بيىل قازاقشا جاساندى ينتەللەكت ىسكە قوسىلادى
استانا. قازاقپارات- جىل سوڭىنا دەيىن قازاقستاندىق چات دجيپيتي ىسكە قوسىلادى. جاساندى ينتەلەكت انا تىلىمىزدە ساۋاتتى ءارى ساپالى جاۋاپتى جىلدام بەرۋگە دايىن. وتاندىق پلاتفورماعا قازاق ءتىلى عانا ەمەس، ۇلتتىق قۇندىلىقتار دا تەرەڭ ەنگىزىلمەك.
جاھانداعى الپاۋىت كومپانيالار دا اقىلدى كومپيۋتەرلەرىنە قازاقشا ۇيرەتە باستادى. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، 1-2 جىلدىڭ ىشىندە OpenAI كومپانياسىنىڭ ChatGP- ءى دە قازاقشا ەركىن سويلەيتىن بولادى.
جاساندى ينتەلەكت قازىنامىزدى قاشان تولىق يگەرەدى؟
ChatGPT. عىلىمي ونەرتابىسقا توڭكەرىس جاساپ، الەمدى اۋزىنا قاراتقان OpenAI كومپانياسىنىڭ بىرەگەي تۋىندىسى. جاساندى ينتەلەكت كەز كەلگەن تاپسىرمانى جىلدام ورىنداي الادى. بىرەر سەكۋندتا سۋرەت سالىپ، اڭگىمە جازىپ بەرۋگە دايىن. سوڭعى ۇلگىلەرى ءتىپتى ەسكى فوتونى ءتىرىلتىپ، سوزدەن بەينە جاسايدى. ەڭ قىزىعى، جاساندى ينتەلەكتىنىڭ جادى تەك ينتەرنەتتەگى اقپاراتتان تۇرادى.
ءبىز كىشكەنتاي كەزدە اقپاراتتى ۋيكيپەديانى اقتارىپ، ازەر تاباتىن ەدىك. ال ChatGPT ءبارىن وزگەرتتى. تىلدىك مودەلگە سۇراق قوياسىز، ول قاجەتتىنىڭ ءبارىن ساناۋلى سەكۋندتا تاۋىپ بەرەدى. دەگەنمەن، الەمنىڭ ءىلىم- ءبىلىمىن تۇگەل يگەرگەن ChatGPT قازاق ءتىلىنىڭ مودەلىن ۇيرەنە الماي كەلەدى. جاۋاپتارى ءجيى ساپاسىز ءارى قاتە. وسىعان بايلانىستى، قازىر قازللم - ۇلكەن تىلدىك مودەل ازىرلەنۋدە. بۇل جوعارى تەحنولوگيالاردىڭ قازاقشاسىن تۇزەتەدى. ماماندار جوبانىڭ العاشقى نۇسقاسىن جىل اياعىنا دەيىن ىسكە قوسپاقشى.
ەربول ابسالياموۆ، ISSAI ديرەكتوردىڭ وپەراتسيالىق قىزمەت جونىندەگى ورىنباسارى:
- قازاق تىلىندە تەكستتى تۇسىنەدى جانە دە قازاق تىلىندە جاۋاپ بەرە الادى. وسى جوبا بويىنشا تەك قانا جەرگىلىكتى ماماندار ىستەپ جاتىر. قازاقستان كادرلىق پوتەنتسيال بولادى. ەكىنشى، ChatGPT ا ق ش كومپانياسى ولار قازاق تىلىنە قانداي اقپارات سالاتىنىن ءبىز بىلمەيمىز. قانداي قۇندىلىق سالاتىنىن بىلمەيمىز، وي-پىكىر، سالت-ءداستۇردى ويلاي ما بىلمەيمىز. سول ءۇشىن جەرگىلىكتى مودەل جاسالۋ كەرەك. جاڭا جوباعا تىركەلۋ اقىلى بولادى. الايدا باعاسى ChatGPT- دەن ارزان. ساپاسى دا جىلدان جىلعا جەتىلدىرىپ وتىرادى.
ۇلتتىق قازىنا - جۇمىلا كوتەرەتىن جۇك. سول ءۇشىن يگى ىسكە قوعامدىق بىرلەستىكتەر دە كىرىسە باستادى.
راۋان كەنجەحان، «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى:
- وسى سالادا جۇمىس ىستەپ جاتقان ايتي كومپانيالارمەن بىرىگىپ، بالاما، وسىعان كومەك بەرە الاتىن تەحنولوگيالاردى جاساپ جاتىرمىز. وسىنداي جۇيەلەرگە كەرەكتى مازمۇندار، جانە ولارعا كەرەكتى اقپاراتتىق قورى. داتاسەد دەگەن ۇعىم بار. سول تەحنولوگيالاردىڭ تالابىنا سايكەس بەلگىلەپ، جۇيەلەپ بەرە الۋ وتە ماڭىزدلى بولىپ تۇر. مۇنداي جۇيەلەردىڭ قازاق تىلىندە ەرگىن جازىپ- سويلەۋ باستاۋىنا كۇمان جوق. ءارى كەتسە تاعى 1-2 جىلدىڭ شارۋاسى شىعار.
قازاق ءتىلىنىڭ اياسىن كەڭەيتۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى جولى - ونى جوعارى تەحنولوگيالارعا ەنگىزۋ. ەندى بۇل ءىس شيراي تۇسەدى دەگەن ءۇمىت بار. سەبەبى قازىنامىزدى ءوز باعدارلاماسىنا قوسامىن دەۋشىلەرگە قاز للم مودەلى اشىق بولادى. ماماندار ونەرتابىسىن ورتاق يگىلىك ءۇشىن الەممەن بولىسۋگە دايىن.
ەربول ابسالياموۆ، ISSAI ديرەكتوردىڭ وپەراتسيالىق قىزمەت جونىندەگى ورىنباسارى:
- جىل اياعى بىتكەن كەزدە، وسى جوبانىڭ بىرنەشە پارامەترىن اشامىز. جانە دە كەز كەلگەن ادام، ستارتاپ نەمەسە كومپانيا ءوزىنىڭ مودەلىن ىستەي الادى. نەمەسە ءوز ماقساتتارىنا قاراي جاساي الادى. جاساندى ينتەلەكت جەتەگىنە كەتىپ، ءتىل تازالىعىن ۇمىت قالدىرۋعا بولمايدى. قازاق ءتىلى قوعامى كەمشىلىكتى ۇسىنىس ارقىلى تۇزەتىپ وتىرۋعا دايىن ەكەنىن جەتكىزدى. الايدا بۇل ىسكە ازاماتتار دا اتسالىسۋ كەرەك.
جاساندى ينتەللەكت - ءسىز ويلاعاننان دا اقىلدى. قاتەنى ەسكەرتسەڭىز، ول ءوزىن ءوزى تۇزەي الادى.
راۋان كەنجەحان، «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى:
- نەگىزگى وي قولدانۋشىلاردىڭ وزدەرىنە جاۋاپكەرشىلىك الا بىلۋنە كەلىپ تىرەلەدى. ءارقايسىڭىز، اليسا بولسىن، باسقا بولسىن سوزىنەن نەمەسە جازۋىنان قاتە بايقاساڭىز، سول جەردە تۇزەۋگە مۇمكىندىك بار. ايتىپ عانا قويماي، ءارقايسىمىز بەلسەندىلىك تانىتساق بۇل جۇيەلەر تەز ارادا ساپالى سويلەي باستايدى.
راسىمەن ازاماتتاردان دا بەلسەندىلىك كەرەك. سەبەبى تۇرعىدار قازىردىڭ وزىندە قازاقشا مەڭگەرگەن جوعارى تەحنولوگيالاردىڭ پايدالانىپ ءجۇر. مىسالى، ۆيرتۋالدى كومەكشى اليساعا كۇن سايىن 200 مىڭعا دەيىن قازاقشا سۇراقتار قويىلادى.
الماز سادەنوۆ، ياندەكس پويسك اعا مەنەدجەرى:
- نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اقىلدى جۇيەلەر جانە ج ي اشىق ەرەكتەرى نەگىز بولدى. ونىڭ كومانداسى تەلەشوۋلار مەن پودكاستتاردىڭ 1200 ساعاتتىق جازبالارىن اشىپ، 600 مىڭنان استام قازاق اۋىزەكى ءتىلىنىڭ فراگمەنتتەر بازالىق جيىنتىعىن قالىپتاستىردى. سونىمەن قاتار قارىم قاتىناس سسەناريلەرىن جاساۋعا كومەكتەسكەن لينگۆيستەرگە جۇگىندىك.
جوعارى تەحنولوگيالارمەن قازىردىڭ وزىندە قازاقشا ەركىن اڭگىمەلەسۋگە بولادى. بۇل باعىتتاعى جۇمىس جەدەلدەي ءتۇستى. دەمەك، الدا جاساندى سانامەن سىرلاسىپ قانا قويماي، ونى اۋقىمدى دۇنيەلەرگە پايدالانۋعا مۇمكىندىك تۋادى. شىن مانىندە ونىڭ شىعارماشىلىق، تەحنيكالىق ءتىپتى عىلىمي جۇمىستارعا بەرەتىن پايداسى ۇشان تەڭىز.