جەتىسۋدا ءبىلىم سالاسى بىلىققا نەگە باتتى

جەتىسۋ وبلىسىندا اشكەرە بولعان جەمقورلىق قىلمىسىنىڭ سانى ءوسىپ وتىر. اسىرەسە، ءبىلىم سالاسىنداعى لاۋازىمدى قىزمەتكەرلەردىڭ بيۋدجەت قارجىسىن جىمقىرۋى جيىلەگەن، دەپ حابارلايدى Kazinform.

جالپى، جەتىسۋداعى سىبايلاس جەمقورلىق داۋىنىڭ تامىرى تىم ارىدە جاتىر دەۋگە بولادى.

پاندەميا كەزەڭىندە وقۋشىلاردىڭ قاشىقتان ءبىلىم الۋىنا قاجەتتى تەحنيكالىق جابدىقتاردى ساتىپ الۋ بارىسىندا ورەسكەل زاڭ بۇزۋ وقيعاسى بولىپ، سول كەزدەگى وبلىستىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى باستاعان ءبىر توپ شەنەۋنىك ۇستالعان.

قىلمىستىق ءىستى قۇرىقتاۋ وپەراتسياسىن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى، پروكۋراتۋرا جانە جەمقورلىققا قارسى قىزمەتتىڭ بىرلەسكەن توبى جۇزەگە اسىرعان بولاتىن.

ول ءىس بويىنشا وبلىستىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ ەكس- باسشىسى مايگۇل وماروۆا، وسى باسقارمانىڭ مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ ءبولىمىنىڭ ەكس-باس مامانى باقىت قابدولدانوۆا جانە ايماقتىق ءبىلىم سالاسىنداعى جاڭا تەحنولوگيالار عىلىمي- پراكتيكالىق ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى اراپبي مەڭلىبايەۆ قاماۋعا الىنعان.

سونداي- اق بيۋدجەت قارجىسىن يگەرۋ كەزىندە زاڭسىزدىققا جول بەرىپ، پارا بەرگەنى ءۇشىن بىرنەشە جەكە كاسىپكەردىڭ كۇدىككە ىلىنگەنى تۋرالى ايتىلعان-دى.

اسا ءىرى كولەمدە پارا الدى دەپ ايىپتالعاندار قازىر سوت شەشىمەن جازاسىن وتەپ جاتىر.

بۇل توپ وبلىستىق بيۋدجەت قارجىسىنا كومپيۋتەرلىك تەحنيكا ساتىپ الۋ كەزىندە جەكە كاسىپكەرمەن اۋىز جالاسىپ، 37650000 تەڭگە قارجىنى قولما-قول اقشاعا اينالدىرىپ، جۇمساپ ۇلگەرگەن ەكەن.

ال بيىل كوكتەمدە تالدىقورعان قالاسى ءبىلىم ءبولىمى باس ەسەپشىسىنىڭ بيۋدجەت قارجىسىن ۇرلاۋىنا قاتىستى اقپارات تاراپ، جۇرت جاعاسىن ۇستاعان.

بۇل جولى ءبىلىم سالاسىنىڭ لاۋازىمدى قىزمەتكەرى 1 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق بيۋدجەت قارجىسىن ۇرلاعانى انىقتالعان.

سونداي-اق، تالدىقورعان قالاسى ءبىلىم ءبولىمى باسشىسى قولاستىنداعى قىزمەتكەرىنىڭ قىلمىسىنا كوز جۇما قاراعانى ءۇشىن 280 ميلليون تەڭگە كولەمىندە پارا العانى دا اشكەرەلەنگەن ەدى.

ءدال وسى تالدىقورعان قالاسىنىڭ ءبىلىم بولىمىنە قاراستى مەكتەپتەردەگى بيۋدجەت قارجىسىنىڭ يگەرىلۋىنە قاتىستى داۋ تولاستار ەمەس.

جاقىندا سىبايلاس جەمقورلىققا قاتىستى كۇرەس دەپارتامەنتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى كەيىنگى 3-4 جىل ارالىعىندا عانا قالا مەكتەپتەرىندە بارلىعى 4,6 ميلليارد تەڭگەنىڭ قولدى بولعانىن ايتادى.

قۇزىرلى ورگان وبلىس ورتالىعىنداعى 29 مەكتەپتى تەكسەرىپ، ناتيجەسىندە 25 ءبىلىم وشاعىنان ورەسكەل زاڭ بۇزۋ فاكتىلەرىن انىقتاعان.

قازىر تالدىقورعانداعى 4 مەكتەپ، اتاپ ايتقاندا №23-ورتا مەكتەپ، №24-مامانداندىرىلعان ليتسەي، №29-ورتا مەكتەپ، № 3 د. راقىشەۆ اتىنداعى مەكتەپ-ينتەرنات قانا سىبايلاس جەمقورلىقتان ادا جالپى ءبىلىم بەرەتىن وقۋ ورىندارى رەتىندە ابىرويلى بولىپ تۇر.

- جەتىسۋ وبلىسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتى تالدىقورعان قالاسىنىڭ ءبىلىم ءبولىمىنىڭ بۋحالتەرلەرىنە قاتىستى بيۋدجەت قاراجاتىن جۇيەلى نەگىزدە اسا ءىرى مولشەردە جىمقىرۋ فاكتىسى بويىنشا سوتقا دەيىنگى تەرگەپ- تەكسەرۋدى جالعاستىرىپ جاتىر. كۇدىكتى تۇلعالار 2020 -جىلدان 2023 -جىلعا دەيىنگى كەزەڭدە ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا شىن مانىندە جۇمىس ىستەمەيتىڭ تۇلعالارعا جالاقى تولەۋ جانە مەكتەپ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسىن كوتەرۋ ارقىلى 4,6 ميلليارد تەڭگە سوماسىنا جىمقىرۋ جاسادى. قىلمىستىق ءىس بويىنشا 23 ادام قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى، ونىڭ ىشىندە 9 ى سوتتىڭ سانكتسياسىمەن قاماۋدا. بۇدان باسقا، كۇدىككە تارتىلعان ادامداردىڭ ىشىندەگى 21 ادام تالدىقورعان قالاسى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ جانە 14 ورتا مەكتەپتىڭ بۋحالتەرلەرى. زالالدى وتەۋ ماقساتىندا سوت سانكتسياسىمەن 31 جىلجىمايتىن مۇلىك وبەكتىسى، 14 اۆتوماشينا، زەرگەرلىك بۇيىمدار مەن اقشالاي قاراجات قاماۋعا الىندى، سونداي-اق كۇدىكتى تۇلعالاردىڭ جالپى سوماسى 3 ميلليارد. تەڭگەدەن استام وتەۋى جۇزەگە اسىرىلادى. قازىرگى ۋاقىتتا سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ اياقتالۋدا، - دەلىنگەن جەتىسۋ وبلىسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتى تاراتقان رەسمي مالىمدەمەدە.

جالپى قىلمىستىق- پروتسەستىك كودەكسىنىڭ 201-بابىنا سايكەس وزگە اقپارات جاريا ەتۋگە جاتپايدى.

كونستيتۋتسيانىڭ 77-بابى 3-تارماعىنىڭ 1-تارماقشاسىنا جانە قىلمىستىق- پروتسەستىك كودەكسىنىڭ 19-بابى 1-بولىگىنە سايكەس، قىلمىس جاساۋداعى كىناسى سوتتىڭ زاڭدى كۇشىنە ەنگەن ۇكىمىمەن بەلگىلەنگەنگە دەيىن ءاربىر ادام كىناسىز دەپ ەسەپتەلەدى.

ال تەرگەۋ امالدارىنىڭ قورىتىندىسى شىققانعا دەيىن قالا بويىنشا 3 مەكتەپ باسشىسى ءوز ەركىمەن جۇمىستان شىققان.

سالىستىرمالى تۇردە قاراعاندا، ۇرلانعان قارجىنىڭ كولەمى جونىنەن ب. سىرتتان ۇلى اتىنداعى №25-ورتا مەكتەپ كوش باستاپ تۇر ەكەن.

بۇل مەكتەپتە مەملەكەتتىڭ 299,8 ميلليون تەڭگەسى قولدى بولعان.

بۇدان بولەك ءىرى كولەمدەگى قارجى جىمقىرعان مەكتەپتەر ءتىزىمى جالعاسا بەرەدى، اتاپ ايتقاندا س. مۇراتبەكوۆ اتىنداعى №9-ورتا ورتا مەكتەپتەن 262,8 ميلليون تەڭگە ۇرلانسا، م. لومونوسوۆ اتىنداعى №5-ورتا مەكتەپ- ليتسەيدە 165,8 ميلليون تەڭگە، №2-ورتا مەكتەپتە 104,7 ميلليون تەڭگە، №20-مامانداندىرىلعان ليتسەيدە 64,8 ميلليون تەڭگە، №27-ورتا مەكتەپتە 45 ميلليون تەڭگە، №15-ورتا مەكتەپتە 41,2 ميلليون تەڭگە جىمقىرىلعان.

جالپى، ورتا ەسەپپەن ءبىر ايلىق جالاقى قورى 40 ميلليون تەڭگە بولاتىن مەكتەپتەردە اۋدارىم جۇرگىزۋ بارىسىندا اۋىتقۋعا جول بەرىلگەن 8 مەكتەپ باسشىسىنىڭ تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىگى قارالىپ جاتقان كورىنەدى.

قارجى جىمقىرۋدان قالالىق ءبىلىم بولىمىنە قاراستى اۋىلدىق مەكتەپتەر دە قالىسپاپتى.

وسىنداي 4 مەكتەپتەگى ەسەپشىلەر ارقىلى ۇرلانعان سوما - 1 ميلليارد 208 ميلليون تەڭگەنى قۇراعان.

سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس قىزمەتىنىڭ وكىلدەرى مەملەكەتتىڭ ءبىلىم بەرۋگە باعىتتاعان ميلليوندارىن جىمقىرعان سۋىق قولدى جانداردىڭ جاۋاپكەرشىلىكتەن قۇتىلمايتىنىن ايتادى.

دەمەك، جەتىسۋ وبلىسىنىڭ ورتالىعىنداعى كىشكەنتاي مەكتەپتەردەگى ۇلكەن جەمقورلىق جاعدايى باسقالارعا ساباق بولۋى ءتيىس.

بۇل ماسەلە قوعام تاراپىنان دا قىزۋ تالقىعا ءتۇسىپ، سىبايلاس جەمقورلىققا توزبەۋشىلەردىڭ قاتارى ارتىپ كەلە جاتقانىن بايقاتىپ وتىر.

- جەتىسۋ وبلىسىندا انىقتالعان سىبايلاس جەمقورلىق فاكتىسى - ايسبەرگتىڭ بىزگە كورىنگەن بەرگى جاعى عانا بولۋى مۇمكىن. ارينە، ول وبلىستاعى «انتيكوردىڭ» جۇمىسىنا 5 دەگەن باعا قويار ەدىم، ايماقتاعى فيسكالدى ورگانداردىڭ جۇمىسى ناتيجە بەرگەنىن قوعام كوردى. ءدال وسىنداي قارقىنمەن بارلىق وبلىستىڭ قۇزىرلى مەكەمەلەرى جۇمىسقا كىرىسسە، ءبىلىم سالاسىنداعى ءبىراز بىلىقتىڭ بەتى اشىلار ەدى. بۇل جەردە تەك ۇستالعان ەسەپشىلەر مەن جۇمىستان قۋىلعان ديرەكتورلاردىڭ سانىنا ءماز بولىپ، قۋانىپ وتىرۋعا بولمايدى. سىبايلاستىقتىڭ سەبەبى مەن سالدارىنا ءۇڭىلىپ، تامىرىمەن جويۋعا كىرىسۋىمىز كەرەك.

مىسالعا جەمقورلار زاڭ تالابىنىڭ ءالسىز تۇسىن تاۋىپ، اينالىپ وتۋگە تىرىسادى. ءتىپتى بيۋدجەت قارجىسىن يگەرۋدىڭ جولى، مەحانيزمىنىڭ ءوزى جەمقورلاردىڭ ىڭعايىنا قاراي جاسالعانداي بولىپ كورىنەدى. ەكىنشىدەن، جەمقورلىققا قاتىستى جازانىڭ جەڭىلدىگى، كەشىرىممەن، ەسكەرتۋمەن، شىعىندى وتەۋمەن، قىزمەتتەن كەتە قالۋمەن قۇتىلاتىنىنا سەنگەن ادام ويىنا كەلگەنىن جاساي بەرەدى. جانە بۇل ماسەلەنى اكىمشىلىك جولمەن قاداعالاپ، سالاعا سىبايلاستىقتان قولى تازا ادامداردىڭ كەلۋىنە مۇددەلى تاراپتار ۇنەمى نازاردا ۇستاۋى ءتيىس. قازىر ءبىلىم سالاسىنا قاجەت قارجىنى بولەتىن وبلىستىق اكىمدىكتىڭ ۇستانىمى ءبىر بولەك تە، قۇزىرەتى وقۋ ۇدەرىسى مەن ءبىلىم ساپاسىن قاداعالاۋدان اسپايتىن مينيسترلىكتىڭ ۇستانىمى ءبىر بولەك. مەنىڭ ويىمشا، ءبىلىم سالاسىن قارجىلاندىرۋدىڭ جەكە ۇلتتىق وپەراتورى انىقتالىپ، جۇمسالعان قارجىنىڭ ەسەبى پارلامەنت دەپۋتتارىنىڭ الدىندا تالدانىپ، بەرىلۋى ءتيىس. ايتپەسە جەر-جەردەن جەمقورلىققا قاتىستى «بۋحالتەر ۇستالدى، ديرەكتور قامالدى» دەگەن اقپاراتتاردىڭ ازايمايتىنى انىق، - دەيدى قوعام بەلسەندىسى، بەلگىلى ۇستاز، رەسپۋبليكالىق «اعارتۋشى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى ءومىر شىنىبەك ۇلى.

اۆتور

قالماحانبەت مۇقامەتقالي