ۇكىمەتتە ش ق و جانە اباي وبلىسىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋى قارالدى

استانا. KAZINFORM - ۇكىمەتتە پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى - ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعاريننىڭ توراعالىعىمەن ەكونوميكالىق ءوسۋدى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى شتاب وتىرىسى ءوتتى. شىعىس قازاقستان جانە اباي وبلىستارىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى، سونداي-اق IT-سالانىڭ ءوسۋ الەۋەتى قارالدى. بۇل تۋرالى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.

اباي وبلىسىنىڭ اكىمى بەرىك ءۋالي ءوڭىردىڭ ەكونوميكالىق ءوسۋىنىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرى تۋرالى حابارلادى. بيىلعى 2 ايدا اۋىل شارۋاشىلىعىندا (102,3 پايىز)، قۇرىلىستا (112,7 پايىز)، ىشكى ساۋدادا (109,5 پايىز)، كولىك سالاسىندا (107,1 پايىز)، بايلانىستا (108,9 پايىز) ءوسىم قامتاماسىز ەتىلدى. جىل باسىنان بەرى تارتىلعان ينۆەستيسيا كولەمى 31 ميلليارد تەڭگە. ونىڭ 83,8 پايىزى بيۋدجەتتەن تىس قاراجات.

وبلىس بويىنشا جالپى قۇنى 2,7 تريلليون تەڭگە بولاتىن 27 ينۆەستيسيالىق جوبا پۋلى جاسالعان. ناتيجەسىندە 8,4 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلادى. بيىل 747 جاڭا جۇمىس ورنىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن جالپى قۇنى 30 ميلليارد تەڭگە سەگىز جوبا ىسكە اسىرۋ جوسپارلانعان. بۇل «Qazaq Astyq Group» ج ش س كۇنباعىس مايىن قۇيۋ جانە وراۋ جەلىسى بار تازارتۋ سەحى (7,1 ميلليارد تەڭگە)، «سەماز» ج ش س ءوندىرىسىن كەڭەيتۋ (10 ميلليارد تەڭگە)، «قازپوليگراف» ج ش س قاعاز جانە كارتون بۇيىمىن ءوندىرۋ (6 ميلليارد تەڭگە)، 18 جاڭبىرلاتۋ ماشيناسى ورناتىلاتىن ەكى سۋارۋ جوباسى، «ەastern Gold» ج ش س «رودنيكوۆوە» كەن ورنىن يگەرۋ ءۇشىن التىن ءوندىرۋ فابريكاسىن سالۋ جانە باسقالار.

جەدەل شتاب وتىرىسىندا وبلىس اكىمى «Eurasia Agro Semey» ج ش س-نىڭ ەت وڭدەۋ زاۋىتى قۇرىلىسى جوباسىنا قاتىستى، ناقتى ايتقاندا، كاسىپورىنعا جوعارى كەرنەۋلى ەلەكتر جەلىلەرىن تارتۋدى قارجىلاندىرۋ ماسەلەسىن كوتەردى. شتاب وتىرىسىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بۇل ماسەلە ۇقساس وتىنىمدەر تۇسكەن باسقا وڭىرلەردەگى ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ تاپسىرمالارى تىزىمىنە ەنگىزىلدى.

شىعىس قازاقستان وبلىسىندا ونەركاسىپتىڭ جالپى وڭىرلىك ونىمدەگى ۇلەسى 40 پايىز بولعانىمەن، ءوڭىر ەكونوميكاسىن ءارتاراپتاندىرۋ باعىتىندا بەلسەندى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. بارىنشا ناتيجەلى جۇمىسپەن قامتۋدى، حالىق تابىسىن جانە سالىق ءتۇسىمىن قامتاماسىز ەتەتىن نەعۇرلىم پەرسپەكتيۆالى باعىتتار شوب، ونىڭ ىشىندە تۋريزم، ونەركاسىپ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىن قايتا وڭدەۋ، سيفرلاندىرۋ جانە ينفراقۇرىلىم.

2025 -جىلى وبلىستاعى نەگىزگى كاپيتالعا KPI ينۆەستيسياسى 1 تريلليون 65 ميلليارد تەڭگە كولەمىندە بەلگىلەندى (2024 -جىلى - 768,2 ميلليارد تەڭگە). ەكى ايدا وڭىرگە 81,7 ميلليارد تەڭگە ينۆەستيسيا تارتىلدى. وبلىستىڭ ينۆەستيسيالىق پورتفەلى جالپى قۇنى 1,4 تريلليون تەڭگەنى قۇرايتىن جانە 7 مىڭنان استام جۇمىس ورنىن قۇراتىن 111 جوبادان تۇرادى.

بيىل 101,7 ميلليارد تەڭگەگە (688 جۇمىس ورنى) 9 جوبانى اياقتاۋ جوسپارلانىپ وتىر. ولاردىڭ قاتارىندا «ۆوستوكماشزاۆود» ا ق قۇيما ءوندىرىسىن جاڭعىرتۋ (33,8 ميلليارد تەڭگە)، «كاسكاد-ن» ج ش س التىن ءوندىرۋ فابريكاسى قۇرىلىسى (9 ميلليارد تەڭگە)، «AltynShyghys» ج ش س-نىڭ ماي ءوندىرۋ زاۋىتىنىڭ ەكىنشى كەزەڭى (8 ميلليارد تەڭگە) جانە باسقالارى بار.

وبلىس اكىمى نۇرىمبەت ساقتاعانوۆ وبلىستىڭ ينۆەستيسيالىق جوبالارىن دامىتۋداعى ءبىرقاتار كەدەرگىلەردى اتاپ ءوتتى.

مىسالى، «بۇقتىرما تسەمەنت كومپانياسى» ج ش س-ىندە تەمىرجول تاريفى مەن ەلەكتر ەنەرگياسى شىعىنىنىڭ وسۋىنە بايلانىستى سەمەنت ءوندىرىسى ءبىر جىلدا 22,8 پايىزعا تومەندەدى. كاسىپورىن جابدىقتى جاڭعىرتۋ كەزەڭىندە ەلەكتر ەنەرگياسى مەن تەمىرجول تاسىمالىنا تاريفتى ۋاقىتشا تومەندەتۋدى سۇرايدى. ۆيتسە-پرەمەر تابيعي مونوپوليالاردى رەتتەۋ كوميتەتىنە تۋىنداعان ماسەلەنى شەشۋدىڭ بارلىق مۇمكىندىگىن قاراستىرۋدى تاپسىردى.

سونداي-اق وبلىستا د س پ ءوندىرۋ زاۋىتىن قايتا قۇرۋ جانە جاڭعىرتۋ جوباسى ىسكە اسىرىلۋدا. جوبا 500 دەن استام جۇمىس ورنىن قۇرۋعا جانە اعاش وڭدەۋ سالاسىن دامىتۋعا ىقپال ەتەدى. ويتكەنى بۇگىندە وڭىردەگى لدسپ قاجەتتىلىگى تولىعىمەن يمپورت ەسەبىنەن جابىلۋدا. قازىردىڭ وزىندە كاسىپورىن شيكىزاتپەن قامتاماسىز ەتۋ پروبلەماسىنا تاپ بولىپ وتىر. وبلىس اكىمى مەملەكەتتىك ورمان قورىنان وتاندىق وندىرۋشىگە شيكىزاتتى تىكەلەي ءبولۋ مۇمكىندىگى ماسەلەسىن كوتەردى. ۆيتسە-پرەمەر ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگىنە بۇل ماسەلەنى قىسقا مەرزىمدە پىسىقتاۋدى تاپسىردى.

وبلىس اكىمى تۋريزم، شاعىن گەس كاسكادىن سالۋ، ا و ك سالاسىنداعى باسقا دا جوبالار بويىنشا ءبىرقاتار ماسەلەلەردى ايتتى. ولاردى ەندى بەيىندى ۆەدومستۆولار شەشەتىن بولادى.

وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستاننىڭ اقپارات جانە بايلانىس قىزمەتىنىڭ ج ءى ءو-دەگى ۇلەسى 2,2 پايىز، ال ناقتى كولەم يندەكسى 12,9 پايىزعا ءوستى. بيىلعى ەكى ايدىڭ ىشىندە ينتەرنەت جەلىسى ارقىلى كورسەتىلەتىن قىزمەتتەر كولەمى وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 13,1 پايىزعا ارتتى. موبيلدى بايلانىس جانە تىركەلگەن ينتەرنەت ابونەنتتەرىنىڭ سانى ءوسىپ كەلەدى، ال ينتەرنەت-ترافيكتى تۇتىنۋ كولەمى جىل سايىن ورتا ەسەپپەن 15- 20 پايىزعا كوبەيىپ وتىر. 2025 -جىلى سالانىڭ ەكونوميكالىق ءوسىم كورسەتكىشىن 11 پايىزعا جەتكىزۋ ءۇشىن س د ي ا و م بيىل بىرنەشە ينۆەستيسيالىق كەلىسىمگە قول قويۋدى جوسپارلاپ وتىر. بۇدان بولەك، تەلەكوممۋنيكاتسيا سالاسىندا ءبىرقاتار جوبالاردى ىسكە اسىرۋ كوزدەلگەن.

بۇل ءوز كەزەگىندە سالانىڭ جوسپارلانعان ەكونوميكالىق ءوسىمىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

سيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ۆيتسە-ءمينيسترى مالىك ولجابەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە ەلدەگى IT سالاسى قارقىندى دامىپ كەلەدى. 2023 -جىلى 17,9 مىڭنان استام بولعان IT كومپانيالار سانى 2024 -جىلى 18,6 مىڭنان استى. سوڭعى جىلدارى دايىندالعان IT مامانداردىڭ سانى 100 مىڭ ادامنان استى.

2023 -جىلى IT قىزمەتتەر ەكسپورتى جارتى ميلليارد دوللارلىق مەجەدەن اسىپ ءتۇستى. ال الدىن الا دەرەكتەر بويىنشا، بۇل كورسەتكىش 2024 -جىلى $700 ميلليون قۇرايدى. كورسەتىلەتىن IT قىزمەتتەردىڭ كولەمى 2022 -جىلى 946 ميلليارد تەڭگەدەن 2024 -جىلى شامامەن 1,5 تريلليون تەڭگەگە دەيىن ءوستى. ءوسىم درايۆەرلەرىنىڭ ءبىرى - «Astana Hub» حالىقارالىق تەحنوپاركى بولىپ وتىر. مۇندا 1,5 مىڭنان استام IT كومپانيا تىركەلگەن (ونىڭ 425 ى شەتەلدىك قاتىسۋمەن). 

ايتا كەتەلىك بيىل كاسىپكەرلىكتى كەشەندى قولداۋ باعدارلاماسى اياسىندا 271,1 ميلليارد تەڭگە بولىنەدى.

اۆتور

نازىم بولەسوۆا