكەۋىنىڭ سىرتقى ۇقساستىعىنا قاراماستان، ءمانى مەن ماقساتى جاعىنان ەداۋىر ايىرماشىلىق بار، دەپ حابارلايدى El.kz ينتەرنەت پورتالى.
قالىڭ مال: ءداستۇرلى ۇعىم
قالىڭ مال - قازاق حالقىنىڭ داستۇرىندە كۇيەۋ جىگىتتىڭ وتباسى قالىڭدىقتىڭ اتا-اناسىنا بەرەتىن زاتتاي نەمەسە اقشالاي سىيلىعى. ول ەجەلدەن كەلە جاتقان سالت جانە نەگىزىنەن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق مانگە يە. قالىڭ مالدىڭ مولشەرى ءار رۋ، ءوڭىر، وتباسىنىڭ جاعدايىنا بايلانىستى ءارتۇرلى بولادى. بۇل قاراجات قىزدىڭ جاساۋىنا جۇمسالۋى مۇمكىن نەمەسە اتا-اناسى ءوز قاجەتىنە پايدالانا الادى.
قالىڭ مالدىڭ باستى مىندەتى - ەكى جاقتىڭ اراسىنداعى كەلىسىمدى بەكىتۋ، قىزدىڭ اتا-اناسىنا «قىز ءوسىرىپ، تاربيە بەرگەنى» ءۇشىن ريزاشىلىق ءبىلدىرۋ، ءارى بولاشاق قۇدالىقتىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋ. دەگەنمەن قازىرگى كەزدە قالىڭ مال كەيبىر ايماقتاردا الەۋمەتتىك قىسىم مەن ماتەريالدىق تالاپتىڭ ءبىر تۇرىنە اينالىپ كەتكەنى دە جاسىرىن ەمەس.
ماھىر: شاريعاتتاعى مىندەت
ماھىر - يسلام دىنىندە نەكە قيىلعان كەزدە كۇيەۋ جىگىتتىڭ قالىڭدىققا ارناپ بەرەتىن سىيلىعى. بۇل سىيلىق تەك قالىڭدىقتىڭ وزىنە عانا تيەسىلى جانە ونى ەشكىم يەلەنە المايدى: نە اتا-اناسى، نە كۇيەۋى، نە تۋىستارى. ماھىر - ايەلدىڭ اللا تاعالا تاراپىنان بەرىلگەن قۇقىعى.
قۇراندا بۇل جايلى بىلاي دەلىنەدى:
«ايەلدەرگە ماھىرلەرىن شىن كوڭىلمەن سىيلىق رەتىندە بەرىڭدەر...»
(قۇران، «نيسا» سۇرەسى، 4-ايات)
ماھىردىڭ مولشەرى مىندەتتى تۇردە قىمبات بولۋى شارت ەمەس - ول قىزدىڭ نەمەسە ونىڭ وكىلدەرىنىڭ قالاۋىمەن كەلىسىلىپ بەلگىلەنەدى. اقشا، التىن، زات، ءۇي، ءتىپتى ءدىني ءبىلىم ۇيرەتۋ سياقتى رۋحاني سىيلىق تا بولۋى مۇمكىن. ەڭ باستىسى - ماھىردى شاريعات بويىنشا مىندەتتى دەپ تانۋ جانە ونى نەكە شارتتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە قاراستىرۋ.
