ناۋرىزدى دارىپتەۋگە ىقپال ەتەتىن جالپى ۇلتتىق تۇجىرىمداما قابىلداۋ كەرەك - سەناتور

Әли Бектаев
Фото: senate.parlam.kz

استانا. KAZINFORM - بۇگىن سەناتتىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات ءالي بەكتايەۆ جاڭاجىلدىق شارالاردا ىسىراپشىلدىق باسىم بولىپ بارا جاتقانىن ايتتى.

«جاڭا جىلدى قارسى الۋ جىلدان-جىلعا كۇردەلەنىپ، جاي وتباسىلىق مەرەكەدەن اۋقىمدى ماتەريالدىق شاراعا اينالىپ بارا جاتقانى جاسىرىن ەمەس. ۇلكەن قالالاردا، وبلىس، اۋدان، ورتالىقتارىندا ورناتىلعان الىپ شىرشالار، مۇز قالاشىقتارى، اتىلعان وتشاشۋلار مەملەكەت قازىناسىنا سالماق ءتۇسىرىپ، تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىندە اتىلىپ جاتقان پيروتەحنيكالار قۋاتتىلىعى جاعىنان ادامعا ۇرەي تۋدىرىپ، ماتەريالدىق زاقىم كەلتىرىپ جاتىر. جاڭاجىلدىق سىيلىق ىزدەپ سابىلىپ جۇرگەن ادامداردان ساۋدا ورتالىقتارىندا اياق الىپ جۇرە المايسىڭ. ال باعاسى شارىقتاعان بالالار ويىنشىقتارىنىڭ باسىم كوپشىلىگى شەتەلدەن كەلەتىندىگىن، شەتەلدىڭ ءداستۇرىن، تۇرمىس- تىرشىلىگىن، ءتىلىن، ءدىلىن، ءدىنىن ناسيحاتتايتىندىعىن دا جاقسى بىلەمىز. وتكىزىلىپ جاتقان ۇجىمدىق كورپوراتيۆتەردى تالداماي-اق قويايىق. دەگەنمەن، جاڭاجىلدىق شارالاردا ىسىراپشىلدىق پەن داڭعازالىق باسىم بولىپ بارا جاتقانى انىق»، - دەدى ءا. بەكتايەۆ ۇكىمەت باسشىسى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ اتىنا جولداعان ساۋالىندا.

ونىڭ پايىمىنشا، تاۋەلسىز قازاقستاندا جاڭا جىلدى اتاپ ءوتۋدىڭ ەرەكشە يدەولوگيالىق، الەۋمەتتىك نەگىزىن قالىپتاستىراتىن ۋاقىت كەلدى.

«ەلىمىزدە 3000 جىلدىق تاريحى بار ناۋرىز مەيرامى تەرەڭ داستۇرگە ەنۋ كەرەك. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى باس اسسامبلەياسىنىڭ قارارىنا سايكەس، حالىقارالىق دارەجە العان، ال UNESCO- نىڭ شەشىمىمەن ادامزاتتىڭ ماتەريالدىق ەمەس مادەني مۇرا تىزىمىنە ەنگىزىلگەن ناۋرىز مەيرامى - حالقىمىزدىڭ قانىنا سىنگەن، جانىنا جاقىن، رۋحىنا لايىق مەرەكە. ەل ىشىندە ناۋرىز - ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى، جىل باسى، كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلگەن كۇنى دەپ ايتىلادى. وسى كۇنى بابالارىمىز ارالارىنا جىك تۇسكەن ادامداردى ءبىر داستارحاننان ءدام تاتتىرىپ، تابىستىرعان، جالعىز جارىم جانداردى ۇيلەندىرىپ، جەكە وتاۋ ەتكەن. جەتىم- جەسىرلەردى جاقىن تۋىستارىنىڭ قاراۋىنا ارنايى مىندەتتەپ تاپسىرعان. «بۇل كۇنى سامارقاننىڭ دا كوك تاسى جىبىگەن»، - دەپ، نەبىر مىقتى باي- باعلاندار دا ەلدىڭ جاعدايىن جاساۋعا، كومەك كورسەتۋگە ۇمتىلعان. ءدال وسى كۇندەرى بۇلاقتاردىڭ كوزىن اشىپ، تال وتىرعىزىپ، اركىم ءوز اۋلاسى مەن ءۇي-جايىن تازالاعان. ناۋرىز وتە سالىسىمەن ەگىنشىلەر ەگىن ەگىپ، مالشىلار ءتول الۋعا كىرىسىپ، جىل باسى قايناعان ەڭبەككە ۇلاسقان. ياعني، ناۋرىز - حالقىمىزدىڭ ناعىز رۋحاني جانە ەڭبەك مەرەكەسى. بۇل كۇن ەجەلدەن- اق ىنتىماق پەن ىرىس مەيرامى. پرەزيدەنتىمىز ايتقانداي، ناۋرىز - جاڭارۋ مەن جاڭعىرۋدىڭ سيمۆولىنا اينالۋى ءتيىس»، - دەدى سەناتور.

ءالي بەكتايەۆتىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەتىمىزدە بالاباقشادان باستاپ بارلىق وقۋ ورىندارى مەن ەڭبەك ۇجىمدارىندا، ءاربىر وتباسىندا ناۋرىز مەرەكەسىن دارىپتەيتىن، داستۇرگە ەنگىزۋگە مۇرىندىق بولاتىن، ءار ازاماتتىڭ ساناسىنا سىڭدىرە بىلەتىن جالپى ۇلتتىق كونسەپتسيا قابىلداۋ كەرەك.

«ناۋرىز - كول-كوسىر داستارحان جاساپ، جۇزدەگەن كيىز ۇيلەر تىگىپ، ىسراپشىلدىققا جول بەرەتىن مەيرام ەمەس، ياعني ءار وتباسىنا، ءار اۋىلعا، ءار وڭىرگە رۋحاني ءنار بەرەتىن جاڭاشىل مەرەكەگە اينالۋى كەرەك. ناۋرىزدىڭ تاريحىن، رۋحاني قۇندىلىعىن، ونىڭ ءار ءداستۇرىنىڭ سيمۆوليكالىق ءمانىن، ىزگى امالدارىنىڭ تاربيەلىك ماعىناسىن، تاتۋلىق پەن بىرلىكتىڭ نەگىزىن زەرتتەيتىن، قالىڭ بۇقاراعا جەتكىزەتىن عىلىمي ورتالىق قالىپتاستىرۋ ماڭىزدى. ءار جىلدىڭ ەكونوميكالىق، ستاتيستيكالىق قورىتىندىسى الداعى اقپان- ناۋرىز ايلارىندا شىعاتىندىعىن ەسكەرە وتىرىپ، ناۋرىز مەرەكەسىنىڭ قارساڭىندا وتكەن جىلدى قورىتىندىلاپ، ەڭبەك ۇجىمدارى مەن ەڭبەك وزاتتارىن ماراپاتتاۋ داستۇرگە اينالۋى ءتيىس. ءتىپتى، ناۋرىز ايى ەڭبەك ادامىن دارىپتەۋ ايى بولعانى دۇرىس. سونىمەن قاتار، مەرەكە قارساڭىندا تۇرمىسى تومەن وتباسىلاردى الەۋمەتتىك قولداۋدى، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتارعا كومەكتەسۋدى جالپى حالىقتىق اكتسياعا اينالدىرۋ قاجەت»، - دەدى دەپۋتات.

ونىڭ پايىمىنشا، ناۋرىز مەيرامى قارساڭىندا بالالاردىڭ تاۋارلارىنا جەڭىلدىكتەر جاساۋ قاجەت.

اۆتور

رۋسلان عابباسوۆ

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram