مەملەكەت باسشىسى قازاقستاننىڭ 2029 -جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق دامۋ جوسپارىن بەكىتتى
استانا. KAZINFORM - مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2029 -جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق دامۋ جوسپارىن بەكىتتى.
قۇجاتتا 2023 -جىلى مەملەكەت باسشىسى ءوزىنىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ورنىقتى، ساپالى جانە ينكليۋزيۆتى ءوسۋ تراەكتورياسىنا شىعۋ ماقساتىندا ەكونوميكالىق دامۋدىڭ جاڭا پاراديگماسىن ىسكە اسىرۋ قاجەتتىگىن بەلگىلەپ بەرگەنى اتاپ وتىلگەن.
«ورتاشا تابىس تۇزاعىنان» قۇتىلۋ جانە قازاقستاننىڭ تابىسى جوعارى ەلدەر قاتارىنا ورنىعۋى ءۇشىن بەرىك ينستيتۋتسيونالدىق جانە الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق نەگىزدەردى قالىپتاستىرۋ - ورتا مەرزىمدى كەزەڭگە ارنالعان دامۋدىڭ نەگىزگى ماقساتتارى. جاھاندىق ەكونوميكالىق، كليماتتىق جانە تەحنولوگيالىق مەگاترەندتەردىڭ ارتىپ كەلە جاتقان قىسىمى، سونداي-اق الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق سالادا جيناقتالعان تەڭگەرىمسىزدىكتەردىڭ قاۋىپتى دەڭگەيى جاعدايلارىندا قويىلعان مىندەتكە قول جەتكىزۋ مىندەتتەرگە باسىمدىق بەرۋدى جانە ەلدى دامىتۋدىڭ جاڭارتىلعان ورتا مەرزىمدى جوسپارىن قالىپتاستىرۋدى تالاپ ەتەدى»، - دەلىنگەن قۇجات ماتىنىندە.
پروتەكتسيونيزم مەن شەكتەۋ شارالارىنىڭ كۇشەيۋى اياسىندا قاتار باستالعان جاھاندىق تىزبەكتەر مەن ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستاردى قايتا قۇرۋ ءۇردىسى الەمدىك ەكونوميكانىڭ ءوسۋ الەۋەتىنىڭ تومەندەۋىنە، جوعارى ينفلياتسيانىڭ ۇزاق تسيكلىنە جانە ينۆەستيتسيالار ءۇشىن جوعارى باسەكەلەستىكتىڭ بولۋىنا اكەلدى. مۇنداي جاعدايلاردا قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ەكسپورتتىق- شيكىزات مودەلى بيۋدجەت كىرىستەرىن قالىپتاستىرۋ جانە ونى ءارتاراپتاندىرۋعا ينۆەستيتسيا سالۋ مۇمكىندىگى تۇرعىسىنان شەكتەلەدى.
«2014 -جىلدان باستاپ ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ ورتاشا جىلدىق ءوسۋ قارقىنى باياۋلادى جانە بۇگىندە %5 دان از. اسا جەتكىلىكسىز ينۆەستيتسيالاۋ، يننوۆاتسيانىڭ جانە ەكونوميكا ونىمدىلىگىنىڭ تومەن دەڭگەيلەرى اياسىندا بۇل جويىلىپ بارا جاتقان نەگىزگى قورلاردى دامىتۋ ءارى ورنىن تولتىرۋ ءۇشىن جەتكىلىكسىز. بۇل رەتتە، 2022 -جىلى ج ءى و- ءنىڭ %15 دان استامى جانە قازاقستان ەكسپورتىنىڭ %70 ى مينەرالدىق شيكىزاتپەن بايلانىستى سالالارعا تيەسىلى بولدى. سونىمەن بىرگە، قازبا وتىندارىنا الەمدىك سۇرانىستىڭ شارىقتاۋ شەگى جاقىنداعان سايىن جانە رەسۋرستىق بازانىڭ سارقىلۋىمەن ەكونوميكاداعى قۇرىلىمدىق وزگەرىستەردىڭ، سونداي-اق مەملەكەتتىك قارجى سالاسىندا تەڭگەرىمدى ساياسات جۇرگىزۋدىڭ قاجەتتىلىگى ارتادى»، - دەپ جازىلعان قۇجاتتا.
سونىمەن قاتار، 10 جىل ىشىندە قوماقتى قاراجات جۇمساۋ ارقىلى ەكونوميكانى دامىتۋعا ارنالعان بيۋدجەت ۇلەسى تومەندەدى. بۇل رەتتە، حالىقتىڭ كىرىستەر قۇرىلىمىنداعى مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ ۇلەسى 2010 -جىلعى %14 دان 2022 -جىلى %23 عا دەيىن ءوستى.
«وتكەن ونجىلدىقتارداعى قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق ءوسۋى قورشاعان ورتانىڭ جاي- كۇيىنە ەلەۋلى اسەر ەتۋمەن قاتار ءجۇردى، ول جاھاندىق ەكولوگيالىق فاكتورلارمەن بىرگە ەكولوگيالىق جاعدايدى ۋشىقتىردى. قازاقستان پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارى بويىنشا توپ-20 ەلدىڭ قاتارىنا كىرەدى، ال ەل حالقىنىڭ %20 دان استامى تۇراتىن جەرلەردىڭ ۇشتەن ەكىسىنە قۇرعاقشىلىق قاۋپى ءتونىپ تۇر. بۇل ماسەلەلەردى شەشۋ 2060 -جىلعا قاراي كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋ بويىنشا ەل قابىلداعان مىندەتتەمەلەرگە سايكەس شۇعىل ارەكەت ەتۋدى تالاپ ەتەدى»، - دەپ اتالىم وتكەن قۇجاتتا.
مۇنىمەن قوسا، قازاقستاننىڭ سەرپىندى تەحنولوگيالاردىڭ جاھاندىق كۇرت دامۋ ۇردىسىنە قاتىسۋ الەۋەتى جوعارى. اتالعان سىن- قاتەرلەردى ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2029 -جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق دامۋ جوسپارى ازىرلەندى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2029 -جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق دامۋ جوسپارى شەڭبەرىندە ەكونوميكالىق قايتا قۇرۋلاردىڭ نەگىزىندە جاتقان بەس ءبىرىزدى قاعيدات ايقىندالدى:
- جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىكتى ارتتىرۋ جانە تاۋارلار مەن قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن باسەكەلەستىكتى ىرىقتاندىرۋ ءارى ىنتالاندىرۋ؛
- كاسىپكەرلىكتى قورعاۋ جانە دامىتۋ، سونداي-اق ەكونوميكانىڭ ءوسۋى ءۇشىن ونى جەتكىلىكتى ينۆەستيتسيالارمەن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن ينۆەستورلار ءۇشىن تۇسىنىكتى، بولجامدى جانە تارتىمدى ەكونوميكالىق ساياسات؛
- ساپالى ءبىلىم بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋگە جانە كاسىپكەرلىك پەن شىعارماشىلىق باستامانى قولداۋعا باسا نازار اۋدارا وتىرىپ، قازاقستاندىقتاردىڭ الەۋەتىن اشۋ؛
- يننوۆاتسيالىق بەلسەندىلىكتى كەڭەيتۋ، سالالار مەن كاسىپورىنداردى جاڭعىرتۋ جانە تسيفرلاندىرۋ ارقىلى ەكونوميكانىڭ ونىمدىلىگى مەن كۇردەلىلىگىن ارتتىرۋعا باسا نازار اۋدارۋ؛
- وڭىرلەردىڭ دامۋىندا اسا ۇلكەن الشاقتىققا جول بەرمەۋ جانە وڭىرلەردىڭ ءوز الەۋەتىن ءارى ۇلكەن ەكونوميكالىق دەربەستىگىن ىسكە اسىرۋى ءۇشىن جاعداي جاساۋ.
اتاپ ايتقاندا، وسى جارلىق قول قويىلعان كۇننەن باستاپ قولدانىسقا ەنگىزىلەدى.
