مەملەكەتتىك ءتىل ازاماتتاردىڭ قىزمەت بابىندا وسۋىنە جول اشادى - توقايەۆ

استانا. KAZINFORM - مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ «انا ءتىلى» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا مەملەكەتتىك ءتىل ماسەلەسىنە دە توقتالدى.

-تاعى ءبىر وزەكتى ماسەلەبار. سوڭعى كەزدە قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىلۋ اياسى ەداۋىر كەڭەيدى. مەملەكەتتىك تىلدە ەركىن سويلەيتىن ازاماتتاردىڭ سانى كوبەيدى. بۇل قازاق تىلىنە دەگەن سۇرانىستىڭ ارتا تۇسكەنىن بىلدىرەدى. بۇدان بولەك، شەتەلدىكتەردىڭ دەتىلىمىزدى ۇيرەنۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىعى كۇشەيدى. قوعامدا قازاق ءتىلىنىڭ ءرولى ودان ءارى ارتا ءتۇسۋى ءۇشىن نەىستەۋ كەرەك دەپ ويلايسىز؟

-ءيا، دۇرىس ايتاسىز. قازاق ءتىلىنىڭ باسەكەگە قابىلەتى جانە ونى ۇيرەنۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىق بارىنشا ارتىپ كەلەدى. ەڭ باستىسى، قازاق ءتىلىن ءبىلۋ سانگە اينالدى، جاستارىمىز ونى مەڭگەرۋگە ۇمتىلاتىن بولدى. مەملەكەتتىك ءتىل ازاماتتاردىڭ قىزمەت بابىندا وسۋىنە جانە تابىسقا جەتۋىنە جول اشاتىن ماڭىزدى فاكتور سانالادى. ەلىمىزدىڭ بيزنەس وكىلدەرى ماركەتينگ سالاسىنداعى ناۋقاندارىن قازاق تىلىندە سويلەيتىن تۇتىنۋشىلاردىڭ سۇرانىسىنا قاراي وتكىزەتىن بولدى. مۇنىڭ ءبارى مەملەكەتتىڭ وتە اباي بولۋدى قاجەت ەتەتىن ءارى ساياسي تۇرعىدان ماڭىزدى سانالاتىن وسى سالاداعى ساياساتى ءتيىمدى جۇرگىزىلىپ جاتقانىن كورسەتەدى.

ءسوز اراسىندا ايتا كەتەيىن، دۇنيە جۇزىندە 7 مىڭنان استام ءتىل بار. سونىڭ ىشىندە ءۇش مىڭنان استام تىلگە جويىلىپ كەتۋ قاۋپى ءتونىپ تۇر. قازاق ءتىلى بۇل توپقا كىرمەيدى. انا ءتىلىمىز 2024 -جىلى الەمدە ەڭ كەڭ تارالعان تىلدەردىڭ اراسىندا 79- ورىنعا تۇراقتادى. وسى رەتتە كۇردەلى ءارى قاراما- قايشىلىققا تولى كەڭەس زامانىندا انا ءتىلىمىزدى الەمدىك لينگۆيستيكا كارتاسىنان جويىلىپ كەتۋدەن ساقتاپ قالعان زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ، اقىن-جازۋشىلاردىڭ، جۋرناليستەر مەن عالىمداردىڭ، مۇعالىمدەر مەن مادەنيەت قايراتكەرلەرىنىڭ، اۋىل ەڭبەككەرلەرىنىڭ، ياعني بارشا وتانشىل ازاماتتاردىڭ ەڭبەگىن باعالاۋىمىز كەرەك.

بۇدان دا جوعارى ناتيجەگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن عىلىم-ءبىلىم سالاسىنداعى ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋعا، مەكتەپتەر مەن باسقا دا وقۋ ورىندارىندا قازاق ءتىلىن ۇيرەتۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋگە قوسا وقىتۋشىلاردىڭ مارتەبەسىن ارتتىرۋ ماسەلەسىن دە شەشۋ قاجەت. 2023 -جىلى «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ باستاماسىمەن قۇرىلعان ارناۋلى قورعا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. سيفرلىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋعا باسا ءمان بەرگەن ءجون. ويتكەنى قازاق ءتىلىنىڭ الداعى تاعدىرى، ەلىمىزدىڭ جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتى كوبىنە وسىعان بايلانىستى بولادى.

شىعارماشىل جاستار جانە كرەاتيۆتى يندۋستريا مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ىسىنە پايداسىن تيگىزە الادى. مەملەكەت ەكونوميكاداعى بولاشاعى زور وسى سالانىڭ وركەندەۋىنە بارىنشا قولداۋ كورسەتەدى. وتاندىق جانە الەمدىك نارىقتا قارجىلىق جاعىنان ءتيىمدى ءارى سۇرانىسقا يە بولاتىن ءتۇرلى كونتەنتتى قازاق تىلىندە جاساۋ قاجەت. بۇل جەردە ادەبيەت، مۋزىكا، كينو، سەريال جانە كومپيۋتەر ويىندارى تۋرالى ايتىپ وتىرمىن.

انا ءتىلىمىزدىڭ بولاشاعى جارقىن ەكەنىنە مەنىڭ ەش كۇمانىم جوق. قازاق ءتىلى مەملەكەتتىك ءتىل رەتىندە حالقىمىزدى ۇيىستىرۋ جولىندا ماڭىزدى ءرول اتقارا بەرەدى. ءبىراق ءتىلىمىزدىڭ تۇعىرىن نىعايتامىز دەپ، ونى باسقا تىلدەرگە، سونىڭ ىشىندە ورىس تىلىنە قارسى قويماۋ كەرەك.