چەمپيوندار مەكەنى: وزبەكستاننىڭ تاباقساي اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن قازاق سپورتشىلارى
وزبەكستاننىڭ تاشكەنت وبلىسىندا بوستاندىق اۋدانىنا قاراستى تاباقساي دەگەن اۋىل بار. تۇمسا تابيعاتى كوزدىڭ جاۋىن الاتىنداي سۇلۋ جەر. ءتىپتى سارقىراماسى مەن كانونى دا بار.
وزبەك حالقى بۇل مەكەندى سول اسەم تابيعاتى ءۇشىن ەرەكشە جاقسى كورەدى. ال قازاق ءۇشىن تاباقساي بايىرعى ءوز جەرىمىز بولعانى ءۇشىن دە، ەل نامىسىن اسقاقتاتقان تالاي چەمپيوندى تاربيەلەپ وسىرگەن ءوڭىر رەتىندە دە ىستىق.
El.kz اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى بۇگىن سول سپورتشىلارعا توقتالىپ ءوتۋدى ءجون كوردى.
قازاقتان شىققان تۇڭعىش وليمپيادا چەمپيونى باسكەتبولشى ءالجان جارمۇحامەدوۆتىڭ وسى اۋىلدىڭ تۋماسى ەكەنىن كوپشىلىك بىلەتىن بولار. 1944-جىلعى 2- قازاندا دۇنيەگە كەلگەن جارمۇحامەدوۆتىڭ ۇلتىنا قاتىستى ءبىراز داۋ بولعانى راس. كەيىننەن باسكەتبولشىنىڭ ءوزى سۇحباتىندا قازاق ەكەنىن، باي ۇلى تايپاسىنىڭ جاپپاس رۋىنان شىققانىن ايتتى. جارمۇحامەدوۆ دۇنيە ەسىگىن اشقاندا بۇل اۋدان وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا قارايتىن. ارادا 12 جىل وتكەننەن كەيىن، 1956-جىلى بوستاندىق اۋدانى حرۋشيەۆتىڭ پارمەنىمەن، يسمايل يۋسۋپوۆتىڭ كەلىسىمىمەن قاسىنداعى شىرشىقپەن بىرگە وزبەكستاننىڭ ەنشىسىنە بەرىلىپ كەتتى.
ءالجان جارمۇحامەدوۆ 1963-1967-جىلدارى وزبەك مەملەكەتتىك دەنە شىنىقتىرۋ ينستيتۋتىندا ءبىلىم الدى. سول جىلدارى ول تاشكەنتتىڭ سكا كومانداسىنىڭ ساپىندا ءوزىنىڭ سپورتتىق مانسابىن باستادى. 1967-جىلى ك س ر و قۇراماسى قۇرامىنا الىنىپ، ەۋروپا چەمپيونى اتاندى. وسىدان كەيىن الماتىنىڭ «بۋريەۆەستنيك» كومانداسىنا اۋىسپاق بولعان، دەگەنمەن جوسپارى جۇزەگە اسپايدى. سونان سوڭ 1969-جىلى ماسكەۋدىڭ تسسكا كومانداسىنىڭ قاتارىن تولىقتىردى.
ماسكەۋ ارمياشىلارى ساپىندا ونەر كورسەتىپ جۇرگەن جىلدارى ءالجان ك س ر و قۇراماسى قۇرامىندا تاعى 1971، 1979-جىلدارى ەۋروپا چەمپيونى بولدى، 1975-جىلى كۇمىس جۇلدە الدى. ول 1978-جىلى الەمنىڭ كۇمىس، 1970-جىلى قولا جۇلدەسىنە قول جەتكىزدى. ال 1972-جىلى وليمپيادا چەمپيونى اتاندى، 1976-جىلى ويىنداردىڭ قولا مەدالىن كەۋدەسىنە تاقتى.
باقىت سارسەكبايەۆ
ءيا، بوكستان بولاشاق وليمپيادا چەمپيونى باقىت سارسەكبايەۆ پاۆلوداردا دۇنيە ەسىگىن اشتى. ءبىراق اتا-اناسى باقىتتى كىشكەنتاي كەزىندە تاباقساي اۋىلىنداعى اتاسى مەن اجەسىنىڭ تاربيەسىنە بەرگەن، تيىسىنشە بوزبالا كەزگە دەيىن ول وزبەكستاندا ءومىر ءسۇرىپ، كورشى ەلدىڭ نامىسىن قورعاپ ءجۇردى. ءتىپتى 69 كەلى سالماقتا وزىنە تەڭ كەلەر بوكسشى جوق ەكەنىن تالاي دالەلدەدى. سوعان قاراماستان افينا وليمپياداسىنا ءوزىن ەمەس، ديلشود ماحمۋدوۆتى الىپ كەتكەن سوڭ باقىت اتاجۇرتقا ورالۋدى ءجون كوردى.
ال اراعا ءتورت جىل سالىپ بەيجىڭ وليمپياداسىندا بۇل سالماقتىڭ كوشباسشىسى اتاندى. وسىلايشا قازاق حالقىنا وليمپيادا ويىندارىنىڭ التىن مەدالىن سىيلادى.
ساكەن بيبوسىنوۆ
بوكستان توكيو وليمپياداسىنىڭ قولا جۇلدەگەرى ساكەن بيبوسىنوۆ تا وسى تاباقساي اۋىلىنىڭ تۋماسى.
كەيىن اتامەكەنگە قونىس اۋدىرىپ، وتاندىق بوكستىڭ باستى جۇلدىزدارىنىڭ بىرىنە اينالدى.
2019-جىلى ەكاتەرينبۋرگتە وتكەن الەم بىرىنشىلىگىندە ساكەن جارتىلاي فينالدا ءۇندى اميت پانگالعا ەسە جىبەرىپ، قولا جۇلدەگەر اتانسا، 2021-جىلى بەلگرادتا (سەربيا) وتكەن چەمپيوناتتا ءوزىنىڭ تەڭدەسسىز ەكەنىن دالەلدەدى. ءبىرىنشى راۋندتا التىنعا باستى ۇمىتكەر وزبەكستاندىق حاسانبوي دۋسماتوۆتى ۇتسا، كەيىنگى ايقاستارىندا دا ەش قيىندىقسىز جەڭىسكە جەتتى. ال فينالدا امەريكالىق روسكو حيللدىڭ وسال تۇسىن تاپتى.
ءدال سول جىلى شىلدەدە توكيو وليمپياداسىندا ۇزدىك ۇشتىكتىڭ قاتارىنان تابىلدى.
ابيبا ءابۋجاقىنوۆا
ابيبا ءابۋجاقىنوۆا ءوز سۇحباتىندا ساكەن بيبوسىنوۆپەن جانە كوماندالاس ارىپتەسى ەسميگۇل قۇيىلوۆامەن كورشى تۇرعانىن ايتقان ەدى. 1997-جىلعى 7- شىلدەدە تاباقسايدا تۋعان ابيبا دزيۋدوعا 11 جاسىندا قادام باسقان. نەگىزىنەن جاتتىعۋىن تاشكەنتتە وتكىزگەن. كەيىننەن جالعىز ءوزى الماتىعا كەتىپ، رەسپۋبليكالىق سپورت كوللەدجىنە ءتۇستى. وسىدان باستاپ ءتۇرلى جارىستاردا باق سىناپ كەلەدى.
2021-جىلى بىشكەكتە وتكەن ازيا چەمپيوناتىندا كۇمىس جۇلدە يەلەنسە، 2022-جىلى ەلوردامىزدا وتكەن قۇرلىق بىرىنشىلىگىندە تاعى دا فينالدا ۇتىلىپ، كۇمىس مەدالدى موينىنا تاقتى.
2022-جىلى تاشكەنتتە وتكەن الەم بىرىنشىلىگىندە ابيبا قولا جۇلدەگەر اتاندى.
ال 2023-جىلى پورتۋگاليادا وتكەن گران-پريدە جەڭىسكە جەتىپ، قازاقستاندىق دزيۋدوشى قىزدار اراسىندا وسى دەڭگەيدەگى الاماندا توپ جارعان العاشقى سپورتشى بولدى. ال قىتايداعى ازيا ويىندارىندا كۇمىس جۇلدە ەنشىلەدى.
ەسميگۇل قۇيىلوۆا
ەسميگۇل دزيۋدوعا ابيبانىڭ ارقاسىندا بارعان ەكەن. ءابۋجاقىنوۆا قۇيىلوۆانى دزيۋدوعا اناسىنان ءوزى سۇراپ الىپ كەتكەنىن ايتقان. بۇل ارەكەتىنىڭ بەكەر ەمەستىگىن ۋاقىت كورسەتىپ وتىر.
جاقىندا عانا حاڭجوۋدا وتكەن ازيا ويىندارىندا ەسميگۇل قولا جۇلدەگە قول جەتكىزدى. نەبارى 21 جاستاعى سپورتشى قىزدىڭ الار اسۋى ءالى الدا ەكەنىنە سەنىم مول.
وسىلايشا شاعىن عانا اۋىل بەس بىردەي چەمپيوندى تاربيەلەپ ءوسىردى. ول جاقتا قازاقتار ءالى دە كوپ. سوندىقتان باپكەرلەر جەڭىمپازدار «فابريكاسىنا» اينالعان تاباقسايدى نازاردا ۇستاعانى ءجون بولار.