كەلەسى جىلى 1,5 ميلليون ادامنىڭ ايلىعىن ءوسىرۋ ءۇشىن بيۋجەتتەن 2,5 تريلليون تەڭگە جۇمسالادى
سەناتتا 2024-2026-جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋجەت تۋرالى، ۇلتتىق قوردان الىناتىن 2024-2026-جىلدارعا ارنالعان كەپىلدەندىرىلگەن ترانسفەرت تۋرالى زاڭ جوباسى تانىستىرىلىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Kazinform.
«بيۋجەتتىڭ 2024-جىلدارعا ارنالعان شىعىستارى 2023-جىلمەن سالىستىرعاندا 1,5 تريلليون تەڭگەگە ۇلعايىپ، شامامەن 24 تريلليون تەڭگە بولادى. بيۋجەت شىعىستارىنىڭ نەگىزگى ۇلەسى الەۋمەتتىك سالاعا تيەسىلى. ياعني، 40 پايىزدان استامىن الەۋمەتتىك شىعىستار الىپ تۇر»، - دەدى قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى ابزاد بەيسەنبەك ۇلى.
ونىڭ ايتۋىنشا، الەۋمەتتىك شىعىستىڭ ايتارلىقتاي بولىگى زەينەتاقىنى يندەكستەۋگە كەتۋى مۇمكىن. يندەكستەلگەن زەينەتاقى تومەن جاردەماقىنى تولەۋگە 5,4 تريلليون تەڭگە، وتباسىلاردى قولداۋ ءۇشىن بالا كۇتىمى كەزەڭى 1,5 جاسقا دەيىن ۇزارتىلدى. وسى ماقساتقا كەلەسى جىلى 93,3 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ كوزدەلگەن.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ايەلدەردىڭ زەينەتكە شىعۋ جاسى 61 جاس دەڭگەيىندە ساقتالدى. بۇل 150 مىڭنان استام ادامدى قامتيدى. ياعني، 2024-جىلى 473 ميلليون تەڭگەنى قاجەت ەتەدى. «حالىقتىڭ تابىسىن ارتتىرۋ» باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن 2024-جىلى 3,7 تريلليون تەڭگە كوزدەلگەن. ونىڭ ىشىندە 1,5 ميلليوننان استام جۇمىسكەردىڭ جالاقىسىن كوتەرۋگە بيۋجەتتەن 2,5 تريلليون تەڭگە، وڭىرلىك جۇمىسپەن قامتۋ كارتالارى اياسىندا 100 مىڭ جۇمىس ورنىن اشۋ ءۇشىن 724 ميلليارد تەڭگە، «اۋىل اماناتى» جوباسى اياسىندا 100 ميلليارد تەڭگە ءبولىپ، 18 مىڭعا جۋىق جۇمىس ورنىن اشۋ جوسپارلانعان. مەملەكەتتىك جانە الەۋمەتتىك قولداۋ كورسەتۋ باعىتىندا جۇيەلى شارالار ىسكە اسىرۋ ءۇشىن 378 ميلليارد تەڭگە كوزدەلگەن. بۇل قاراجات 11 مىڭ جۇمىس ورنىن اشۋعا باعىتتالادى.
ايتا كەتۋ كەرەك، 2024-2026-جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋجەت جوباسى الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋ بولجامىنىڭ بازالىق سەناريى نەگىزىندە ازىرلەنگەن.
اتالعان بولجام بويىنشا، ەلدىڭ جالپى ىشكى ءونىمى 2024 -جىلى 5,3 پايىز دەڭگەيىندە، ال 2026-2028-جىلدارى 6 پايىزعا دەيىن ءوسۋ كەرەك. ياعني، الداعى ءۇش جىلدا جالپى ىشكى ءونىمنىڭ ورتاشا جىلدىق ءوسۋ قارقىنى 5,8 پايىز بولماق. مۇنى اقشاعا شاققاندا، جالپى ىشكى ءونىمنىڭ نومينالدى كولەمى 2024-جىلى 135 تريلليون تەڭگەدەن 2028-جىلى 218,5 تريلليون تەڭگەگە دەيىن ءوسۋى قاجەت. بازالىق سەناريدە مۇنايدىڭ باعاسى باررەلىنە 80 دوللار دەڭگەيىندە ايقىندالعان. جىلدىق ينفلياتسيانىڭ ءدالىزى 2024-جىلى 6-8 پايىز بولسا، 2025-جىلى - 5,5-7,5 پايىز، 2026-2028-جىلدارى 5 پايىزعا دەيىن تومەندەيدى.
رەسپۋبليكالىق بيۋجەتتىڭ شىعىسى 2024-جىلى 23,9 تريلليون تەڭگە، 2025-جىلى - 23,8 تريلليون تەڭگە بولسا، 2026-جىلى 25,1 تريلليون تەڭگەدەن اسادى دەپ بولجانعان.
ال رەسپۋبليكالىق بيۋجەتتىڭ تاپشىلىعى 2024-جىلى - 3,5 تريلليون تەڭگە، 2025-جىلى - 3,6 تريلليون تەڭگە، 2026-جىلى 3,9 تريلليون تەڭگە بولۋى مۇمكىن. ونىڭ 2 تريلليون تەڭگەسىن ۇلتتىق قوردان جابۋ ۇسىنىلىپ وتىر.
