ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا قانشا ادام قازا تاپتى؟

كەڭەستەر زامانىندا س س س ر-دىڭ ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندەگى جالپى ادام شىعىنى تۋرالى دەرەكتەر مىڭ قۇبىلدى.

دەگەنمەن، ەشقانداي يدەولوگيانىڭ جەتەگىنە ەرىپ كەتپەي، ناقتى عىلىمعا سۇيەنگەن كوپشىلىك ساراپشىلاردىڭ ەسەبىنشە، سوۆەتتەردىڭ ادام شىعىنى 40،1-40،9 ميلليون. ونىڭ 27 ميلليونى اسكەري ادامدار دا، قالعان 13-13،5 ميلليونى جاي تۇرعىندار.

ءبىز سوعىستىڭ الدىندا س س س ر-دا ناقتى قانشا ادام بولعانىن جانە سوعىسقا ونىڭ قانشاسى شاقىرىلعانىن بىلمەيمىز. ويتكەنى ورتالىقتاندىرىلعان شاقىرۋ بويىنشا مايدانعا اتتانعان 34،5 ميلليون ادامنان باسقا جەكە اسكەري بولىمدەر دە ءوز بەتىنشە شاقىرتۋ جاساي بەرەتىن بولعان. ماسەلەن، قىزىل ارميا باس اسكەري-سانيتارلىق باسقارماسىنىڭ باستىعى يۆان سميرنوۆتىڭ 1979 - جىلى شىققان «ۆوينا ي ۆوەننايا مەديسينا» اتتى كىتابىندا اي سايىن ورتاشا العاندا 500 مىڭعا تارتا سولدات قازا تابادى دەگەن دەرەك كەلتىرەدى. بۇل ەسەپكە جاراقاتتان ولگەن، تۇتقىندا ولگەن، حابار-وشارسىز كەتكەندەر مەن سوعىس امالدارىنان تىس ۋاقىتتاردا ولگەن سولداتتاردىڭ ءبارى ەنگىزىلگەن.

1942 - جىلى ناركومات باسشىلىعى قىزىل ارميا ساپىنداعى شىعىن تۋرالى رەسمي ەسەپكە قازا بولعان سولداتتاردىڭ ۇشتەن ءبىرى عانا ەنگىزىلگەنىن اشىق ايتقان. سوعىستان كەيىن «قۇپيا» گريفى الىنعان قۇجاتتىڭ ەسەبىندە ولگەندەردىڭ، حابارسىز كەتكەن جاۋىنگەرلەردىڭ سانى 28240 مىڭعا جەتكەن. بۇدان ەميگراسيادا قالعان 250 مىڭ اسكەري تۇتقىنداردىڭ ەسەبىن الىپ تاستاساق، 27 ميلليون 090 مىڭ سولدات قازا تاپقان بولدى. ال بەيبىت تۇرعىنداردىڭ ادام شىعىنىمەن قوسا ەسەپتەگەندە ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس جىلدارى 40،1-40،9 ميلليون كەڭەس ادامدارى مەرت بولعان ەكەن.

بۇل ەسەپ تاريحي جانە فيليولوگيا تاقىرىپتارى بويىنشا 67 كىتاپ جازعان، ەڭبەكتەرى لاتىش، پولياك، ەستون جانە جاپون تىلدەرىنە اۋدارىلعان ت.ع.ك، فيلولوگيا دوكتورى، ورىس پەن-ورتالىعىنىڭ مۇشەسى بوريس سوكولوۆتىڭ دا ەسەبىنە ناق كەلەدى. مۇنداي دەرەكتى «مەموريال» مالىمەتتەر بازاسى دا راستاپ وتىر.

baq.kz