كۇندەلىكتى ءىشىپ جۇرگەن سۋىمىز قاۋىپسىز بە؟
استانا. KAZINFORM - كۇندەلىكتى ىشەتىن سۋىمىزدىڭ سونداي قاۋىپسىز ەمەس ەكەنىن ويلادىڭىز با؟ سىرتىنان قاراعاندا ءمولدىر جانە تازا بولادى، ءبىراق وندا دەنساۋلىققا قاۋىپتى كورىنبەيتىن ميلليونداعان ميكروورگانيزم بولۋى مۇمكىن.

باكتەريا، ۆيرۋس، قاراپايىمدىلار - ولار سۋعا ەسكى قۇبىر، لاستانعان سۋ كوزى ارقىلى دۇرىس ساقتالماي تۇسەدى. ناتيجەسىندە، پايداسىنان گورى، دەنساۋلىعىمىزعا ايتارلىقتاي قاۋىپ ءتوندىرۋىمىز مۇمكىن.
بۇل ماقالادا ءبىز سۋداعى ميكروورگانيزمدەردىڭ نەلىكتەن قاۋىپتى ەكەنىن، ءوزىڭىزدى جانە وتباسىڭىزدى قالاي قورعاۋعا بولاتىنىن قاراپايىم سوزدەرمەن ايتامىز، سونىمەن قاتار سۋدى تازارتۋ مەن ساقتاۋدىڭ ءتيىمدى جولدارىمەن بولىسەتىن بولامىز. تازا اۋىز سۋ - بۇكىل وتباسى دەنساۋلىعىنىڭ نەگىزى. الايدا ءتىپتى ءمولدىر سۋدىڭ قۇرامىندا ءسىزدىڭ اعزاڭىزعا زيان كەلتىرەتىن ميكروورگانيزمدەر بولۋى مۇمكىن. نەلىكتەن بۇنىڭ ماڭىزدى ەكەنىن، قانداي قاۋىپتەر بار ەكەنىن جانە ولاردان قالاي قورعانۋ كەرەكتىگىن تالقىلايىق.
ميكروورگانيزمدەر سۋدا قايدان پايدا بولادى؟
سۋ كوپ مولشەردە اۋادان، توپىراقتان، قوقىستارمەن جانە سۋاعارلارمەن كەلەتىن كوپتەگەن ميكروورگانيزمدەردىڭ تابيعي مەكەندەيتىن ورتاسى بولىپ تابىلادى. سۋدىڭ سانيتاريالىق جاي-كۇيىن باقىلاۋ كەزىندە ورتالىقتاندىرىلعان سۋمەن جابدىقتاۋ سۋى، بوتەلكەدەگى سۋ، قۇدىقتار، اشىق سۋ ايدىندارى (وزەندەر، كولدەر)، ءجۇزۋ باسسەيندەرى، سارقىندى سۇيىقتىقتار زەرتتەۋگە جاتادى.
قولدانىستاعى نورماتيۆتىك قۇجاتتار اۋىز سۋ ساپاسىنىڭ كورسەتكىشتەرىن، ولاردى انىقتاۋ ادىستەرىن، سۋ سىنامالارىن الۋ جانە ساقتاۋ ءراسىمىن بەلگىلەيدى. سۋ دايىنداۋ ساتىلارىندا دا، تۇتىنۋشىعا سۋ بەرۋدىڭ بارلىق كەزەڭدەرىندە دە اۋىز سۋ رەاگەنتتەردىڭ قۇرامى بويىنشا رەتتەلەتىن كورسەتكىشتەرگە، ورگانولەپتيكالىق، ميكروبيولوگيالىق، پارازيتولوگيالىق، حيميالىق-اناليتيكالىق جانە رادياتسيالىق سيپاتتامالارعا سايكەس كەلۋى ءتيىس. سوندىقتان تۇرعىنداردى اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ كەزىندە سۋدى دايىنداۋدىڭ باستى مىندەتى - ونىڭ ەپيدەميالىق تۇرعىدان قاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك بەرۋ.
تازا اۋىز سۋ - بۇل بۇكىل وتباسى دەنساۋلىعى ءۇشىن قاجەت نارسە. الايدا، ءبىر قاراعاندا ءمولدىر سۋدىڭ قانشالىقتى قاۋىپتى بولاتىنى تۋرالى ويلاندىڭىز با؟ ميكروبتار، باكتەريالار جانە ۆيرۋستار لاستانعان سۋ كوزدەرىنىڭ، ەسكى قۇبىرلاردىڭ جانە دۇرىس ساقتاماۋ سەبەپتەرىنەن سۋعا ءجيى تۇسەدى. سۋدان تونەتىن قاۋىپ، قالاي قورعانۋ جانە قاۋىپسىزدەندىرۋ تۋرالى قاراپايىم تىلمەن ايتىپ كورەيىك.
نەلىكتەن سۋداعى ميكروورگانيزمدەر قاۋىپتى بولادى؟
باستى پروبلەما سۋدا ميكروورگانيزمدەردىڭ بولۋىن كورە المايتىنىمىزدا. ولار تومەندەگىلەر بولۋى مۇمكىن:
باكتەريالار (مىسالى، ىشەك تاياقشاسى)، بۇل ميكروورگانيزمدەر ديارەيا تۋدىرۋى جانە ءىشتى اۋىرتۋى مۇمكىن.
ۆيرۋستار (مىسالى، روتاۆيرۋس)، ولار قۇسىق تۋدىرادى جانە السىزدىككە اكەلەدى.
قاراپايىم ورگانيزمدەر (ليامبليالار)، بۇل ورگانيزمدەر ىشەك جۇمىسىن بۇزادى.
اتالعان بارلىق «تىعىلعان» ميكروورگانيزمدەر سۋعا لاستانعان سۋ كوزدەرىنىڭ، ەسكى قۇبىرلاردىڭ جانە دۇرىس ساقتاماۋ (مىسالى، پلاستيك بوتەلكەدەگى سۋ كۇننىڭ كوزىندە كوپ تۇرۋى) سەبەپتەرىنەن تۇسەدى. مۇنداي سۋ اسقازاننىڭ بۇزىلۋىنان باستاپ ا گەپاتيتى نەمەسە تىرىسقاق سياقتى قاۋىپتى ينفەكسيالار تۋدىرۋى مۇمكىن.
قالاي قورعانۋعا بولادى؟
سۋدىڭ قاۋىپسىز بولۋى ءۇشىن كەلەسى قاراپايىم كەڭەستەرگە نازار اۋدارىڭىز:
سۋدى قايناتىپ ءىشىڭىز. بۇل ميكروورگانيزمدەردەن قۇتىلۋعا ارنالعان ەڭ قولجەتىمدى ءادىس. دەگەنمەن، قايناتۋ اۋىر مەتالدار سياقتى زياندى قوسپالاردان تازارتپايتىنى ەسىڭىزدە بولسىن.
سۇزگىلەردى قولدانىڭىز. ۇيدە سۋدى تازارتۋ ءۇشىن كومىر سۇزگىلەرىن نەمەسە كەرى وسموس جۇيەلەرىن قولدانۋعا بولادى. ولار ميكروورگانيزمدەردەن، سونداي-اق حلور مەن باسقا دا قوسپالاردان تازارتادى.
سۋدى سەنىمدى وندىرۋشىلەردەن ساتىپ الىڭىز. ەگەر بوتەلكەدەگى سۋدى ساتىپ الاتىن بولساڭىز، جاقسى پىكىرلەر ايتىلاتىن كەڭ تاراعان برەندتەردى تاڭداڭىز.
سۋعا ارنالعان ىدىستاردى تازا ۇستاڭىز. سۋعا ارنالعان باكتاردى، قۇمىرالاردى جانە كانيسترالاردى اپتاسىنا ءبىر رەت سابىنمەن جۋىپ تۇرۋ كەرەك.
قۇدىقتار مەن ۇڭعىمالاردى ۇنەمى تەكسەرىپ تۇرىڭىز. ەگەر سىزدە جەكە سۋ كوزى بولسا، سۋدى جىلىنا كەمىندە ءبىر رەت زەرتحاناعا تالداۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن وتكىزىڭىز.
تازا سۋ - بۇل بۇكىل وتباسى دەنساۋلىعىنىڭ كەپىلى. سۋىڭىزدى تەكسەرىپ تۇرىڭىز، ونى تازارتىڭىز جانە قاراپايىم ساقتاۋ ەرەجەلەرى تۋرالى ۇمىتپاڭىز. ءتىپتى ءمولدىر سۋدىڭ تازالىعىنا ءمان بەرىڭىز، ويتكەنى ميكروورگانيزمدەر بارلىق جەردە بولۋى مۇمكىن.
كۇندەلىكتى قورعانۋعا ارنالعان لايفحاكتار:
سۋعا ليموننىڭ بىرنەشە تامشىسىن قوسىڭىز - ليمون قىشقىلى باكتەريالاردىڭ جارتىسىنان تازارتادى.
تابيعاتقا شىققان كەزدە سۋدى زارارسىزداندىرۋعا ارنالعان ارنايى تابلەتكالاردى قولدانىڭىز.
سۋدى مۇزداتىپ قويىڭىز - بۇل ميكروبتاردى ازايتادى.
سۋدى پلاستيك ىدىستا اقتاماڭىز، كۇن كوزىنە كوپ ۇستاماڭىز - بۇل باكتەريالارلىڭ كوبەيۋىنە جول بەرەدى.
بوتەلكەدەگى سۋدى ىشەر الدىندا بوتەلكەلەردىڭ جانە ولاردىڭ قاقپاقتارىنىڭ تازا بولۋىن قاداعالاڭىز.
قازىرگى كەزدە الماتى قالاسىنداعى ق ر د س م «ق د س ۇ و» ش ج ق ر م ك «سەسجمعپو» فيليالىنىڭ باكتەريالىق، پارازيتتىك ينفەكتسيالاردى جانە ميكروبقا قارسى رەزيستەنتتىلىكتى باقىلاۋ رەفەرەنس-زەرتحاناسى وندىرىستىك باقىلاۋ شەڭبەرىندە سۋدى كەلەسى كورسەتكىشتەرگە باكتەريولوگيالىق زەرتتەۋدى جۇرگىزەدى:
باكتەريالاردىڭ جالپى ميكروبتىق سانى (ج م س)
دەنساۋلىققا زيان كەلتىرۋگە قابىلەتتى باكتەريالاردى انىقتايدى. بۇل كورسەتكىش ايتارلىقتاي اقپارات بەرە الادى، ويتكەنى jmc- نىڭ جوعارى بولۋى (مىسالى، ناجىستەگى) ورگانيكالىق قوسىلىستارمەن جانە ازوتتىڭ ءارتۇرلى تۇرلەرىمەن لاستانۋ ينديكاتورى بولىپ تابىلادى. ەكىنشى جاعىنان jmc قاۋىپتى باكتەريالاردان (مىسالى، escherіchіa colі ىشەك تاياقشاسىنىڭ جوعارى پاتوگەندى شتاممى)، سونىمەن قاتار زيانى بولماشى جانە بارلىق جەردە تارالعان پىشەن تاياقشالارىنان (Bacillus subtillis) تۇرادى.
جالپى كوليفورمدى باكتەريالار (جكب)
جكب توبى Enterobacteriacea تۇقىمداسىنىڭ باكتەريالارىنان (Citrobacter ،Enterobacter، Klebsiella) تۇرادى. بۇل توپتىڭ كوپتەگەن وكىلدەرى اسقازاننىڭ قالىپتى ميكروفلوراسىنا جاتادى، سوندىقتان ج ك ب- نىڭ جوعارى بولۋى ادام ارەكەتىمەن بايلانىستى ىقتيمال فەكالدى لاستانۋدى كورسەتۋى مۇمكىن. دەگەنمەن، بۇل توپتا دەنساۋلىققا قاۋىپ توندىرمەيتىن ەركىن تىرشىلىك ەتەتىن ميكروورگانيزمدەر دە بولۋى مۇمكىن.
تەرموتولەرانتتى كوليفورمبى باكتەريالار(ت ك ب)
ت ك ب - بۇل ناجىسپەن لاستانۋدىڭ انىق ينديكاتورى. بۇل كورسەتكىش جاڭادان ناجىسپەن لاستانۋ تۋرالى بىلدىرەدى. بۇل توپتا كوپتەگەن جاعدايلاردا ىشەك تاياقشاسى انىقتالادى.
ەسىڭىزدە بولسىن، قاۋىپسىز اۋىز سۋ - بۇل ءسىزدىڭ ج ن ە وتباسىڭىزدىڭ دەنساۋلىعى. تازا كورىنگەنمەن، سۋدا قاۋىپ بولۋى مۇمكىن. ءوزىڭىزدى جانە جاقىندارىڭىزدى ميكروبتاردان جانە اۋرۋلاردان قورعاۋ ءۇشىن بەرىلگەن قاراپيىم كەڭەستەردى پايلانىڭىز.
ايتا كەتەيىك، باتىس قازاقستان وبلىسىنداعى ەكى اۋىل اۋىز سۋمەن قامتىلدى.