مال بيرجاسىنداعى دەلدالدىق سحەمانى قىسقارتۋ ەت باعاسىن ارزانداتادى

اۆسترالياعا ساپار بارىسىندا ۆيتسە-پرەمەر سەرىك جۇمانعارين باستاعان قازاقستاندىق فەرمەرلەر مەن ءوڭىر باسشىلارى بەسىنشى كونتينەنتتىڭ ءىرى جانە قازىرگى زامانعى مال بيرجالارىنىڭ بىرىنە باردى، دەپ حابارلايدى Kazinform.

مال شارۋاشىلىعىنىڭ وركەنيەتتى ساۋداسى - سالانىڭ تابىستى دامۋىنىڭ نەگىزى. بارلىق نارىق قاتىسۋشىلارىنا تەڭ شارتتاردا كەمسىتپەيتىن قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتەدى.

نارىقتىڭ ءاربىر قاتىسۋشىسى، ساتۋشى مەن ساتىپ الۋشى وزىنە قاجەتتىنى الادى. ىزدەۋگە، تاسىمالداۋعا جانە قاۋىپسىزدىككە ۋاقىتتى ۇنەمدەيدى.

مال بيرجاسى مالدىڭ ءاربىر تۇرىنە باعانىڭ داۋسىز كورسەتكىشىن قالىپتاستىرادى، مەملەكەتكە سالادان تۇسەتىن كىرىستى بولجاۋ ءۇشىن نارىقتىق قوزعالىستار مەن تەندەنتسيالاردى تۇسىنۋگە، بانكتەر تۇراقتى قارجىلاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋگە، ال فەرمەرلەرگە كەز كەلگەن ۋاقىتتا جانە كەز كەلگەن كليماتتىق وزگەرىستەر جاعدايىندا مالدى ساتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

قۇرعاقشىلىق كەزىندە سويۋدىڭ قاجەتى جوق.

RLX (Regional Livestock Exchange) مال بازارىنىڭ جالپى اۋدانى 4 گەكتاردى قۇرايدى، ونىڭ 1,5 گەكتارى جابىق بازار.

ءبىر مەزگىلدە مۇندا 8 مىڭ باسقا دەيىن مال بولۋى مۇمكىن. ءار سەيسەنبى جانە ەكىنشى بەيسەنبى سايىن ساۋدا جاسالىنادى. مۇندا جىل سايىن 140 مىڭعا جۋىق ءىرى قارا مال ساتىلادى.

ساتۋعا اكەلىنگەن بارلىق مال باسى ەلەكتروندى بيركالار ارقىلى بىردەيلەندىرىلىپ، باقىلانادى. ءىرى قارا مال اۋكسيونعا ءبىر كۇن قالعاندا اكەلىنىپ، تازا سالماعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن كەشكى ساعات 21.00 دەن باستاپ ازىق بەرىلمەيدى.

ال ساتىلعان سوڭ مال جاڭا يەسىنە نەمەسە سويۋعا تاسىمالدانادى. ساۋدا كۇنىندەگى ساتۋ كولەمى %99,5 قۇرايدى، ياعني ساتىلماعان ءىرى قارا مال قالمايدى دەسە دە بولادى.

مال بازارىنداعى تۇلىكتەردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن اماندىعى ءبىرىنشى ورىندا. مال بازارىنىڭ قۇرىلىمدارى مالدى وتكىزۋدىڭ بارلىق كەزەڭدەرىنەن ءبىرقالىپتى وتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىندەي ەتىپ جاسالعان.

توبەنى اپتاپ ىستىقتان ساقتايدى، اۋىز سۋمەن تۇراقتى قامتاماسىز ەتىلەدى، جۇمىسشىلاردىڭ بازار ماڭىندا تەك جاياۋ نەمەسە اتپەن ءجۇرۋى، كولىكتەن مالدى ءتۇسىرىپ، كوتەرۋ كەزىندە زاقىمدانباۋ ءۇشىن مەتالل باسپالداقتار تۇياقتارعا جۇمساق ەتىپ قاپتالادى.

سونىمەن قاتار، بازارداعى بارلىق قالدىق جانە سارقىندى سۋلار جينالىپ، قايتا وڭدەلەدى.

MLA (Meat and Livestock Australia، مەملەكەتتىك- جەكەمەنشىك ارىپتەستىك) وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، اۆستراليادا كوپتەگەن جەكە جانە مۋنيتسيپالدىق مال بيرجالارى بار، مۋنيسيپالدىلارى 150 جىل بۇرىن، جەكەمەنشىكتەرى بار بولعانى 15 جىل بۇرىن جۇمىسىن باستاعان.

ءاربىر جانۋاردى ساتۋ، ءاربىر MLA ءۇشىن 5 اۆستراليالىق دوللار سالىق نىسانىن الادى، بۇل تولەمدەر زاڭنامالىق دەڭگەيدە بەلگىلەنەدى.

ءوز تاراپىنان MLA جانۋارلاردى سايكەستەندىرۋ جانە قاداعالاۋ ءۇشىن ءبىرىڭعاي ەلەكتروندى جۇيەنىڭ جۇمىسىن قامتاماسىز ەتەدى.

جەرگىلىكتى فەرمەرلەردىڭ ەكسپورتتىق ونىمدەرىن زەرتتەۋ، ماركەتينگ جانە جىلجىتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزەدى.

- ەلىمىزدە مال شارۋاشىلىعىن باقىلاۋدىڭ جاقسى جۇيەلەرىنىڭ بولۋى ءبىز ءۇشىن وتە ماڭىزدى. ءبىز ءونىمنىڭ بيوقاۋىپسىزدىگى، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ تۇراقتى دامۋى، جانۋارلارعا ادامگەرشىلىكپەن قاراۋعا باسىمدىق بەرەمىز، - دەدى ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ وكىلى.

RLX-تىڭ ارتىندا تۇرعان Thompson Longhorn كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى بايرون ۆۋلفتىڭ ايتۋىنشا، بۇل وڭتۇستىك اۆسترالياداعى ەڭ ءىرى مال بيرجاسى، اپتاسىنا 2000 باس ءىرى قارا مال ساتادى.

- بۇگىن بەيسەنبى جانە ۇلكەن اۋكسيون ءوتىپ جاتىر. ءبىز ساتىلىمعا ۇسىنىلعان ءىرى قارانىڭ ايتارلىقتاي ۇلكەن جەلىسىن كورىپ وتىرمىز. ساتۋ باعاسى باسىنا 750-800 اۆستراليالىق دوللار ارالىعىندا. مۇنداي بازارلار مال شارۋاشىلىعى ءۇشىن وتە ماڭىزدى، ءبىز ساۋداگەرلەر مەن وندىرۋشىلەرگە بازارلاردى تابۋعا جانە ەڭ جاقسى باعا ءۇشىن كۇرەسۋگە كومەكتەسەمىز، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.

اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيتسە-ءمينيسترى امانعالي بەرداليننىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاندا مال بيرجالارى جوق، مالدى دەلدالدار شارۋالاردان الىپ، بازارعا ساتادى.

ۇيىمداسقان، وركەنيەتتى ساۋدا جوق.

- ال اۆستراليادا ءبىز مال شارۋاشىلىعىنىڭ مۇلدە باسقا مادەنيەتىن جانە ەت ءوندىرۋدىڭ بىرنەشە ەسە تومەن قۇنىن كوردىك. قازىر قازاقستاندا مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋداعى باستى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى - دەلدالدىق سحەمالار. سالدارىنان فەرمەر قالاعان باعاسىن الا الماي وتىر. بيرجا فەرمەرگە دەلدالدىق سحەمالارسىز كۇتكەن پايدانى الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازىر اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىندە مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ جوسپارىن جاساپ جاتىرمىز، بۇل تاجىريبە بىزدە دە پايدالى بولادى، - دەيدى ول.

«قايىپ اتا» ج ش س قۇرىلتايشىسى سىرىم ەرتايەۆ اۆستراليادا قازاقستاننان مۇلدە باسقا مال نارىعى جۇيەسى بار ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى.

- اۆستراليالىقتار دا قازاقتار سياقتى عاسىرلار بويى مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقانىمەن، مويىنداۋىمىز كەرەك، ولار بىزدەن الىستاپ كەتكەن. ءبىز قازاقستاندا دا وسىنداي مال بازارلارىن اشۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. اۋكسيونداردى كورە وتىرىپ، جۇيەنىڭ ساتىپ الۋشىلار ءۇشىن دە، ساتۋشىلار ءۇشىن دە وتە قاراپايىم ەكەنىن ءتۇسىندىم. مىسالى، ساتۋشى 100 باس اكەلەدى، بازار يەلەرىنىڭ ءوزى ءبارىن قابىلداپ، تارازىعا سالىپ، ساتىپ العان سوڭ جەتكىزۋدى دە جۇزەگە اسىرادى. جالپى، اۆستراليالىق اۋىل شارۋاشىلىعى كونتينەنتتىڭ ماڭىزدى ەكونوميكالىق سالالارىنىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى. مۇنداعى مالدىڭ بارلىعى بورداقىلانادى. ءبىزدىڭ ۇيرەنەتىنىمىز كوپ، بۇل ءۇشىن قازاقستاننىڭ بارلىق الەۋەتى بار. ءبىز قازىر وزبەكستان، ب ا ءا، قىتاي نارىعىنا ەت ەكسپورتتايمىز. ەكسپورت كولەمىن ارتتىرۋ جوسپارىمىزدا بار، - دەپ اتاپ ءوتتى فەرمەر.

 

اۆتور

جانات قاپالبايەۆا