ءولىم اۋزىنداعى ادامداردىڭ باستى بەس وكىنىشى

استانا. قازاقپارات - ۇزاق جىلدار بويى پاللياتيۆتىك تەراپيا بولىمىندە اۋرۋ جەڭگەن، ءولىم اۋزىنداعى پاسيەنتتەرگە قاراعان اۆستراليالىق مەدبيكە برونني ۆەر «ءولىم اۋزىنداعى ادامداردىڭ باستى بەس وكىنىشى» دەگەن كىتاپ جازىپ، جارىققا شىعارىپتى.

меди
فوتو: gov.kz

 اۆتور ادامداردىڭ ولەر الدىنداعى اڭگىمەلەرىن، ورنى تولماس وكىنىشتەرىن، جان كۇيزەلىسىن جازىپ الىپ وتىرعان ەكەن. مەدبيكەنىڭ پىكىرىنشە، ءدام-تۇزى تاۋسىلعان ادامداردىڭ باقيلىققا بارار الدىنداعى جۇرەكجاردى اڭگىمەلەرى پەندەلەردىڭ ەرتەڭ و دۇنيەنىڭ تابالدىرىعىنا جاقىنداعاندا وتكەنىنە وكىنبەيتىندەي، بۇل جالعاندا ونەگەلى ءومىر سۇرۋىنە سەبەپ بولادى.

بۇل ومىرگە كىمدەر كەلىپ، كىمدەر وتپەيدى؟! حالقىنا جاقسىلىق جاساپ، شاپاعاتىن تيگىزگەن ادامدار دا، قارا باسىنىڭ قامىن كۇيتتەگەندەر دە، اسپاندا قالىقتاپ ءومىر سۇرگەندەر دە، جەرباۋىرلاپ كۇنىن وتكەرگەندەر دە بۇل جالعاننان ارمانسىز وتكەن ەمەس. ادامنىڭ ارمانى تاۋسىلمايدى. ادامدار الدامشى دۇنيەنىڭ قوناعى ەكەنىن بىلە تۇرا، كوپ نارسەگە قول جەتكىزىپ، قامتىپ قالسام دەپ ارماندايدى. سوعان جەتۋ ءۇشىن بىرەۋلەر قىلمىسقا بارادى، كۇناعا باتادى. ءبىراق باقيلىق الدىندا ءبارى بەكەرشىلىك ەكەنىنە ءبىر كۇنى كوزى جەتەدى.

اسىرەسە، يمانىن ءۇيىرىپ، ءولىم اۋزىندا جاتقان ادامنىڭ قىسقا عۇمىرىندا جەتە الماعان ارمانى، وتكەنگە وكىنىشى، باسقالارعا جاساعان قياناتتارى ءۇشىن ىشكى كۇيزەلىسى كوپ بولادى. پسيحولوگتاردىڭ ايتۋىنشا، كەيبىر كەزدەردە ءتان دەرتىنەن گورى، وسى جان كۇيزەلىسى ادامنىڭ جانىنا قاتتى باتادى ەكەن. ۇزاق ۋاقىت توسەك تارتىپ، حال ۇستىندە جاتقان ادامداردىڭ وتكەن ومىرىندەگى وكىنىشتى تۇستارىن كوپ ويلاپ، ءوزىن-ءوزى ىشتەي جەيتىنى بەلگىلى. مەدبيكە برونني ۆەر وسىنداي ادامداردىڭ ءومىرىنىڭ سوڭىندا اشىلىپ ايتقان اڭگىمەلەرىنەن پايدالى ساباق الۋ ءۇشىن جازىپ وتىرىپتى.

«اجالى تايانعان ادامداردان «قانداي وكىنىشىڭىز بار؟» نەمەسە «ءومىرىڭىزدى وزگەرتىپ، قايتا باستاعىڭىز كەلە مە؟» دەگەن سۇراقتارىما نەگىزىنەن، بىركەلكى جاۋاپتار الدىم. تومەندە اجال اۋزىنداعى ادامداردىڭ باستى بەس وكىنىشى:

1. باسقالاردىڭ ايتۋىمەن ەمەس، ءوز-وزىمە سەنىمدى بولىپ، ءوز قالاۋىمشا ءومىر سۇرۋگە باتىلدىعىمنىڭ جەتپەگەنى وكىنىشتى.

«كوپتەگەن ادامدار بۇل تۋرالى ءجيى ايتادى. ولار ءومىرىنىڭ اياقتالىپ قالعانىن تۇسىنگەن كەزدە ارتىنا قارايدى، قانشاما ىسكە اسپاعان ويلارى مەن ارماندارى قالىپ بارا جاتقانىن كورەدى. ادامداردىڭ باسىم كوپشىلىگى قىسقا ومىرىندە ءوزىنىڭ يگى ويلارىنىڭ ءتىپتى جارتىسىن دا جۇزەگە اسىرا المايدى، تەك اقىرەت كۇنى تايانعاندا عانا مۇنىڭ ءبارى ءوزىنىڭ قالاۋى بويىنشا بولعانىن تۇسىنەدى. دەنساۋلىقتىڭ قانداي ەركىندىك بەرەتىندىگى تۋرالى ەشكىم ويلانبايدى، تەك ونى جوعالتىپ العان كەزدە ەس كىرەدى».

2. وتە كوپ جۇمىس ىستەگەنىم وكىنىشتى.

«مەن بۇل ءسوزدى ءوزىم قاراپ، كۇتكەن بارلىق ەر ادامداردىڭ دەرلىك اۋزىنان ەستىدىم. ولار بالالارىنىڭ قالاي ءوسىپ كەتكەنىن بايقاماي قالعان، ايەلدەرىمەن ۋاقىتتى از وتكىزگەن. ايەل ادامدار دا بۇل تۋرالى ءجيى ايتىپ، وكىنەدى. مەن كۇتىم جاساعان ەر ادامداردىڭ بارلىعى ءومىرىنىڭ ۇلكەن بولىگىن جۇمىستا وتكىزگەنىنە وكىنەدى».

3. ءوزىمنىڭ سەزىمىمدى اشىق ايتۋعا باتىلىم جەتپەگەنى وكىنىشتى.

«كوپتەگەن ادامدار اينالاسىنداعىلارمەن جاقسى قاتىناستاردى ساقتاۋ ءۇشىن ءوز ويلارىن ىشىنە بۇگىپ قالادى. ناتيجەسىندە، ولار ءوزىن شەكتەۋمەن ءومىر ءسۇرىپ، ءوز ويىنداعىداي بولا المايدى. ولار سارىۋايىمنان، قاناعاتتانباۋشىلىقتان وزىنە اۋرۋ تاۋىپ الادى».

4. دوستارىممەن از ارالاسقانىم وكىنىشتى.

«كوپتەگەن ادامدار ناعىز دوستارىنىڭ باعاسىن توسەك تارتىپ قالعاندا نەمەسە ولاردان مۇلدە اداسىپ قالعان جاعدايدا بىلەدى. ءومىردىڭ ۇساق-تۇيەك پروبلەمالارىمەن ءجۇرىپ، ەڭ جاقىن دوستارىمەن قارىم-قاتىناستى ءۇزىپ الادى. ادامدار ولەر الدىندا جاقىن دوستارىن قاتتى ساعىنىپ، ىزدەيدى».

5. ءوزىمدى باقىتتى بولۋعا جول بەرمەگەنىم وكىنىشتى.

«قىزىق، ءبىراق كوپتەگەن ادامدار وسى جاعىنان وكىنەدى. ولاردىڭ كوپشىلىگى «باقىت» دەگەن - بۇل تاڭداۋ ماسەلەسى ەكەنىن ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن تۇسىنبەگەن. ولار ءومىر بويى ەسكى ادەت-عۇرىپتى ۇستانىپ وتكەن. ومىردە بولىپ تۇراتىن ءار-ءتۇرلى وزگەرىستەر ولارعا ۇنەمى قورقىنىش تۋعىزىپ، وزگەنىڭ دە، ءوزىنىڭ الدىندا دا وسى ومىرىنە ريزا سياقتى بولىپ كورىنۋگە يتەرمەلەگەن» دەپ جازادى اۆتور.

قايىرجان تورەجان

«ايقىن». 2014

سوڭعى جاڭالىقتار