شەراعانى كورشى ەلدىڭ ارنايى قىزمەتى «قازاقستانداعى №1 ۇلتشىل» دەپ ەسەپتەدى - ماحات سادىق
بۇگىن جازۋشى، ءتىل كۇرەسكەرى شەرحان مۇرتازانىڭ تۋعان كۇنى. ەل جادىندا جازۋشىنىڭ شىعارمالارىمەن بىرگە، پارلامەنت مىنبەرىنەن ايتقان وتكىر سىندارى، ءتىل ءۇشىن تارتىسقا تۇسكەن باتىل ارەكەتتەرى قالدى.

«شەرحان مۇرتازا دەپۋتات بولىپ تۇرعان كەزدە كودەكسە جەردى ساتۋعا رۇقسات بەرەتىن باپتىڭ ەنىپ كەتۋىنە اتسالىسقان» دەيتىن اڭگىمە دە اراكىدىك ايتىلىپ قالادى. قازاقپارات ءتىلشىسى سول كەزدە پارلامەنتتەن حابار تاراتقان تاجىريبەلى جۋرناليست ماحات سادىقتان ميكروفون مەن مىنبەردەن تىس كەزدە شەرحان مۇرتازانىڭ قانداي دەپۋتات بولعانىن سۇراپ كوردى.
«ءبىز كورگەن، بىلگەن، تانىعان، وقىعان شەرحان مۇرتازا قازاق ادەبيەتىنىڭ كلاسسيك جازۋشىسى عانا ەمەس، ءوزى سۇرگەن قوعامداعى قايراتكەر بولدى. ءبارىن جەتە ءتۇسىنىپ، جەتە سەزىنەتىن. شەراعانىڭ «قازاق ادەبيەتى»، «ەگەمەن قازاقستان» گازەتتەرى مەن «قازاقستان تەلەراديو كورپوراتسياسىن» باسقارعان كەزىندە جازعان ماقالالارىن نەمەس جۋرناليستەرگە جازعىزعان، ايتقىزعان ماتەريالدارىن قاراساڭىز، سول زاماندا قوعامعا وتە قاجەتتى دۇنيە بولاتىن. سوندىقتان، شەراعانى بۇكىل قازاق حالقى ءسۇيىپ وقىدى. بۇل تۇرعىدان شەراعاڭنىڭ ساياسي، قوعامدىق جۇمىسىن جەكە زەرتتەپ، ارنايى كىتاپ جازۋ كەرەك. ول قوعامنىڭ تامىرشىسى سەكىلدى بولاتىن. ءار نارسەنى ءدال سەزىنەتىن، ءدال تاباتىن. ال ەندى ونىڭ كەيبىر مالىمدەمەلەرىن قازىر قايتادان جاريالاسا، بۇگىنگى قوعام دۇرىس قابىلداماس ەدى. ءبىراق، سول كەزدە ول سوزدەر حالىقتىڭ جۇرەگىنەن ورىن تاپتى»، - دەيدى ماحات سادىق.
ونىڭ سوزىنشە، مەملەكەتتىك ءتىل بىلمەيتىن كەيبىر شەنەۋنىكتەر «شەرحان مۇرتازا مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەرگە قازاق ءتىلىن ءبىلۋدى مىندەتتەيتىن زاڭدى قابىلداتپاي قويمايدى» دەپ سەنگەن كورىنەدى.
«ءتىل ماسەلەسىندە شەراعاڭ زور ەڭبەك ءسىڭىردى. «جىلاندا عانا ەكى ءتىل بار» دەپ پارلامەنت تورىنەن ايتقان ءسوزى ورىس تىلىنە دە اۋدارىلىپ، قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ءبىرازى ارنايى كۋرستارعا بارىپ، قازاقشا ۇيرەنە باستاعانىن كوردىك. ويتكەنى، شەراعا «پارلامەنتتە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋىن مىندەتەتتەيتىن زاڭدى قابىلداتادى» دەگەن ۇرەي بولدى جانە وعان وزدەرى 100 پايىز سەندى. ءبىراق، شەراعا 2004 -جىلدان كەيىن دەپۋتات بولماي قالدى دا، جابۋلى قازان جابۋلى كۇيىندە قالا بەردى»، - دەپ ەسكە الادى جۋرناليست.
ش. مۇرتازانىڭ ءتىل ماسەلەسى جونىندەگى ارەكەتتەرىن ىرگەدەگى مەملەكەتتەر دە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعانعا ۇقسايدى.

«رەسەي تەلەراديو كورپوراتسياسى باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارىمەن دوس بولدىق. قازىر ونىڭ اتى- ءجونىن ايتپاي- اق قويايىن، سول: «بىزدەگى ف س ب (فەدەرالدىق قاۋىپسىزدىك قىزمەتى - رەد. ) 2000 -جىلدارى «قازاقستانداعى №1 ۇلتشىل» دەپ شەرحان مۇرتازانى اتايدى»، - دەگەن بولاتىن. ويتكەنى، شەراعانىڭ سوزدەرى قازاقستان اۋماعىنان سىرتقا جەتىپ جاتاتىن. سول كەزدە جاس مەملەكەتىمىزدىڭ بەتالىسىن اڭدىپ وتىرعان وزگە ەلدەر دەپۋتات شەرحان مۇرتازا نە ايتىپ جاتقانىن باعىپ وتىردى. قازىر سول مەملەكەتتەردىڭ ارحيۆىندە ول ماتەريالدار جاتقان شىعار. شەراعانىڭ سوزدەرى ءالى كۇنگە دەيىن ەلگە جىگەر بەرىپ كەلەدى. الەۋمەتتىك جەلىدەن ءوزىمىز كۋا بولعان ساتتەردىڭ قيىندىلارىن كورگەن سايىن وسىنداي ويعا كەلەم»، - دەيدى ماحات سادىق.
ونىڭ پايىمىنشا، سول تۇستاعى جەر داۋىندا شەرحان مۇرتازا سياقتى تالاي ەسىمى ەلگە اياۋلى ازامات جوعارى شەندى ادامداردىڭ اراسىنداعى امبيتسيالىق تالاستىڭ قۇربانىنا اينالعان.
«ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ قاراپ وتىرساق، بۇل جەكە ادامداردىڭ امبيتسياسى بولعان سەكىلدى. پارلامەنت سپيكەرى مەن پرەمەر- ءمينيستردىڭ اراسىنداعى تەكەتىرەستەن تۋىنداعان سياقتى. سول تارتىستا شەراعا پرەمەر- ءمينيستردى قولدادى. ويتكەنى، بۇل ماسەلە قازىرگە دەيىن شەشىلگەن جوق قوي. بۇل ماسەلە پارلامەنت قانا شەشەتىن ماسەلە ەمەس ەدى. قازىر، مىسالى، مەملەكەت باسشىسى جەر، ءتىل ءدىن ماسەلەسىن ۇلتتىق قۇرىلتايدا حالىقپەن اقىلداسىپ وتىرىپ شەشەتىن جۇيە قۇرىپ وتىر. ال سول كەزدەگى ءسات، 2003 -جىلعى پرەمەر- مينيستر مەن پارلامەنت سپيكەرىنىڭ اراسىنداعى تەكەتىرەستىڭ سالدارى ءبىراز ادامعا سالقىنىن تيگىزدى. ايتپاقشى، سەنات تا ۇكىمەتتىڭ پوزيتسياسىن قولداعان. ءماجىلىس قانا قارسى بولدى عوي»، - دەيدى ول.
ماحات سادىق وسىنداي الىپ تۇلعالى شەرحان مۇرتازانىڭ جەكە ومىرىندەگى وكىنىشىنە دە كۋا بولعانىن ايتادى.
«ءبىر وقيعا ەسىمدە قالىپتى. ماجىلىستە كوميتەت ءتوراعاسى داۋلەت تۇرلىحانوۆتان سپورت زاڭناماسى تۋرالى سۇحبات الىپ وتىرعانمىن. شەراعام كىرىپ كەلدى دە: «ەي، ەر داۋلەت، راحمەت ساعان»، - دەدى. د. تۇرلىحانوۆ شەراعانىڭ تولىق شىعارمالار جيناعىن شىعارىپ، قالاماقى تولەپ بەرگەن ەكەن. «مىناۋ مەنىڭ ەركىن سويلەپ جۇرگەنىم، قورىقپاي سويلەپ جۇرگەنىم ءوزىڭ سەكىلدى باتىر جىگىتتەردىڭ ارقاسى. مەنىڭ باتىل سويلەپ جۇرگەنىم، سەن سەكىلدى جىگىتتەر ارقامنان سۇيەپ تۇر. قولىڭدى جاي، باتامدى بەرەيىن. ءبىز دە كەتەرمىز بۇل دۇنيەدەن. كەلەسى ۇرپاقتى سەندەرگە تاپسىرامىز. سەندەر ءبىزدىڭ ورنىمىزعا كەلەسىڭدەر. الدارىڭدا بىزدىكىنەن دە قيىن ماسەلەلەر تۋىندايدى. ءتىل داۋى ونىڭ بەر جاعى عانا. قازاقتى قۇرتۋ ءۇشىن تالاي قۇيتىرقىلىقىتار جاسايدى. سوعان دايىن بولىڭدار. بۇل جولدا مەن وتباسىمدى قۇرباندىققا شالدىم. ەش نارسەنى ويلاماي، ۇلت ءۇشىن كۇرەستىم» دەپ كۇيىنىپ سويلەدى. مۇنى دا قازىرگى بۋىن بىلە ءجۇرۋى كەرەك دەپ ويلايمىن»، - دەپ ەسكە الدى جۋرناليست.
اۆتور
ەسىمجان ناقتىباي