كۇندىز ۇيقىڭىز كەلە بەرە مە؟ - عالىمدار مۇنىڭ سەبەبى تەك شارشاۋ ەمەس ەكەنىن ايتادى
كوپ ادام كۇندىز ۇيقىسى كەلىپ، جۇمىسقا نەمەسە وقۋعا تولىق كوڭىل بولە الماي قينالادى. عالىمدار مۇنى جاي عانا شارشاۋدان بولەك، اعزاداعى بيولوگيالىق پروتسەستەرمەن بايلانىستى ەكەنىن انىقتادى، دەپ حابارلايدى turkystan.kz.

ماسساچۋسەتس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (ا ق ش) عالىمدارى ارىپتەستەرىمەن بىرگە 6 مىڭ ادامنىڭ قان ۇلگىلەرىن زەرتتەپ، كۇندىزگى شامادان تىس ۇيقىشىلدىققا اسەر ەتەتىن 877 ءتۇرلى مولەكۋلانى قاراستىردى. ناتيجەسىندە، جەتى نەگىزگى مەتابوليت (اعزاداعى تابيعي زاتتار) بۇل جاعدايعا تىكەلەي ىقپال ەتەتىنى انىقتالدى.
زەرتتەۋدە مىناداي قورىتىندىلار جاسالدى: ومەگا-3 جانە ومەگا-6 ماي قىشقىلدارى (بالىق مايىندا، ءزايتۇن مايىندا، جاڭعاقتاردا كەزدەسەدى) كۇندىزگى ۇيقىشىلدىقتى ازايتادى. ياعني دۇرىس تاماقتانۋ ادامدى سەرگەك ەتەدى. تيرامين (اشىتىلعان، تۇزدالعان نەمەسە قاتتى ءپىسىپ كەتكەن تاعامداردا بولادى - مىسالى، كەي ىرىمشىك تۇرلەرىندە، قاقتالعان ەتتە) كەرىسىنشە، ۇيقىشىلدىقتى كۇشەيتەدى. بۇل اسىرەسە ەر ادامداردا ايقىن بايقالعان. گورموندار دا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. ماسەلەن، پروگەستەرون سياقتى جىنىس گورموندارى ۇيقىنى رەتتەيتىن مەلاتونيننىڭ بولىنۋىنە اسەر ەتەدى.
عالىمدار كۇندىزگى ۇيقىشىلدىقتى جاي عانا ىڭعايسىزدىق ەمەس، دەنساۋلىققا قاۋىپتى قۇبىلىس دەپ وتىر. سەبەبى ول جۇرەك- قان تامىر اۋرۋلارىنىڭ، سەمىزدىكتىڭ جانە قانت ديابەتىنىڭ دامۋ قاۋپىن ارتتىرادى.
زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بەدەلدى eBioMedicine جۋرنالىندا جاريالاندى. ەندى عالىمدار ومەگا-3 پەن ومەگا-6 ماي قىشقىلدارىنىڭ ناقتى اسەرىن كلينيكالىق سىناقتاردا تەكسەرۋدى جوسپارلاپ وتىر. سونداي-اق كۇندىزگى ۇيقىشىلدىققا اسەر ەتەتىن جاڭا مولەكۋلالاردى زەرتتەۋ جالعاسادى.