ءبىر كومانديردىڭ بۇيىرىقتى ورىنداماۋى ۇلت تاعدىرىن وزگەرتكەن
استانا. قازاقپارات - تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرىلعانىنا 102 جىل تولدى. تاريحى قىزىق ەل عوي ول. ۇلت ازاتتىق كۇرەسىنىڭ تاريحىندا دا شەشۋشى وقيعالار از بولماعان. بۇيىرىقتى ورىنداماۋدىڭ ءوزى كەيدە ۇلت تاعدىرىن وزگەرتىپ جىبەرۋى مۇمكىن ەكەنىنە تۇركيا تاريحى دالەل بولادى.
1919 -جىلدىڭ جازىندا ەرزۇرىمدا ۇلت ازاتتىق كۇرەستى ۇيىمداستىرۋ ماسەلەسىمەن جۇرگەن مۇستافا كەمال اتاتۇرىك وسمان يمپەرياسى اسكەرىنىڭ ينسپەكتورى قىزمەتىنەن بوساتىلادى. ال پاشا ءوز ەركىمەن اسكەري قىزمەتتەن باس تارتادى. سايكەسىنشە ۇكىمەت ونى تۇتقىنداۋعا بۇيرىق بەرەدى. بۇل بۇيرىق تەلەگراف ارقىلى ەرزۇرىمداعى 15- كورپۋس كومانديرى كازىم كارابەكير پاشاعا بەرىلەدى. سول جىلدارى وسمان يمپەرياسىنىڭ اسكەري كۇش رەتىندەگى سيپاتىن جويماعان، بەرەكەسى كەتپەگەن جالعىز ءبولىمى وسى 15 ءشى كورپۋس بولعان دەسەدى.
1919 -جىلدىڭ 9 -شىلدەسىندە كارابەكير ءبىر توپ اسكەرمەن ەرزۇرىمداعى مۇستافا كەمال تۇسكەن ۇيگە كەلەدى. مۇستافا كەمال كورپۋس كومانديرى ءوزىن تۇتقىنداۋعا كەلە جاتقان بولار دەپ ويلايدى دا، قاسىنداعى سەرىگى راۋف وكتايعا «جەتكەن جەرىمىز وسى ەكەن راۋف! ۇلت ازاتتىق كۇرەس باستالماستان اياقتالاتىن بولدى» دەيدى. ءبىراق كازىم پاشا مۇستافا كەمالعا اسكەري تارتىپپەن سالەم بەرىپ:
«ءسىز بۇرىنعىداي، قازىر دە ءبىزدىڭ قولباسشىمىزسىز. كورپۋس كومانديرىنىڭ اۆتوموبيلى مەن ءبىر توپ اتتى اسكەر الىپ كەلدىم. پاشام، ءبىز سىزگە باعىنامىز!»، - دەيدى.
وسى ءسات تۇرىكتەردىڭ ۇلت ازاتتىق سوعىسىنىڭ شەشۋشى ءساتىنىڭ ءبىرى سانالادى ەكەن. كورپۋس كومانديرى مۇستافا كەمالدى تۇتقىنداسا قازىرگى تۇركيا بولا ما، جوق پا كىم ءبىلسىن؟! ونى بولجاۋ دا، تالقىلاۋ دا قيسىنسىز. ءبىراق ءبىر كومانديردىڭ بۇيىرىقتى ورىنداماۋى ۇلت تاعدىرىن وزگەرتكەنى راس. اتاتۇرىك سول جىلى ەرزۇرىم كونگرەسىن وتكىزدى، توڭىرەگىنە ۇلت پارتيوتتارىن جينادى. اقىرى ازاتتىق كۇرەسىن 1923 -جىلى جەڭىسپەن اياقتاپ، رەسپۋبليكانىڭ قۇرىلۋىنا قول جەتكىزدى.
رەسپۋبليكا بولىپ قۇرىلعاننان بەرگى 102 جىلدا تۇركيا عارىشقا ادام ۇشىرعان، جەكە جەر سەرىگىن، تانك، ۇشاق، درون، ارتيللەريالىق قوندىرعى، اۋە قورعانىسى كەشەندەرىن، ەسمينەتس، فرەگات، دەسانتتىق كەمە، راديوەلەكتروندى كۇرەس جابدىقتارىن، زاماناۋي رادار، قاناتتى جانە بالليستيكالىق زىمىران جاساعان، ۇشاق تاسىمالادۋشى كەمە قۇراستىرۋعا كىرىسكەن، NATO- دا جەكە قۇرامىنىڭ سانى جاعىنان، بالكىم قۋاتى جاعىنان ەكىنشى ورىن يەلەنەتىن ارميا جاساقتاعان، ەكونوميكالىق الەۋەتى جاعىنان G 20 توبىنا كىرەتىن مەملەكەتكە اينالدى. ءبىزدىڭ ەل دە وسىلاي كۇشەيسە عوي تىلەپ قويامىن ىشتەي.
Amangeldi Qurmetuly-نىڭ جەكە پاراقشاسىنان الىندى
