كەسكەن- كۇيىك قالاشىعى يۋنەسكو بۇكىل الەمدىك مۇرا تىزىمىنە ەنگىزىلۋى مۇمكىن

قىزىلوردا. KAZINFORM - قىزىلوردا وبلىسى اۋماعىندا جاتقان كەسكەن- كۇيىك قالاشىعى يۋنەسكو بۇكىل الەمدىك مۇرا تىزىمىنە ەنگىزىلۋى مۇمكىن.

Кескен-Күйік қалашығы ЮНЕСКО Бүкіләлемдік мұра тізіміне енгізілуі мүмкін
فوتو: قازالى اۋداندىق مادەنيەت ءبولىمى

بۇل جونىندە ارحەولوگ دميتري ۆوياكين ءمالىم ەتتى. كەسكەن- كۇيىك قالاشىعى قازالى اۋدانىنا قاراستى بوزكول اۋىلىنان وڭتۇستىك- باتىسقا قاراي 30 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان. تاريح بەتتەرىندە ول VII-X عاسىرلاردان بەلگىلى بولىپ وتىر.

- وعىز ءداۋىرىنىڭ كورنەكتى ەسكەرتكىشى رەتىندە تانىلعان قالاشىقتىڭ كولەمى 560×700 مەتر. قالا شيكى كىرپىشتەن قالانعان. سىرتقى قورعان قابىرعامەن قورشالعان. ونىڭ قازىرگى كۇنى ساقتالعان بيىكتىگى 2 مەترگە جۋىق. قالانىڭ ەڭ مىقتى جوعارعى قاباتى VII- IX عاسىرمەن مەرزىمدەلەدى حورەزم ارحەولوگيالىق- ەتنوگرافيالىق ەكسپەديتسياسى (جەتەكشىسى س. پ. تولستوۆ) جۇمىسى ناتيجەسىندە 1946 -جىلى كوپتەگەن دەرەك انىقتالعان. ال 1958 -جىلى ماسكەۋلىك بيولوگ ۆ. سميرين، 1963 -جىلى ب. ۆاينبەرگتىڭ باسقارۋىمەن قازبا جۇمىستارى قولعا الىنعان. سودان بەرى كۇنى بۇگىنگە دەيىن قازبا جۇمىستارى جالعاسىپ كەلەدى. شىرىك- رابات ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسياسىنىڭ (جەتەكشىسى ج. قۇرمانقۇلوۆ) قولداۋىمەن 2006 -جىلى فوتوفيكساتسيا جاسالىپ، كوورديناتتارى الىندى. 2007 -جىلدان باستاپ ەسكەرتكىشتى الماتى قالاسىندا ورنالاسقان «ارحەولوگيالىق ساراپتاما» ج ش س بارلاۋ جاساعى زەرتتەگەن. 2019 -جىلدان «رۋترۋم» ج ش س تۇراقتى قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزەدى. قازبا جۇمىستارى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى بەكىتكەن «ارحەولوگيالىق جۇمىستاردىڭ جوسپارىنا» ەنگىزىلگەن، - دەدى وبلىستىق «تاريحي- مادەني ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ» ك م م ديرەكتورى ەرعازى الدانازاروۆ.

Кескен-Күйік қалашығы ЮНЕСКО Бүкіләлемдік мұра тізіміне енгізілуі мүмкін
فوتو: قازالى اۋداندىق مادەنيەت ءبولىمى

حالىقارالىق ورتا ازيا زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ باستاماسىمەن قولعا الىنعان ارحەولوگيالىق قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتقان ەكسپەديتسيا قۇرامىنا دميتري ۆوياكين، الەكساندر دولگۋشەۆ جانە وزگە دە بىلىكتى عىلىمي قىزمەتكەرلەر، ارحەولوگتار مەن عالىمدار كىرەدى. جوبانىڭ عىلىمي جەتەكشىسى - دەنيس ۆيكتوروۆيچ سوروكين.

- جيناقتالعان جادىگەرلەر اتالعان قالاشىقتىڭ قولونەر ورتالىعى بولعاندىعىن دالەلدەيدى. قالا تۇرعىندارى كەراميكا وندىرىسىمەن اينالىسقان. وعان قوسا قولا، مىس جانە تەمىر بالقىتۋ جانە شىنىدان ىدىستار دايىندالعان. وعان دالەل رەتىندە تابىلعان كەراميكالىق ساپتىاياقتار، ۇرشىقتىڭ باستارى، كەراميكالىق داستارحان بولىكتەرىن ايتۋعا بولادى. سونداي-اق كەراميكالىق قاقپاق بولىكتەرى جانە وزگە دە شىنىدان جاسالعان مونشاقتاردىڭ باي كوللەكتسياسى، قولا اسىقتار، مىس ساقينالار جانە وزگە دە زاتتاي جادىگەرلەر كوزگە ءتۇستى. كەلەشەكتە قالا يۋنەسكو بۇكىل الەمدىك مۇرا تىزىمىنە ەنگىزىلۋى مۇمكىن، - دەدى ارحەولوگ دميتري ۆوياكين.

 

سوڭعى جاڭالىقتار