ەل پرەزيدەنتى ۇستانعان باعىت ەكونوميكانىڭ تۇراقتى ءوسىمىن قامتاماسىز ەتەدى - قوشانوۆ
استانا. KAZINFORM - حالىقارالىق رەزەرۆتەر 25 پايىزعا ءوسىپ، 57 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا جەتتى.
ۇلتتىق قوردىڭ كولەمى 62 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى. قول جەتكىزگەن بارلىق جەتىستىك - مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىن جۇيەلى تۇردە جۇزەگە اسىرۋدىڭ ناقتى ناتيجەسى، دەپ حابارلايدى «AMANAT» پارتياسىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.
بۇگىن ماجىلىستەگى «AMANAT» پارتياسى فراكسياسىنىڭ كەڭەيتىلگەن جيىنى بارىسىندا حالىق قالاۋلىلارى «2026-2028-جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋجەت تۋرالى» جانە «2026-2028-جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق بيۋجەتتەر، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالار، استانا بيۋجەتتەرى اراسىنداعى جالپى سيپاتتاعى ترانسفەرتتەردىڭ كولەمى تۋرالى» زاڭ جوبالارىن قارادى.
دەپۋتاتتار پرەزيدەنتتىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ، جولداۋلارىنىڭ، سونداي-اق «AMANAT» پارتياسىنىڭ سايلاۋشىلارعا بەرگەن ۋادەلەرىنىڭ ورىندالۋىن قارجىلاندىرۋ جونىندە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جوسپارىن تىڭدادى.
ءماجىلىس سپيكەرى، «AMANAT» پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ قارالعان زاڭ جوبالارى ەلىمىزدىڭ الداعى ءۇش جىلداعى دامۋ باعىتىن ايقىندايتىنىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. ينفراقۇرىلىمدىق جوبالارعا، وڭىرلەردى دامىتۋعا، بيزنەستى قولداۋعا جانە وزگە دە باعىتتارعا قوماقتى قاراجات بولىنۋدە. ءۇش جىلدىق بيۋجەت ايقىن الەۋمەتتىك باعىتتى ساقتاپ وتىر. دەپۋتاتتىق كورپۋس پەن قۇزىرەتتى مەملەكەتتىك ورگاندار بيۋجەت قاراجاتىنىڭ ءتيىمدى ءارى ۋاقتىلى يگەرىلۋىن مۇقيات قاداعالاۋعا ءتيىس، ءار تەڭگە حالىقتىڭ يگىلىگى مەن ەلىمىزدىڭ دامۋى جولىندا جۇمسالۋى كەرەك.
- ەكونوميكادا ناقتى ءوسىمى بار، جاڭا جوبالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. مەملەكەت ازاماتتار الدىنداعى ءوز الەۋمەتتىك مىندەتتەرىن تولىق ورىنداپ وتىر. ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ بويىنشا جوسپارلى جۇمىس جۇرگىزىلۋدە. سوندىقتان رەسپۋبليكالىق بيۋجەت جوباسىن قولداعانىمىز ءجون دەپ بىلەمىن. پرەزيدەنت جولداۋى، ونىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى جانە «AMANAT» پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى قارجىمەن قامتىلىپ، تولىق جۇزەگە اسىرىلۋعا ءتيىس. بۇل - «AMANAT» پارتياسى مەن ۇكىمەتتىڭ حالىق الدىنداعى ورتاق جاۋاپكەرشىلىگى، - دەدى ەرلان قوشانوۆ.
پارتيا ءتوراعاسى بيۋجەت جوباسى ايتارلىقتاي تۇراقتى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. جىل باسىنان بەرى حالىقارالىق رەزەرۆتەر (التىن-ۆاليۋتا رەزەرۆى جانە باعالى قاعازدار) 25 پايىزعا ءوسىپ، 57 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا جەتتى. ۇلتتىق قوردىڭ كولەمى 62 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى. بيىل 9 ايدا ءج ءى ءو ءوسىمى 6,3 پايىزدى قۇرادى. قول جەتكىزگەن بارلىق جەتىستىك - مەملەكەت باسشىسىنىڭ فيسكالدىق ساياساتتى جەتىلدىرۋ سالاسىنداعى تاپسىرمالارىن جۇيەلى تۇردە جۇزەگە اسىرۋدىڭ ناقتى ناتيجەسى. ەندى ءار وتباسى، ءار ادام ءوڭ وزگەرىستى سەزىنۋى كەرەك.
سونىمەن قاتار ءماجىلىس سپيكەرى بيۋجەت قالىپتاستىرۋعا قاتىستى وزەكتى ماسەلەلەرگە جانە ۇكىمەت بولاشاقتا جۇمىستى جانداندىرۋى قاجەت باعىتتارعا توقتالدى. اتاپ ايتقاندا، كولەڭكەلى ەكونوميكامەن كۇرەستى كۇشەيتۋ، بيۋجەت ءتارتىبىن قاتاڭداتۋ، جوبالاۋ- سمەتالىق قۇجاتتامانى ۋاقتىلى دايىنداۋ، سونداي-اق «اۋىل - ەل بەسىگى» جانە «كەلەشەك مەكتەبى» جوبالارىن قارجىلاندىرۋدىڭ جەتكىلىكسىز كولەمى ماسەلەلەرىنە نازار اۋدارىلدى. سونداي-اق ول جەرگىلىكتى بيۋجەتتەردىڭ رەزەرۆىن دۇرىس پايدالانۋدىڭ ماڭىزىنا نازار اۋداردى. ولار جىل قورىتىندىسى بويىنشا كىرىس جوسپارىن ايتارلىقتاي اسىرا ورىندايدى.
- ەڭ الدىمەن، بۇل قاراجاتتى باستاۋ العان جوبالاردى اياقتاۋعا جۇمساۋ كەرەك. ودان وزگە ماقساتتارعا جۇمساۋعا بولمايدى. جەرگىلىكتى بيۋجەتتەر ءوز دەربەستىگىن تۇسىنۋگە ءتيىس جانە ورتالىقتان ۇنەمى كومەك سۇراي بەرمەۋى كەرەك. تاعى ءبىر رەزەرۆ - بۇرىن باستالعان جوبالاردى قايتا قاراپ شىعۋ. ولاردىڭ اراسىندا كەيىنگە قالدىرا تۇرۋعا بولاتىن ماقساتتار بولۋى مۇمكىن. قاراجاتتى قاي تۇستا ۇنەمدەپ، وزگە سالالارعا باعىتتاۋعا بولاتىنىن تۇرعىنداردىڭ وزدەرى-اق كورىپ، ايتىپ وتىر، - دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.
دەپۋتاتتار الدىندا سويلەگەن پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى - ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعارين 2026-2028-جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋجەتكە ۇلتتىق قوردان كەپىلدەندىرىلگەن ترانسفەرت مولشەرى جىل سايىن 2,77 تريلليون تەڭگە كولەمىندە ايقىندالعانىن اتاپ ءوتتى. ۆيتسە- پرەمەر «AMANAT» پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا قول جەتكىزىلگەن ناتيجەلەرگە دە توقتالدى. ماسەلەن، بيىل 32 اۋداندىق اۋرۋحانانى ماتەريالدىق- تەحنيكالىق تۇرعىدا جابدىقتاۋعا 35,1 ميلليارد تەڭگە قاراستىرىلعان، جوو ستۋدەنتتەرىنىڭ شاكىرتاقىسى 100 پايىزعا ءوستى، 2,8 مىڭ جاس مامانعا جەڭىلدىكپەن يپوتەكا بەرۋگە 25 ميلليارد تەڭگە قاراستىرىلعان، ازاماتتىق قىزمەتشىلەردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىنىڭ جالاقىسى 2 ەسە ءوستى جانە تاعى باسقا.
ءوز كەزەگىندە قارجى ءمينيسترى ءمادي تاكيەۆ 2026-جىلعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋجەت كىرىسى 23,1 تريلليون تەڭگە دەڭگەيىندە بولجاناتىنىن ايتتى. ال كەلەسى جىلى بيۋجەت شىعىنى وسى جىلمەن سالىستىرعاندا 2 تريلليون تەڭگەگە ۇلعايىپ، 27,8 تريلليون تەڭگەنى قۇرايدى دەپ جوسپارلانۋدا. سولاي بولا تۇرا، 2026-جىلى الەۋمەتتىك سالاعا 10,7 تريلليون تەڭگە قاراجات باعىتتاۋ جوسپارلانۋدا، ونىڭ 6,8 تريلليون تەڭگەسى - الەۋمەتتىك تولەمدەر، ال 3,6 تريلليون تەڭگە - ءبىلىم بەرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالالارىنا قاتىستى شىعىندار.
ماجىلىستەگى قارجى جانە بيۋجەت كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى تاتيانا ساۆەليەۆا بۇل بيۋجەتتىڭ باستى ەرەكشەلىگى - تۇراقتىلىق پەن قابىلدانعان مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋ قاجەتتىلىگى اراسىنداعى قاتاڭ تەپە- تەڭدىك ەكەنىن اتاپ ءوتتى. جالعاسى جوق نەمەسە جوبالىق ازىرلىگى راستالماعان بارلىق باستاما بيۋجەتتەن الىنىپ تاستالدى. بۇعا قوسا، ۇلتتىق قوردان نىسانالى ترانسفەرتتەر تارتىلمايدى. ەندى بيۋجەت كوبىنە ءوز كىرىستەرى ەسەبىنەن قالىپتاسادى. بۇل قادام ونىڭ ماكروتۇراقتىلىعىن كۇشەيتەدى.
فراكسيا وتىرىسى بارىسىندا ۇكىمەت مۇشەلەرى دەپۋتاتتاردىڭ ءبىرقاتار سۇراعىنا جاۋاپ بەردى. اتاپ ايتقاندا، ينفلياتسيانى تەجەۋ، سىرتقى قارىزدى ازايتۋ، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ اياسىن كەڭەيتۋ، جالپى ىشكى ءونىمدى ۇلعايتۋ، ۇلتتىق قور قاراجاتىن ءتيىمدى پايدالانۋ، ينۆەستيتسيالىق احۋالدى جاقسارتۋ جانە وزگە ماسەلەلەر قوزعالدى.
جيىن قورىتىندىسىندا «AMANAT» پارتياسى فراكسياسىنىڭ مۇشەلەرى ۇسىنىلعان بيۋجەتتىك زاڭ جوبالارىن ماقۇلداۋ جانە ولارعا ءماجىلىستىڭ الداعى جالپى وتىرىسىندا قولداۋ كورسەتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.
بۇدان بۇرىن حابارلانعانداي، ولجاس بەكتەنوۆ AMANAT پارتياسى فراكسياسىنىڭ كەڭەيتىلگەن جيىنىنا قاتىستى.
