ەلىمىزدە قانداي ماماندار قاجەت؟
استانا. KAZINFORM - ەل بيلىگى قازىرگى تاڭدا جاقىن بولاشاقتا پايدا بولۋى مۇمكىن كادر تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋدىڭ جولدارىن ىزدەپ جاتىر. بۇل ورايدا، جۇمىسسىزدىقپەن كۇرەسىپ قانا قويماي، ەلدىڭ ەكونوميكالىق بولاشاعىن قامتاماسىز ەتەتىن بىلىكتى مامانداردى دا دايارلاۋ كەرەك. بۇگىننىڭ باستى مىندەتى - وسى.
ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، 2030-جىلعا قاراي ەل ەكونوميكاسىنا 1,6 ميلليوننان استام مامان قاجەت بولادى، سونىڭ ىشىندە 875 مىڭ ادامنىڭ كاسىپتىك-تەحنيكالىق ءبىلىمى بولۋى كەرەك.
زەرتتەۋلەر مەن دەرەكتەردەن اڭعارعانىمىز، بيىلدان باستاپ قازاقستاندا جۇمىسشى ماماندىقتارعا دەگەن سۇرانىس جىل سايىن ارتا تۇسەدى. جالپى قاجەتتىلىك 403 مىڭ ادامدى قۇرايتىن كورىنەدى. مۇنى جىلدارعا شاعاتىن بولساق، اعىمداعى جىلى - 63,8 مىڭ ادام، كەلەسى جىلى - 65,7 مىڭ ادام، 2027-جىل - 67,9 مىڭ، 2028-جىل - 66,8 مىڭ، 2029-جىل - 67,5 مىڭ، 2030-جىل - 71,4 مىڭ جۇمىسشى مامان كەرەك بولادى.
بۇل كورسەتكىشتەر قوعامداعى كوزقاراستى تۇبەگەيلى وزگەرتۋ قاجەتتىگىن بايقاتادى. ءبىر كەزدەرى ەلەنبەي كەلگەن جۇمىسشى ماماندىقتار ەندى ەل دامۋىنىڭ باستى درايۆەرىنە اينالادى.
ساراپشىلاردىڭ پايىمىنشا، قۇرىلىس، اۋىل شارۋاشىلىعى، وڭدەۋ ونەركاسىبى جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالالارى جالپى سۇرانىستىڭ 56 پايىزىن قامتيدى. تەك قۇرىلىس سالاسىنىڭ وزىندە 10 مىڭعا جۋىق سىلاقشى، 9 مىڭنان استام پروراب جانە 7 مىڭنان اسا دانەكەرلەۋشى قاجەت.
اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا فەرمەرلەر مەن تراكتورشىلار تاپشى، ال مەديتسينادا ورتا بۋىن قىزمەتكەرلەرىنە دەگەن سۇرانىس اسا جوعارى. ماسەلەن، دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىندە 24614 ورتا مەديتسينا قىزمەتكەر، 4604 جەدەل جاردەم كولىگىن جۇرگىزۋشى، 4536 فەلدشەر كەرەك.
بۇگىنگى ماماندىقتىڭ ەرتەڭگى كۇنى ەسكىرىپ قالۋى مۇمكىن ەكەنىن دە ەسكەرۋىمىز قاجەت. قازىرگى ەڭبەك نارىعىنىڭ شىندىعى وسىنداي. سول سەبەپتەن دە ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى كاسىپتەر مەن قۇزىرەتتەر اتلاسىن ازىرلەگەن. بۇل ماڭىزدى قۇجاتتا جاڭا پايدا بولاتىن، وزگەرىسكە ۇشىرايتىن جانە جويىلاتىن ماماندىقتارعا بولجام جاسالعان. ماسەلەن، اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا اگروينفورماتيك پەن بيوپرەپارات تەحنولوگى قاجەت بولادى. قۇرىلىس سالاسىندا دا سولاي، سيفرلىق جوبالاۋشى، ەكولوگيالىق قۇرىلىس ماتەريالدارى ينجەنەرى تاپشىلىق تۋدىرادى. تاۋ-كەن مەتاللۋرگياسىندا - جابدىقتى جاڭعىرتۋ ينجەنەرى مەن بلوكچەين اكىمشىلەرى جەتىسپەيتىن سياقتى...
وسىنداي بولجامداردان سوڭ، مامان دايارلاۋ پروتسەسىن تەك ۋنيۆەرسيتەتتەر مەن كوللەدجدەر قابىرعاسىمەن شەكتەمەۋ قاجەت دەگەن پايىمىز جاسايمىز. قازىرگى تاڭدا جۇمىسسىز جۇرگەن ازاماتتار ءۇشىن قىسقا مەرزىمدى كۋرستار ۇيىمداستىرىلۋدا. بۇل وقىتۋ تۇرلەرى ءۇش باعىتتا جۇزەگە اسادى: ءبىرىنشى - وقۋ ورىندارىندا، ياعني شاكىرتاقى مەن جول شىعىندارى وتەلەدى. ەكىنشى - جۇمىس بەرۋشى بازاسىندا، مۇندا تاجىريبەلى مامان تالىمگەر بولادى. ءۇشىنشى - ونلاين - Skills.Enbek پلاتفورماسى ارقىلى.
«Skills.Enbek پورتالىندا قازىرگى ۋاقىتتا 859 كۋرس بار، ونىڭ ىشىندە 160 ى جۇمىسشى ماماندىقتار بويىنشا ازىرلەنگەن. 2025-جىلى پورتالدا VR/AR تەحنولوگيالارىن قولداناتىن جاڭا ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارى ۇسىنىلادى. ول دا ماماندىق تاڭداۋشىلاردىڭ جانە ءبىلىم الۋعا نيەت بىلدىرگەندەردىڭ ماسەلەسىن شەشەتىنى ءسوزسىز»، - دەيدى استانا قالاسى بويىنشا حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ءازيز يبراگيموۆ.
ۆەدومستۆونىڭ دەرەگىنشە، تەك 2024-جىلى 67,5 مىڭ ادام قىسقا وقۋدان ءوتىپ، ولاردىڭ 87 پايىزى جۇمىسقا ورنالاسقان.
قىسقا مەرزىمدى كۋرستاردان بولەك، ەل استاناسىندا JOLTAP جانە «بارشاعا مۇمكىندىك» سياقتى باستامالار ءساتتى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. مىسالى، ەلورداداعى مودۋلدىك كەشەندەر تىگىنشىلىك، مودەلەر-كونسترۋكتور، دانەكەرلەۋشى سياقتى ناقتى سۇرانىسقا يە كاسىپتەردى ءۇش كۇننەن 25 كۇنگە دەيىنگى كۋرستار ارقىلى ۇيرەتۋدە. اكىمدىك ۇسىنعان دەرەكتەرگە قاراعاندا، سوڭعى ەكى جىلدا 7 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاسىپ، 1 مىڭنان استامى جەكە كاسىبىن اشقان.
وسى «بارشاعا مۇمكىندىك» كەشەنىنىڭ كەڭەسشىسى گۇلدانا دوسبولدىڭ سوزىنشە، وندا كەلگەندەرگە الدىمەن وقۋ كۋرستارىنا تىركەۋ جۇرگىزىلەدى، سودان سوڭ الەۋمەتتىك ماسەلەلەر بويىنشا دا كەڭەس بەرىلەدى. كۇنىنە 15-20 ادام قابىلدايتىن كورىنەدى. ايتالىق، ساۋلە قۇسمان ەسىمدى ەلوردا تۇرعىنى بىرنەشە جىل بويى ۇيدە وتىرعان سوڭ وسى كەشەندە تىگىنشى مەن مودەلەر-كونسترۋكتور ماماندىعىن مەڭگەرىپ، قايتا ەڭبەككە ارالاسۋعا بەل بۋعانىن ايتادى.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ 2025-جىلدى جۇمىسشى ماماندىقتار جىلى دەپ جاريالاۋى بۇل باعىتتاعى ماڭىزدى ساياسي قادام بولدى. ماقسات - تەك كادر تاپشىلىعىن شەشۋ عانا ەمەس، ەڭبەك ادامىنىڭ بەدەلىن كوتەرۋ، كاسىبي شەبەرلىك پەن ادال ەڭبەكتى باعالاۋعا نەگىزدەلگەن جاڭا قوعامدىق سانانى قالىپتاستىرۋ.
قازاقستاندا جۇمىسشى ماماندىقتارعا سۇرانىس كۇن سايىن ارتىپ كەلەدى. ەڭبەك نارىعىنداعى بۇل بەتبۇرىس - ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دە، قوعام كوزقاراسىن دا وزگەرتۋدى تالاپ ەتەدى. بۇگىننەن باستاپ كاسىپكە بەت بۇرعان ازامات - ەرتەڭگى ەكونوميكالىق سەرپىلىستىڭ قوزعاۋشى كۇشى بولماق.
