جاڭا زەرتتەۋ: كوكونىس، جيدەك پەن بالىق ميعا پايدالى
استانا. قازاقپارات - جاڭا زەرتتەۋ كوكونىس، جيدەك پەن بالىق جەۋ كوگنيتيۆتىك قابىلەتتەردى ساقتاۋعا كومەكتەسەتىنىن كورسەتتى، دەپ حابارلايدى psypost.org. عالىمدار السگەيمەر اۋرۋىن الدىن الۋعا ديەتانىڭ ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنىن اتاپ ءوتتى.
قىتايداعى گۋاڭجوۋداعى حۋادۋ اۋداندىق حالىق اۋرۋحاناسىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى 50-75 جاس ارالىعىنداعى 1 500 ادامدى باقىلادى: 750 ساۋ جانە 750 التسگەيمەر دياگنوزى قويىلعان ناۋقاس. بەس جىل بويى قاتىسۋشىلاردىڭ راتسيونى ساۋالناما مەن موبيلدى قوسىمشالار ارقىلى قاداعالاندى، ال ەستە ساقتاۋ مەن ويلاۋ قابىلەتتەرى ۇنەمى تەكسەرىلىپ وتىردى. سونداي-اق، قانداعى جانە جۇلىن سۇيىقتىعىنداعى التسگەيمەرگە بايلانىستى بيوماركەرلەر، مي سكانەرلەرى زەرتتەلدى.
ناتيجەلەر كورسەتكەندەي، كوكونىستەر، جيدەكتەر، جاڭعاقتار جانە تولىق ءداندى داقىلدارعا باي ميند ديەتاسىن ۇستانعان قاتىسۋشىلار ەستە ساقتاۋ جانە ويلاۋ تەستىلەرىندە جوعارى ۇپاي جيناپ، التسگەيمەرگە قاتىستى زياندى اقۋىزداردىڭ دەڭگەيى تومەن بولدى. سونىمەن قاتار، مي قاباتىنداعى قابىنۋ ازايىپ، گيپپوكامپتىڭ (ەستە ساقتاۋ ورتالىعى) كىشىرەيۋى باياۋلادى، كورتيكالدى قاباتتىڭ جۇقارىپ كەتۋى تەجەلدى.
عالىمدار اتاپ وتكەندەي، ميند ديەتاسى قۇرامىندا نەيروپروتەكتيۆتى ەلەمەنتتەر جيدەكتەر، كوكونىستەر، تولىق داندەر كوپ بولعاندىقتان ازداپ تيىمدىرەك كورىندى. ومەگا-3 ماي قىشقىلدارى، پوليفەنولدار جانە ۆ دارۋمەندەرى دە كوگنيتيۆتىك كورسەتكىشتى جاقسارتۋعا اسەر ەتكەن. ءتىپتى APOE- ε4 گەنىن تاسىمالدايتىن ادامدار دا ديەتانى ۇستانعان جاعدايدا ميدىڭ دەگراداتسياسىنىڭ قارقىنى باياۋلاعان.
زەرتتەۋ «The long-term neuroprotective effect of MIND and Mediterranean diet on patients with Alzheimer’s disease» دەپ اتالاتىن عىلىمي ماقالادا جاريالاندى.