جاس شەكاراشى: قازىر درون مەن كامەرا - باستى كومەكشىمىز
پەتروپاۆل. KAZINFORM - مەملەكەتتىك شەكارانىڭ قاۋىپسىزدىگىن كۇزەتۋ - ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەتىن ابىرويلى مىندەت. كاسىبي مەرەكەگە وراي سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى «بايان باتىر» شەكارا زاستاۆاسىندا قىزمەت اتقارىپ جاتقان 23 جاستاعى لەيتەنانت ءادىلحان باۋىرجان ۇلىمەن سۇحباتتاسقان ەدىك.
- ءادىلحان، الدىمەن ءوزىڭىزدى تانىستىرىپ كەتسەڭىز جانە ماماندىقتى تاڭداۋىڭىزعا نە سەبەپ بولدى؟
- جاسىم 23 تە، اقتوبە وبلىسىنىڭ شالقار قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەنمىن. جاستايىمنان سپورتقا جاقىن بولىپ، سەگىز جىل بوكسپەن اينالىستىم. اقتوبەدەگى ەسەت باتىر اتىنداعى سپورت مەكتەبىنىڭ تۇلەگىمىن. وبلىستىق، حالىقارالىق تۋرنيرلەردىڭ جەڭىمپازىمىن، سپورت شەبەرىنە ۇمىتكەر دارەجەسىن العانمىن.
الماتىداعى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ شەكارا قىزمەتى اكادەمياسىندا ءبىلىم الدىم. ماماندىقتى تاڭداۋعا ناعاشى اعام سەبەپكەر بولدى، ول اقتوبە وبلىسىندا وسى سالادا ەڭبەك ەتتى. سول كىسىنىڭ ايتۋىمەن شەكارا قىزمەتىنە كەلدىم. مەن تۇسكەن جىلى اكادەميادا وقۋعا رەسپۋبليكا بويىنشا 800 ۇمىتكەر بولدى. سونىڭ 280 ى قابىلداندى.
وقۋدى 2023 -جىلى اياقتاپ، سودان بەرى سقو- دا ماعجان جۇمابايەۆ اۋدانى قاراقوعا ەلدى مەكەنىندە ورنالاسقان «بايان باتىر» شەكارا زاستاۆاسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى لاۋازىمىندا ەڭبەك ەتىپ جاتىرمىن.
- شەكارادا قىزمەت ەتۋ تەك ادامدار مەن جۇك وتكىزۋ عانا ەمەس، ونىڭ دا ءوز قيىندىقتارى بار. كۇتپەگەن جاعدايلار بولىپ تۇرا ما؟
- شەكارا زاستاۆاسى مەملەكەتتىك شەكارانى كۇزەتۋ مەن قورعاۋعا تىكەلەي جاۋاپ بەرەدى. قىزمەت بارىسىندا كۇتپەگەن جاعدايلار بولىپ تۇرادى، ول ارينە شەكارانى بۇزۋشىلارمەن كۇرەس، ولار كۇن جاڭبىر نەمەسە بوران دەپ قاراپ جاتپايدى. نەگىزىنەن اكىمشىلىك نەمەسە قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشىپ جۇرگەن ادامدار بۇزىپ ءوتۋى مۇمكىن نەمەسە ورتا ازيا مەملەكەتتەرى ازاماتتارى ەۋروپاعا ءوتۋ ءۇشىن شەكارادان زاڭسىز وتپەك بولادى. ماسەلەن بيىل جىل باسىنان 114 زاڭ بۇزۋ ارەكەتى انىقتالدى. ولاردىڭ باسىم بولىگى - شەكارالىق ايماقتا ءتولقۇجاتسىز جۇرۋگە قاتىستى. شەكارا رەجيمىن بۇزباق بولعاندار دا ۇستالدى. ىشكى ىستەر مينيسترلىگىمەن ىزدەۋدە جۇرگەن قىلمىسكەرلەردى ۇستاۋعا اتسالىسامىز.
- ءوز تاجىريبەڭىزدە ەرەكشە ەستە قالعان وقيعا بار ما؟
- وسىدان ەكى جىل بۇرىن «بايان باتىر» شەكارا زاستاۆاسىنىڭ اۋماعىندا ءۇندىستان مەملەكەتىنىڭ 25 ازاماتى مەملەكەتتىك شەكارادان زاڭسىز وتپەك بولعان جەرىنەن ۇستالدى. ءبىز ولاردى جەكە قۇراممەن جانە ماعجان شەكارا ءبولىمىنىڭ جەكە قۇرامىمەن بىرلەسە وتىرىپ، الدىن الا اقپارات بويىنشا تورۋىل جاساۋ ارقىلى ۇستادىق. بىلتىر مامىر ايىندا بانگلادەش مەملەكەتىنىڭ بەس ازاماتىن تۇنگى ۋاقىتتا شەكارا ناريادتارى كورۋ قۇرالدارى ارقىلى انىقتاپ، ۇستادى.
- قازىر سيفرلىق تەحنولوگيا دامىعان زامان، بۇل سالاعا دا جاڭا تەحنولوگيا جەتىپ، جۇمىستارىڭىز ءسال دە بولسا جەڭىلدەدى مە؟
- مەملەكەتتىك شەكارا زاستاۆالارىندا جاعداي جىلدان جىلعا جاقسارىپ كەلەدى. دەسەك تە، زاماناۋي جەتىستىكتەر قولدانىلعانىمەن، كاسىبي ماماننىڭ قىزمەتى قاشان دا ماڭىزدى بولىپ قالا بەرەدى دەپ ويلايمىن. ءبىزدىڭ بەكەتكە وپتيكا-ەلەكتروندى جۇيەلى بەينەباقىلاۋ كامەراسى ورناتىلدى. تۇندە كورۋ جۇيەسى دە بار. بىرنەشە شاقىرىمدى قامتيدى. سونداي-اق دروندارمەن قامتاماسىز ەتتى. ول مەملەكەتتىك شەكارامىزدى كۇزەتۋگە ءوز ۇلەسىن قوسىپ جاتىر. قاشىقتىقتان باقىلاپ، ۇلكەن اۋماقتى باقىلاۋدا ۇستاۋعا مۇمكىندىك بار. بارلىق شەكارانى تولىق بەينەكامەرامەن، سيگنالدى داتچيكتەرمەن جابدىقتاسا، ۇشقىشسىز باسقارىلاتىن ۇشۋ اپپاراتتارىمەن تولىق قامتاماسىز ەتىلسە، جۇمىسىمىز بۇدان دا جەڭىلدەي تۇسەر ەدى.
- شەكاراشى دەگەندە بىردەن ونى قىزمەتتىك يتىمەن كوز الدىنا ەلەستەتەمىز. سەنىمدى كومەكشىلەرىڭىزدى كىم باپتايدى؟ ءيتتىڭ تۇقىمى قىزمەتتە ماڭىزدى ما؟
- ءبىزدىڭ بەكەتتە جۇمىستا قولداناتىن ءۇش ءيتىمىز بار. ولارعا جاۋاپتى نۇسقاۋشىلار بەكىتىلگەن. كۇندەلىكتى تاماقتاندىرىپ، جاتتىقتىرادى. بىزدە نەگىزىنەن بەلگيالىق وۆچاركالار. مەملەكەتتىك شەكارانى بۇزۋشىلاردىڭ ىزىنە ءتۇسىپ، كومەكتەسەدى. ءيتتىڭ تۇقىمى اتقاراتىن قىزمەتىنە بايلانىستى ماڭىزدى. مىسالى ءبىز شەكارا زاستاۆاسى بولعاندىقتان، بىزدە كوبىنە ءىز كەسۋشى يتتەر قولدانىلادى. نەمىس، بەلگيا وۆچاركالارى، لابرادور- رەتريۆەر، دوبەرمان، فوكستەرەر، بوردەر- كوللي تۇقىمدى يتتەردىڭ ءيىس سەزۋ قابىلەتى جاقسى، قىراعى، باتىل، ءتوزىمدى بولىپ كەلەدى.
2023 -جىلى «كورسو» اتتى وۆچاركامىز نۇسقاۋشىمەن بىرگە شەكارا قىزمەتى دەپارتامەنتتەرى اراسىندا ىزدەستىرۋ جۇمىستارى بويىنشا وتكەن بايقاۋدا جەڭىسكە جەتتى.
- شەكارانى كۇزەتۋگە بارعىسى كەلەتىن جاستارعا نە ايتار ەدىڭىز؟
- بۇل ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك پەن قۇرمەتكە يە ماماندىق. شەكارانى كۇزەتۋ جاي عانا جۇمىس ەمەس، ول ءاربىر ازاماتتىڭ پارىزى. قىزمەتكە قابىلداۋ ءجۇرىپ جاتىر. 29 جاسقا دەيىنگى جىگىتتەر قابىلدانادى. ارينە ءوز تالاپتارى بار. ماسەلەن، وفيتسەرلىك لاۋازىمعا جوعارى ءبىلىمنىڭ، اسكەري بيلەتتىڭ بولۋى ماڭىزدى. ال قىزمەتكە ورنالاسقاننان كەيىن مەملەكەت تاراپىنان ءبىرقاتار جەڭىلدىك بار. ول وتباسى مۇشەسىنە اي سايىنعى 58 مىڭ تەڭگە مولشەرىندە تولەماقىمەن قامتاماسىز ەتىلەدى. ال پاتەر قۇنىنىڭ %10 جيناقتاعان جاعدايدا قازاقستاننىڭ كەز كەلگەن قالاسىندا يپوتەكالىك ءۇي الۋ مۇمكىندىگى بار. كوممۋنالدىق شىعىندار وتەلەدى، تەگىن مەدقىزمەت، كيىم- كەشەكپەن قامتىلادى. سونداي-اق 47 جاستا زەينەت دەمالىسىنا شىعۋ مۇمكىندىگى بار.
- 18 تامىز - شەكاراشىلار كۇنى. ارىپتەستەرىڭىزگە نە تىلەر ەدىڭىز؟
- ەلىمىزدىڭ شەكاراسىن قورعاۋدا كورسەتىپ جۇرگەن ەرلىگىڭىز بەن باتىلدىعىڭىز - ناعىز وتانسۇيگىشتىكتىڭ ايقىن كورىنىسى. سىزدەرگە مىقتى دەنساۋلىق، بەرىك وتباسى، بەيبىت اسپان مەن ەل قورعانى بولۋدا تابىس تىلەيمىن. قىزمەتتەرىڭىز ءاردايىم ابىرويلى، جولدارىڭىز اشىق بولسىن. وتانىمىز - قازاقستاننىڭ تىنىشتىعى سىزدەردىڭ سەنىمدى قولدارىڭىزدا!
بۇعان دەيىن Qgate جۇيەسى شەكارادان ءوتۋ ۋاقىتىن ءبىر جارىم مينۋتقا دەيىن قىسقارتقانىن حابارلاعان ەدىك.
اۆتور
اقەركە داۋرەنبەك قىزى
