بيىل ەلىمىزدەگى مادەنيەت سالاسىندا قانداي ايتۋلى وقيعالار بولدى
استانا. KAZINFORM - ەلىمىزگە تۇڭعىش رەت الەمدىك دەڭگەيدەگى ونەر تۋىندىسى اكەلىندى. ءبىرقاتار حالىقارالىق ءىرى شارا ءوتتى. مادەنيەت قايراتكەرلەرىنىڭ مەرەيتويى تويلاندى. سونداي-اق كوشپەندىلەر مادەنيەتىن الەم ەلدەرىندە تانىتقان كورمەلەر ۇيىمداستىرىلدى. سالاداعى وسى جانە وزگە دە ەستە قالارلىق وقيعالارعا شولۋ ۇسىنامىز.
دۇنيە جۇزىنەن 10 مىڭ كورەرمەن كەلگەن ديماشتىڭ كونسەرتى
V دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنىڭ جابىلۋ راسىمىنە وراي ەلوردادا الەمگە تانىلعان قازاقستاندىق ءانشى ديماش قۇدايبەرگەننىڭ ەكى كۇندىك جەكە كونسەرتى ءوتتى. وعان 80 ەلدەن 10 مىڭنان استام شەتەلدىك قوناق كەلدى.
كونسەرتتى ۇيىمداستىرۋعا 200-دەن استام كاسىپقوي مامان اتسالىسقان. ساحنادا ديماش قۇدايبەرگەنمەن بىرگە 350 ادامنان تۇراتىن حالىقارالىق توپ، سونىڭ ىشىندە قازاقستان، قىتاي، رەسەي، ۋكراينا، كامەرۋن، گانا، ۋگاندا، مەكسيكا، يسپانيا جانە كەنيادان كەلگەن بيشىلەر، وركەسترانتتار، انشىلەر ونەر كورسەتتى.
جالپى، بۇل جىل ديماش ءۇشىن تابىستى ءوتتى ءارى ماڭىزدى شىعارماشىلىق وقيعالارعا تولى بولدى. ونىڭ ىشىندەگى ەڭ ەلەۋلى جاڭالىقتاردى اتاپ وتەيىك:
19-قاڭتار كۇنى الەمگە ايگىلى وپەرا ءانشىسى پلاسيدو دومينگومەن دۋەت ءبولىپ ان شىرقادى.
4-مامىردا بۋداپەشتە بيىلعى العاشقى جەكە كونسەرتى ءوتتى. ماجارستانداعى ەڭ ۇلكەن الاڭ - لاسلو پاپپ سپورتتىق ارەناسىنا 77 ەلدەن كەلگەن ءانشىنىڭ جانكۇيەرلەرى لىق تولدى.
ودان كەيىن ىستانبۇلداعى كونسەرتىندە دە انشلاگ بولىپ، 42500 ورىندىق «بەشيكتاش» ستاديونىندا ينە شانشار ورىن بولمادى.
ءانشى اراعا جەتى جىل سالىپ Singer ءان بايقاۋىنىڭ ساحناسىنا قايتا ورالدى.
سونداي-اق قىتايلىق مۋزىكالىق شوۋدا «التىن اۋەن» سىيلىعىن جەڭىپ الدى.
14- رەت وتكەن «حالىقتىڭ سۇيىكتىسى-2024» ۇلتتىق سىيلىعىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ديماش ءتورتىنشى رەت جىلدىڭ «مادەنيەت قايراتكەرى» بولىپ تانىلدى.
بيبىگۇل تولەگەنوۆانىڭ 95 جىلدىق مەرەيتويى تويلاندى
حالقىمىزدىڭ جەز تاڭداي، كۇمىس كومەي ءانشىسى بيبىگۇل تولەگەنوۆا 95 جاسقا تولدى.
سىڭعىرلاعان ۇنىمەن (ليريكالىق-كولوراتۋرالىق سوپرانو) ميلليونداعان تىڭدارمانىن ءتانتى ەتكەن ءبىرتۋار تالانت 1958 -جىلى بۇكىلوداقتىق ەسترادا ارتىستەرى بايقاۋىنىڭ لاۋرەاتى اتانعان.
1967 -جىلى ك س ر و حالىق ءارتىسى اتاعىن، 1970 -جىلى ك س ر و مەملەكەتتىك سىيلىعىن، 1991 -جىلى سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى اتاعىن يەلەنگەن.
1999 -جىلى «التىن بارىس» اتتى ق ر پرەزيدەنتىنىڭ جەكە التىن بەلگىسىنىڭ، 2000 -جىلى «وتان» وردەنىنىڭ,2019 -جىلى ءى دارەجەلى «بارىس» وردەنىنىڭ يەگەرى بولعان.
ءانشىنىڭ رەپەرتۋارىندا قازاقتىڭ حالىق اندەرى («گاۋھار تاس»، «جيىرما بەس»)، قازاقستان كومپوزيتورلارىنىڭ شىعارمالارى (حاميديدىڭ «بۇلبۇلى»، برۋسيلوۆسكيدىڭ «قوس قارلىعاشى»، تولەبايەۆتىڭ «ەسكە الۋى»، راحماديەۆتىڭ «تارانتەللاسى»، مۇحامەدجانوۆتىڭ «كوكتەم ءۆالسى»، تىلەنديەۆتىڭ «كەل ەركەم، الاتاۋىما»)، سونداي-اق پ. پ. چايكوۆسكي مەن س. ۆ. راحمانينوۆتىڭ رومانستارى، ن. ا. ريمسكي-كورساكوۆتىڭ وپەرالارىنان اريالار جانە باتىس ەۋروپا سازگەرلەرىنىڭ (دونيتسەتتي، گريگ، شۋبەرت) شىعارمالارى دا بار.
بيبىگۇل تولەگەنوۆا وپەرا ونەرىنە دە ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ، جىبەك (برۋسيلوۆسكيدىڭ «قىز جىبەگىندە»)، گۇلبارشىن (راحماديەۆتىڭ «الپامىسىندا»)، ەڭلىك (جۇبانوۆتىڭ «ەڭلىك- كەبەگىندە»)، دجيلدا، ۆيولەتتا (ۆەرديدىڭ «ريگولەتتوسى» مەن «تراۆياتاسىندا») ت. ب. پارتيالاردى ورىندادى.
اتى اڭىزعا اينالعان ءانشىنىڭ 95 جاس مەرەيتويى اياسىندا قازاقستان بويىنشا كونسەرتتەر، كورمەلەر، مۋزىكالىق كەشتەر، دوڭگەلەك ۇستەلدەر مەن كونفەرەنتسيالار سەكىلدى 150 گە جۋىق ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلدى.
مەملەكەت باسشىسى ونەر دارابوزىن ايتۋلى داتاسىمەن ارنايى قۇتتىقتادى.
قازپوشتا بيبىگۇل تولەگەنوۆانىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان پوشتا ماركاسىن جارىققا شىعاردى.
وسى شارالاردىڭ لوگيكالىق ءتۇيىنى رەتىندە 16-جەلتوقسان كۇنى استانادا ءانشىنىڭ سالتاناتتى كونسەرتى دۇركىرەپ ءوتتى.
ابىز ءابىشتىڭ 85 جىلدىعى اتالىپ ءوتتى
قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش مەملەكەتتىك ءحاتشىسىابىش كەكىلبايەۆتىڭ 85 جىلدىعى اتالىپ ءوتتى.
مەرەيتوي اياسىندا اقتاۋ قالاسىندا وتكەن حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيادا ءماجىلىس سپيكەرى ەرلان قوشانوۆ پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قۇتتىقتاۋ حاتىن وقىپ بەردى.
سونداي-اق «ءابىش كەكىلباي ۇلى وقۋلارى-2024» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا ءوتىپ، وعان تۇركيا، ماجارستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، ازەربايجان جانە وتاندىق عالىمدار قاتىستى.
سونىمەن قاتار مەرەيتويعا ارنالعان «ءابىش الەمى» حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالى، «ءابىش الەمى - سۋرەتشىلەر كوزىمەن» اتتى رەسپۋبليكالىق سيمپوزيۋم ءوتتى.
جازۋشىنى ەسكە العان قازىرگى اقىن-جازۋشىلار ءابىش كەكىلبايەۆ قازاق پروزاسىنا قانداي جاڭالىق اكەلگەنىن ايتقان ەدى.
«التىن ادام جانە ۇلى دالا» حالىقارالىق كورمەسى - قىتايدا
30-قىركۇيەكتە قىتايدىڭ تيانجين قالاسىنىڭ مۋزەيىندە «التىن ادام جانە ۇلى دالا» حالىقارالىق كورمەسى اشىلدى.
كورمەگە ق ر ۇلتتىق مۋزەيىنىڭ قورىنان 185 بىرەگەي ەكسپونات قويىلعان. كورمە ءۇش تاقىرىپتىق بلوكقا بولىنگەن. ولاردىڭ ءارقايسىسى قازاق حالقىنىڭ ماتەريالدىق جانە رۋحاني مادەنيەتىنىڭ دامۋىنىڭ ءارتۇرلى اسپەكتىلەرىنە ارنالعان.
ەكسپوناتتار اراسىندا ەرتە تەمىر ءداۋىرىنىڭ ارتەفاكتىلەرى، ۇلى جىبەك جولى بويىندا ورنالاسقان قازاقستاننىڭ ورتاعاسىرلىق قالالارىنان تابىلعان زاتتار، سونداي-اق ءداستۇرلى زەرگەرلىك جانە ساندىك-قولدانبالى ونەر بۇيىمدارى بار.
كورمە 2025 -جىلدىڭ 12-اقپانىنا دەيىن جالعاسىپ، تيانجين تۇرعىندارى مەن قوناقتارى قازاقستاننىڭ باي مادەني مۇراسىمەن تانىسا الادى.
كورمە اشىلعان ساتتەن باستاپ 400 مىڭ ادام تاماشالادى.
ايگىلى دا ۆينچيدىڭ «ادەمى حانشايىم» كارتيناسى استاناعا اكەلىندى
ق ر ۇلتتىق مۋزەيىندە لەوناردو دا ۆينچيدىڭ La Bella Principessa («ادەمى حانشايىم») كارتيناسى 7-ماۋسىم مەن 4-تامىز ارالىعىندا جۇرتشىلىققا ۇسىنىلدى.
La Bella Principessa - لەوناردو دا ۆينچيدىڭ XV عاسىردىڭ اياعىندا سالعان ءارى پەرگامەنتتەگى جالعىز تۋىندىسى، وندا يتاليان اقسۇيەگى وتباسىنان شىققان جاس قىزدىڭ پورترەتى بەينەلەنگەن. جوعالىپ، كەيىن قايتادان تابىلعان شىعارما شەبەردىڭ ەڭ جۇمباق جانە تاڭعالدىراتىن تۋىندىلارىنىڭ ءبىرى سانالادى.
بۇعان دەيىن كارتينا بۇكىل الەم بويىنشا بەس رەت قانا كورسەتىلىپ، ءار ۋاقىتتا سىنشىلار مەن كورەرمەندەردىڭ ۇلكەن قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرعان.
تانىمال تۋىندىنىڭ كورمەسى ۇلتتىق مۋزەيدىڭ 10 جىلدىعىنا وراي يتاليانىڭ «Scripta Maneant» باسپاسىمەن بىرلەسە ۇيىمداستىرىلعان. جوعارى رەنەسسانس داۋىرىنە جاتاتىن بۇل قۇندى جادىگەر ەۋروپادان تىسقارى جەرگە العاش رەت شىعارىلىپ وتىر.
كارتينانىڭ ءتۇپنۇسقاسىن تاماشالاۋعا ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ ارنايى باردى.
ايتا كەتەيىك، بۇل كورمەنى 37,7 مىڭنان استام ادام تاماشالادى.
قازاق كىتاپتارى - الەمنىڭ باستى كىتاپ كورمەسىندە
قازاقستاننىڭ باسپا ونىمدەرى العاش رەت الەمنىڭ باستى كىتاپ كورمەسى - Frankfurter Buchmesse-دە كورسەتىلدى.
گەرمانيانىڭ ماينداعى فرانكفۋرت قالاسىندا 16-20-قازان ارالىعىندا وتكەن كىتاپ جارمەڭكەسى وسىمەن 76 مارتە ۇيىمداستىرىلىپ وتىر. وندا الەمنىڭ 95 ەلىنەن مىڭنان اسا اۆتور 4 مىڭعا جۋىق تۋىندى ۇسىندى.
جارمەڭكەدە ەلىمىزدىڭ باسپا ونىمدەرىن ناسيحاتتايتىن كورنەكى ستەند ۇيىمداستىرىلىپ، سورەگە 250-دەن اسا اۆتوردىڭ شىعارماسى ورنالاستىرىلدى.
اتاپ ايتقاندا، «مەكتەپ»، «الماتىكىتاپ»، «اتامۇرا»، «Arman-PV» ،«Steppe - World Publishing» ،«Astana-kitap»، «Amalbooks» سىندى مەكەمەلەر باسىپ شىعارعان كىتاپتار ەۋروپالىق وقىرمانعا تانىستىرىلدى.
فرانكفۋرت كىتاپ جارمەڭكەسىنىڭ 550 جىلدان استام تاريحى بار. ول العاش رەت 1473 -جىلى وتكىزىلسە، 1574 -جىلدان باستاپ جۇيەلى تۇردە قولعا الىنعان. بۇل كىتاپ جارمەڭكەسى ماينتستا (فرانكفۋرت ماڭىندا) يوگانن گۋتەنبەرگ نەگىزىن قالاعان كىتاپ باسپاسىمەن تىعىز بايلانىستى. سول سەبەپتى فرانكفۋرت «ەۋروپانىڭ كىتاپتار استاناسى» اتانعان.
بەلگىلى تۇلعالار مەرەيتويى مەن تاريحي داتالار
بيىل قازاقستاندا ەلدىڭ ۇلى تۇلعالارى مەن تاريحي داتالارىنا ارنالعان اۋقىمدى مەرەيتويلىق ءىس-شارالار ءوتتى.
قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق وركەسترىنىڭ 90 جىلدىعى، سىدىق مۇحامەدجانوۆتىڭ 100 جىلدىعى، بيبىگۇل تولەگەنوۆانىڭ 95 جىلدىعى، ساكەن سەيفۋلليننىڭ 130 -جىلدىعى، بەيىمبەت مايليننىڭ 130 جىلدىعى، بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ 100 جىلدىعى، ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ 100 جىلدىعى، گەرولد بەلگەردىڭ 90 جىلدىعى، ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ 85 جىلدىعى، فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ 85 جىلدىعى اتالىپ ءوتتى.
بۇل ءىس-شارالار قازاق مادەنيەتىنىڭ ماڭىزى مەن ونىڭ حالىقارالىق ارەناداعى ءرولىن ەرەكشە كورسەتەدى. مىسالى، قاراشا ايىندا پاريجدەگى يۋنەسكو-نىڭ شتاب-پاتەرىندە بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ «مەنىڭ اتىم قوجا» پوۆەسىنىڭ فرانسۋز تىلىنە اۋدارىلعان نۇسقاسىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى.
اتالعان مەرەيتويلار قازاق حالقىنىڭ رۋحاني مۇراسىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىپ، ونىڭ الەمدىك مادەنيەتتەگى ورنىن ايشىقتاي تۇسكەنى ءسوزسىز.
اۆتور
ەربول جانات
