جاپونيا عالىمدارى الەمدە تەڭدەسى جوق سۋپەركومپيۋتەر قۇراستىرماق

استانا. قازاقپارات - جاپونيانىڭ ءبىلىم، مادەنيەت، سپورت، عىلىم جانە تەحنولوگيالار مينيسترلىگى (MEXT) 2025 -جىلى قۇرىلىسىن باستاۋعا رۇقسات بەردى.

جاپونيا قازىردىڭ وزىندە الەمدەگى ەڭ جىلدام سۋپەركومپيۋتەرلەردىڭ بىرىنە يە - بۇل Fugaku جۇيەسى. ءبىراق ەل عالىمدارى الداعى جىلدارى بۇل جۇيەنى ايتارلىقتاي جاڭارتۋدى جوسپارلاپ وتىر. Fugaku Next دەپ اتالاتىن جاڭا سۋپەركومپيۋتەر قازىرگى جۇيەلەردەن شامامەن مىڭ ەسە جىلدام، الەمدەگى العاشقى «زەتتا- كلاستى» سۋپەركومپيۋتەر بولماق، ياعني زەتتا- FLOPS جىلدامدىعىنا قول جەتكىزە الاتىن قۇرىلعى. بۇل - بۇگىنگى تاڭدا قول جەتكىزىلىپ وتىرعان ەكسا- FLOPS دەڭگەيىنەن كەيىنگى كەلەسى قادام. FLOPS، ياعني سەكۋندتاعى جىلجىمالى نۇكتە وپەراتسيالارى، جۇيەلەردىڭ ەسەپتەۋلەردى جانە تاپسىرمالاردى قانشالىقتى جىلدام ورىنداي الاتىنىن كورسەتەدى.

بىرنەشە جىل بۇرىن ا ق ش- تاعى Frontier سۋپەركومپيۋتەرى سەكۋندىنا 1,1 ەكسا- FLOPS (1,1 كۆينتيلليون جىلجىمالى نۇكتە وپەراتسيالارى) جىلدامدىعىن كورسەتتى. كۆينتيلليون دەگەنىمىز - 18 تاڭبالى سان.

ەگەر بۇل ساندى 1000 عا كوبەيتسەڭىز، التى زەتتاFLOPS- قا (21 ءنولى بار ءبىر سان) جەتەسىز. جاڭا سۋپەركومپيۋتەر وسى ماقساتقا ۇمتىلماق، جانە جاپونيانىڭ ءبىلىم، مادەنيەت، سپورت، عىلىم جانە تەحنولوگيالار مينيسترلىگى (MEXT) 2025 -جىلى قۇرىلىسىن باستاۋعا رۇقسات بەردى.

جوسپار بويىنشا Fugaku Next 2030 -جىلعا قاراي جۇمىسقا قوسىلادى. جاپوندىق Nikkei جاڭالىقتار سايتىنىڭ حابارلاۋىنشا، جوباعا 110 ميلليارد جاپون يەنى (780 ميلليون ا ق ش دوللارى) كولەمىندە مەملەكەتتىك قارجى بولىنەدى. جاڭا سۋپەركومپيۋتەر الدىمەن قولدانىستاعى جۇيەنىڭ كەيبىر مىندەتتەرىن اتقارا باستايدى، ءبىراق الدەقايدا ۇلكەن وڭدەۋ قۋاتىنا يە بولماق.

MEXT جاريالاعان رەسمي اقپاراتتا جاساندى ينتەللەكت بىرنەشە رەت ايتىلعان. اسىرەسە ChatGPT سياقتى گەنەراتيۆتى AI قۇرالدارى ءۇشىن ەسەپتەۋلەر جۇرگىزۋ وتە كۇردەلى پروتسەسس، سوندىقتان Fugaku Next وسى باعىتتا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتەدى دەپ كۇتىلۋدە.

عالىمدار سۋپەركومپيۋتەرلەردىڭ پايدالى ەكەنىن بىرنەشە رەت دالەلدەدى، ولار زەرتتەۋشىلەرگە قارا قۇردىمداردى مودەلدەۋگە، جاڭا ماتەريالداردى اشۋعا، جەردىڭ بولاشاعىن بولجاۋعا جانە ماتەماتيكانىڭ نەگىزدەرىن زەرتتەۋگە كومەكتەستى. بۇل ماشينالار ودان ءارى جەتىلدىرىلگەن سايىن، ولاردىڭ مۇمكىندىكتەرى دە ارتا تۇسەدى. كۆانتتىق كومپيۋتەرلەردەن ايىرماشىلىعى، سۋپەركومپيۋتەرلەر كۇندەلىكتى قولداناتىن دەسكتوپتار مەن نوۋتبۋكتەردەن اسا ەرەكشەلەنبەيدى - ولار جاي عانا وتە جوعارى دەڭگەيدە ماسشتابتالعان. ولار ءالى دە پروتسەسسورلار، جادى جانە ساقتاۋ قۇرىلعىلارىنا نەگىزدەلگەن، ءبىراق بارلىعى ەڭ شەكتى دەڭگەيگە جەتكىزىلگەن.

سۋپەركومپيۋتەرلەر اسىرەسە كوپتەگەن اينىمالىلاردى قامتيتىن مودەلدەۋ جۇمىستارىندا ۇلكەن ايىرماشىلىق جاساي الادى. مىسالى، اۋا رايى جۇيەلەرى نەمەسە عارىش ميسسيالارى سياقتى.

زەتتا-كلاستى سۋپەركومپيۋتەر كوبىرەك دەرەكتەرمەن تەزىرەك جۇمىس ىستەي الادى جانە ناتيجەلەرى اناعۇرلىم ءدال ءارى جان- جاقتى بولادى. ەگەر ءبارى ءساتتى وتسە، التى جىلدان كەيىن جاڭا سۋپەركومپيۋتەر ستاندارتى پايدا بولۋى مۇمكىن.

ەربۇلان قايرات

turkystan.kz