ۇكىمەت وقۋ جىلىن قورىتىندىلاپ، جازعى دەمالىستى دۇرىس ۇيىمداستىرۋ ماسەلەسىن پىسىقتاماق
استانا. KAZINFORM - بۇگىن ساعات 10:00-دە ۇكىمەتتىڭ كەزەكتى وتىرىسى وتەدى. كۇن تارتىبىنە وقۋ جىلىنىڭ اياقتالۋى جانە بالالاردىڭ جازعى دەمالىسىن ۇيىمداستىرۋ ماسەلەلەسى شىعارىلىپ وتىر. كۇن تارتىبىندەگى ماسەلە بويىنشا وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى عاني بەيسەمبايەۆ نەگىزگى بايانداما جاسايدى.
وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا وتەتىن باسپا ءسوز كونفەرەنسياسىندا:
وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى عاني بەيسەمبايەۆ جانە عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ۆيتسە-ءمينيسترى تالعات ەشەنقۇلوۆ ب ا ق وكىلدەرىنىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرەدى.
2024-2025 وقۋ جىلىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ دەرەكتەر قورىنىڭ مالىمەتتەرىنە سايكەس، ەلىمىزدە بارلىعى 8 مىڭنان استام مەكتەپ بار، وندا 4 ميلليونعا جۋىق وقۋشى ءبىلىم الادى. بيىل 9-سىنىپتى 364 مىڭنان استام بالا اياقتايدى. ولار الداعى ۋاقىتتا 10-سىنىپتى جالعاستىرۋ نەمەسە كوللەدجگە ءتۇسۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى. سونداي-اق 217 مىڭنان استام تۇلەك 11-سىنىپتى ءتامامدايدى.
وتكەن جىلى تۇڭعىش رەت بارلىق مەكتەپتە وقىتۋ تىلىنە قاراماي قازاق ءتىلى جانە ادەبيەت پانىنەن ارالىق ەمتيحاندار ەنگىزىلدى. ارالىق ەمتيحاندى 5، 6، 7، 8، 10-سىنىپ وقۋشىلارى 27-31-مامىر ارالىعىندا تاپسىرادى. وعان 1,7 ميلليون وقۋشى قاتىسادى. بۇل ەمتيحاننىڭ ماقساتى - وقۋشىلاردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىپ-ۇيرەنۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ جانە بىلىمدەرىن شىڭداۋعا داعدىلاندىرۋ. بۇل ەمتيحان حالىقارالىق CREF ستاندارتىنا سايكەس نەگىزىنەن 4 باعىتتا وتەدى: تىڭدالىم، ايتىلىم، وقىلىم، جازىلىم.
ەلىمىزدىڭ ورتا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا 412 مىڭنان استام پەداگوگ ەڭبەك ەتەدى. بۇل - بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 14 مىڭعا ارتىق. ولاردىڭ 73 پايىزعا جۋىعى - جوعارى بىلىكتىلىك ساناتىنا يە. پەداگوگتەر سانىنىڭ ارتۋى - ەلىمىزدىڭ ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە كادر تاپشىلىعىنىڭ تولىعىمەن جويىلۋىنا ىقپال ەتتى. قازاقستان تاريحىندا العاش رەت بيىلعى وقۋ جىلىندا ەكى پەداگوگكە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ «قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى» اتاعىن تاپسىردى. سونداي-اق، 36 پەداگوگ مەملەكەتتىك ناگرادالارمەن ماراپاتتالدى، 64 مۇعالىم «ۇزدىك پەداگوگ» اتاعىن يەلەندى جانە ولارعا مەملەكەت تاراپىنان 1000 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش كولەمىندە سىياقى تاعايىندالدى.
2024-2025 وقۋ جىلىنىڭ ەڭ باستى جەتىستىكتەرىنىڭ ءبىرى - حالىقارالىق وليمپيادالارعا قاتىسقان ءاربىر ەكىنشى قازاقستاندىق وقۋشىنىڭ ەلگە جۇلدەمەن ورالۋى. ۇلتتىق قۇراما قورجىنىندا - 362 مەدال، ونىڭ ىشىندە 41 التىن بار. بۇل - قازاقستان ءبىلىم ساپاسىنىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدە جوعارى باعالانۋىنىڭ ايقىن دالەلى.
وسى وقۋ جىلىندا 40 پايىزدان استام وقۋشى رەسپۋبليكالىق جانە حالىقارالىق دەڭگەيدەگى زياتكەرلىك شارالارعا قاتىستى. ونىڭ ىشىندە قازاقستان وقۋشىلارى ازيا جانە الەمدىك وليمپيادالاردا بىلىمدەرىمەن ەرەكشە دارالانىپ، بەدەلدى ماراپاتتارعا يە بولدى. ولار لينگۆيستيكادان - «ەڭ ۇزدىك قاتىسۋشى»، فيزيكادان - «ەڭ ۇزدىك قاتىسۋشى قىز بالا»، حيميادان - «ەڭ ۇزدىك پراكتيك»، ينفورماتيكادان - «ەڭ ۇزدىك ينفورماتيك» اتاندى. حيميا پانىنەن ەڭ بەدەلدى حالىقارالىق وليمپيادادا - ەكى دۇركىن، First Global Challenge روبوتوتەحنيكا چەمپيوناتىندا ءۇش دۇركىن الەم چەمپيونى بولدى.
قازاقستان - وليمپيادا جۇلدەگەرلەرىن قارجىلاي ىنتالاندىرۋ جۇيەسىن ەنگىزگەن بىردەن- ءبىر ەل. 2024 -جىلى حالىقارالىق بەدەلدى وليمپيادالاردا توپ جارعان 26 وقۋشىعا جانە ولاردى دايىنداعان پەداگوگتەرگە اقشالاي سىياقى بەرىلدى.
ايتا كەتەيىك، 13-مامىردا وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا كوكتەمگى ەگىس جۇمىستارىن جۇرگىزۋ جانە ۆەگەتاتسيالىق كەزەڭدى وتكىزۋ ماسەلەلەرى تالقىلانعان بولاتىن. وندا اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ايداربەك ساپاروۆ، ەنەرگەتيكا ءمينيسترى ەرلان اقكەنجەنوۆ، سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ، ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى ەرلان نىسانبايەۆ، سونداي-اق ءبىرقاتار ءوڭىر اكىمى بايانداما جاسادى.
اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى كەلتىرگەن دەرەك بويىنشا، 2025 -جىلى ەلىمىزدەگى جالپى ەگىس القابى - 23,7 ملن گەكتار، بۇل - وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 413 مىڭ گەكتارعا ارتىق. اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىن ءارتاراپتاندىرۋ ناتيجەسىندە ەكى جىل ىشىندە بيداي القابى 750 مىڭ گەكتارعا قىسقاردى، بۇل رەتتە مال ازىقتىق جانە مايلى داقىلدار القابى 3,3 ميلليون گەكتارعا جەتكىزىلدى. بۇل رەتتە كۇنباعىس القابى 1,4 ميلليون گەكتارعا، ءداندى جانە بۇرشاقتى داقىلدار 16,6 ميلليون گەكتارعا، ماقتا الاڭى 135 مىڭ گەكتارعا جەتەدى.
ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى ەرلان نىسانبايەۆ اۋا رايى بولجامدارىن بايانداپ، قۇرعاقشىلىق بولۋى مۇمكىن وڭىرلەردى اتادى جانە ەگىن ەگۋ جۇمىستارىن ەرتەرەك باستاۋدى ۇسىندى. ونىڭ ايتۋىنشا، مامىر ايى ەلدىڭ كوپ بولىگىندە ىستىق جانە قۇرعاق بولادى، الايدا استىق ەگەتىن وڭىرلەردە، تاۋ بوكتەرىندە جانە وڭتۇستىكتە جاۋىن- شاشىن كولەمى كليماتتىق نورماعا جاقىن مولشەردە بولادى دەپ بولجانىپ وتىر. سونداي-اق، مامىردا قوستاناي وبلىسىنىڭ وڭتۇستىگىندە، باتىس قازاقستان جانە ماڭعىستاۋ وبلىستارىنىڭ وڭتۇستىك- باتىس بولىگىندە، قىزىلوردا وبلىسىنىڭ سولتۇستىك- باتىسىندا، الماتى جانە جامبىل وبلىستارىنىڭ سولتۇستىگىندە، قاراعاندى وبلىسىنىڭ وڭتۇستىگىندە، سونداي- اق اقتوبە، اتىراۋ، اباي جانە تۇركىستان وبلىستارىنىڭ جەكەلەگەن اۋداندارىندا قۇرعاقشىلىق بولۋى مۇمكىن.
سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ ىلعالدى تالاپ ەتەتىن داقىلداردى قىسقارتۋ اگروونەركاسىپتىك كەشەندى دامىتۋدىڭ 2030 -جىلعا دەيىنگى تۇجىرىمداماسىنىڭ باسىمدىقتارىنا تىكەلەي سايكەس كەلەتىنىن ايتتى. سوعان سايكەس اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنىڭ قۇرىلىمىن ءارتاراپتاندىرۋ كوزدەلگەن. ينديكاتيۆتىك كورسەتكىشتەرگە سايكەس، 2025 -جىلعا قاراي كۇرىش پەن ماقتا ەگىس القاپتارى كەمىندە 41 مىڭ گەكتارعا قىسقارتىلۋى ءتيىس.
وتىرىس قورىتىندىسىندا پرەمەر- ميينستر مينيسترلىكتەر مەن اكىمدىكتەرگە:
اكىمدىكتەرگە بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ ماقساتتى جانە ۇتىمدى پايداعا اسۋىنا تۇراقتى مونيتورينگتى جۇرگىزۋدى؛
ىشكى نارىقتى تىڭايتقىشتارمەن باسىم تارتىپپەن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا وتاندىق وندىرۋشىلەردى ىنتالاندىرۋ شارالارىن قابىلداۋدى؛
ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىكتەرىنە ديقانداردى جەتكىلىكتى كولەمدە قولجەتىمدى تىڭايتقىشتارمەن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ءتيىستى جۇمىستى ۇيلەستىرۋدى؛
اكىمدىكتەرگە جەڭىلدەتىلگەن ديزەل وتىنىنىڭ جونەلتىلگەن جانە قالعان كولەمى تۋرالى جاڭارتىلعان اقپاراتتى اپتا سايىن ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىنە ۇسىنۋدى؛
اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە «بايتەرەك» حولدينگىمەن بىرلەسىپ جەڭىلدەتىلگەن قارجىلاندىرۋ راسىمدەرىن وڭتايلاندىرۋدى؛
اۋىل شارۋاشىلىعى، سۋ رەسۋرستارى، سونداي- اق تسيفرلىق دامۋ مينيسترلىكتەرى اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنا مونيتورينگ جۇرگىزۋدى، تاۋەكەلدەردى ەرتە انىقتاۋعا باعىتتالعان تسيفرلىق قۇرالداردى ەنگىزۋدى ونىڭ ىشىندە وتاندىق تەحنولوگيالىق شەشىمدەر مەن ستارتاپتاردى ىنتالاندىرىپ، جۇمىستى جانداندىرۋدى؛
ىلعالدى كوپ تالاپ ەتەتىن داقىلدارعا تاۋەلدىلىكتى ازايتۋ شارالارىن قابىلداۋ، عىلىمي ينستيتۋتتاردى جۇمىلدىرا وتىرىپ، فەرمەرلەردىڭ قۇرعاقشىلىققا ءتوزىمدى اگروتەحنولوگيالارعا كوشۋى بويىنشا جەر- جەردە ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جانداندىرۋدى؛
سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا مينيسترلىگى قارجى مينيسترلىگىمەن جانە وبلىس اكىمدىكتەرىمەن بىرلەسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىندا سۋ ۇنەمدەيتىن تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ جۇمىسىن جانداندىرۋدى؛
سۋ تاپشىلىعى قاۋپى جوعارى وڭىرلەردى باسىم تارتىپپەن قارجىلاندىرۋدى كوزدەۋ جانە ديقانداردىڭ تامشىلاتىپ جانە جاڭبىرلاتىپ سۋارۋعا كوشۋىن ىنتالاندىرۋ جونىندەگى شارالار كەشەنىن ىسكە اسىرۋدى؛
جەدەل ارەكەت ەتۋ ءۇشىن ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگىنە مەتەوبولجامداردى ۋاقتىلى ۇسىنۋدى قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىردى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، ۇكىمەت وتىرىسىنىڭ تىكەلەي تاراتىلىمىن PrimeMinister.kz سايتىنان، YouTube رەسمي ارناسىنان، Facebook الەۋمەتتىك جەلىسىنەن، سونداي-اق UKIMET Telegram-كانالىنان كورۋگە بولادى.
باسپا ءسوز كونفەرەنسياسى YouTube رەسمي ارناسى مەن Facebook الەۋمەتتىك جەلىسىنەن تىكەلەي كورسەتىلەدى.
اۆتور
مارلان جيەمباي
