بيىل اباي وبلىسىن سۋمەن جابدىقتاۋ بويىنشا 53 جوبا جوسپاردا
استانا. KAZINFORM -اباي وبلىسىنىڭ قۇرىلعانىنا كوپ بولا قويعان جوق. اباي، شاكارىم، مۇحتارلاردىڭ كىندىك قانى تامعان ءوڭىر بۇگىندە قارقىندى دامۋ جولىنا ءتۇستى.
وسىعان وراي، اگەنتتىكتىڭ «اكىمگە سۇراق» ايدارى اياسىندا وبلىس اكىمى نۇرلان ۇرانحايەۆتى سوزگە تارتىپ، ءوڭىردىڭ تىنىس-تىرشىلىگى، جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبالار جانە باسقا دا ماسەلەلەرگە قاتىستى پىكىرىن بىلگەن ەدىك.
- نۇرلان تەلمان ۇلى، جىلدار بويى سەمەيگە بيلىك تاراپىنان ەش كوڭىل بولىنبەگەن دەگەن قاۋەسەت بار. ال بۇگىندە سەمەي ءوڭىرىنىڭ شىعىس قازاقستان وبلىسىنان ءبولىنىپ، اباي وبلىسى بولىپ قۇرىلعانىنا، ياعني جاڭا تىنىسىنىڭ اشىلعانىنا 1,5 جىلدان استام ۋاقىت ءوتىپتى. وسى ارالىقتا وڭىردە قانداي وزگەرىستەر بولدى؟ مەملەكەت تاراپىنان بولىنەتىن دوتاتسيا كولەمى ارتتى ما؟
- بىلتىر وبلىس بيۋدجەتىنىڭ كولەمى 418,8 ميلليارد تەڭگە نەمەسە 2022 -جىلمەن سالىستىرعاندا 63,6 پايىزعا (2022 -جىلى - 256 ميلليارد تەڭگە) كوبەيدى. وبلىس ورتالىعى سەمەي قالاسىن اباتتاندىرۋعا ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى. 14 قوعامدىق كەڭىستىك جابدىقتالدى، 71 اۋلا جوندەلدى. 62 كوشەدە جارىقتاندىرۋ شامدارى ورناتىلدى. 41 كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇيدىڭ قاسبەتتەرىن اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
سونىمەن قاتار، ينۆەستورلار ارقىلى اسپالى كوپىردىڭ استىندا ەرتىس وزەنىنىڭ ەكى جاعالاۋىندا قوعامدىق كەڭىستىك ورناتىلدى، قابانباي باتىر كوشەسىنەن دۋلاتوۆ كوشەسىنە دەيىن، اباي كوشەسىنەن شميدت كوشەسىنە دەيىن اباتتاندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
كەشەندى دامۋ جوسپارىندا جوعارى ستاندارتتارعا سايكەس كەلەتىن جاڭا ۋربانيستىك ءتاسىلدى جانە «جاسىل قالا» يدەياسىن ەسكەرە وتىرىپ، سەمەي قالاسىن دامىتۋدىڭ باس جوسپارىن ازىرلەۋ كوزدەلگەن. وسى ماقساتقا بيۋدجەتتەن 384,4 ميلليون تەڭگە ءبولىندى. جۇمىس باستالدى، اياقتالۋ مەرزىمى - 2024 -جىلدىڭ شىلدە ايى.
2023 -جىل قورىتىندىسى بويىنشا 106,8 پايىز ءوسۋ قارقىنىمەن 363,6 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى.
كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا بىلتىر 12,8 ميلليارد تەڭگە باعىتتالدى. ونىڭ ىشىندە 235 شاقىرىم جەرگىلىكتى ماڭىزى بار جولعا - 9,9 ميلليارد تەڭگە، 77 شاقىرىم كەنتىشىلىك جولداردى ورتاشا جوندەۋگە 2,9 ميلليارد تەڭگە ءبولىنىپ يگەرىلدى. سەمەي قالاسىندا 40 كوشە (50 شاقىرىم) ورتاشا جوندەۋدەن ءوتتى.
تۇرعىن ءۇي- كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق سالاسىندا وتكەن جىلى سەمەي قالاسىندا 19,3 ميلليارد تەڭگەگە 24 شاقىرىم جىلۋ جەلىلەرى جاڭارتىلدى. وبلىستا 53 سۋمەن جابدىقتاۋ جوبالارى ىسكە اسىرىلىپ جاتىر. ونىڭ ىشىندە 27 جوبا - 2024 -جىلعا وتپەلى. 2023 -جىلى 6 نىسان ىسكە قوسىلدى.
ءبىلىم سالاسىندا بۇگىنگى كۇنگە وبلىس بويىنشا 8,6 مىڭ وقۋشى ورىن تاپشىلىعى بار. «جايلى مەكتەپ» پيلوتتىق ۇلتتىق جوباسى اياسىندا 2023-2025 -جىلدارعا 5700 ورىنعا 11 مەكتەپ سالۋ جوسپارلانعان. وتكەن جىلى 5 مەكتەپ قۇرىلىسى قولعا الىندى. بيىل تاعى 6 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى باستالادى. «KAZ Minerals Management» اق قارجىسى ەسەبىنەن 1200 ورىنعا مەكتەپ سالىنىپ جاتىر. ءبىلىم بەرۋ ينفراقۇرىلىمىن قولداۋ قورى ەسەبىنەن 510 ورىنعا 6 شاعىن جيناقى مەكتەپ، جۇمىس ىستەپ تۇرعان مەكتەپتەرگە 2100 ورىنعا 6 قوسىمشا عيمارات سالۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى.
«اۋىلدا دەنساۋلىق ساقتاۋدى جاڭعىرتۋ» ۇلتتىق جوباسىن ىسكە اسىرۋ اياسىندا 2025 -جىلعا دەيىن وبلىستا 10,8 ميلليارد تەڭگەگە 65 العاشقى مەديتسينالىق- سانيتاريالىق كومەك نىساندارىنىڭ قۇرىلىسىن سالۋ جوسپارلانعان. ونىڭ 15 ءى دارىگەرلىك امبۋلاتوريا، 10 ى - فەلدشەرلىك- اكۋشەرلىك پۋنكت، 40 ى - مەديتسينالىق پۋنكت. باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى - مەديتسينالىق-سانيتاريالىق العاشقى كومەك وبەكتىلەرىن ينجەنەرلىك- كوممۋنيكاتسيالىق ينفراقۇرىلىم جۇيەلەرىنە قوسۋ. ول ءۇشىن اۋدان اكىمدىكتەرى جوبالىق- سمەتالىق قۇجاتتاما ازىرلەدى. بۇگىندە 43 جوبانىڭ ساراپتاماسىنا وڭ قورىتىندى الىندى. سونىمەن قاتار، وتكەن جىلى ءار اۋدان 5 -جىلعا الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋ جوسپارلارىن بەكىتتى.
جالپى 2023 -جىلى اۋىلداردا ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا 35 ميلليارد تەڭگە باعىتتالعان. ونىڭ ىشىنە سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ، جولداردى جوندەۋ، اباتتاندىرۋ، كوشەلەردى جارىقتاندىرۋ جۇمىستارى كىرەدى. وتكەن جىلى اۋدانداردا 213 شاقىرىم جول جوندەلدى، 87 شاقىرىم كوشەنى جارىقتاندىرۋ جاڭعىرتىلدى، 11 اۋىلدا سۋ قۇبىرى جەلىلەرى، 2 سپورت نىسانى مەن 1 مادەنيەت ءۇيى سالىندى، 10 الەۋمەتتىك نىساندا كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزىلدى.
- الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق تۇرعىدان باي ايماقتى جان-جاقتى دامىتۋ باعىتىنداعى جوسپارلارىڭىز قانداي، جاقىن ارادا ايماقتا قانداي نەگىزگى نىساندار پايدا بولادى، سالىنا ما؟ ينۆەستيتسيالار قالاي تارتىلادى؟
- وبلىستىڭ 2028 -جىلعا دەيىنگى ينۆەستيتسيالىق جوبالار پۋلىنا 7,7 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرۋمەن 2,2 تريلليون تەڭگەگە 28 جوبا ەنگىزىلگەن. ولار كوبىنەسە ءتۇستى مەتاللۋرگيا، اگروونەركاسىپتىك كەشەن، تاۋ- كەن ءوندىرۋ، تاماق، اعاش وڭدەۋ جانە قۇرىلىس يندۋسترياسى سالالارىنداعى جوبالار. 2023 -جىلى 22,3 ميلليارد تەڭگەگە 4 ينۆەستيتسيالىق جوبا قولدانىسقا بەرىلدى. بيىلعى جىلى 470 جاڭا جۇمىس ورنىن قۇرۋمەن 12 جوبانى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانعان.
جالپى 2028 -جىلعا دەيىن كەشەندى دامۋ جوسپارى اۋقىمىندا كەلەسى جوبالاردى ىسكە اسىرۋ كوزدەلىپ وتىر:
تاۋ- كەن بايىتۋ كومبيناتىن ودان ءارى سالۋمەن «ايدارلى» مىس كەن ورنى مەن «جانار» جەراستى سۋلارى كەن ورنىن ونەركاسىپتىك يگەرۋ؛
كۇنباعىس مايىن قۇيۋ جانە ولشەپ- وراۋ جەلىسى بار وڭدەۋ تسەحىن سالۋ؛
ءۇرجار اۋدانىندا تۋريستىك اعىمدى ۇلعايتۋ ماقساتىندا «Alazone Arena» كونسەرتتىك الاڭىندا «Alakol Fest» كونتسەرتتىك- ويىن- ساۋىق جانە سپورتتىق ءىس- شارالارىن وتكىزۋ جانە 2025 -جىلى 3 قوناق ءۇي مەن مەيرامحانا سالۋمەن وسى الاڭدى كەڭەيتۋ جوسپارلانىپ وتىر. 2026 -جىلعا دەمالىس بازاسىنىڭ قۇرىلىسى جوسپارلانعان.
كەشەندى دامۋ جوسپارىندا جاڭا اۆتوكولىك قۇرىلىسى، سەمەي قالاسىنداعى اسپالى كوپىردى قايتا جاڭارتۋ، سونداي- اق ءۇرجار اۋىلىنداعى اۋەجاي تەرمينالىن قايتا جاڭارتۋ جوبالارى كوزدەلىپ وتىر. سونداي- اق، 2024-2027 -جىلدارعا قۇرعاق پورت پەن لوگيستيكالىق پارك قۇرا وتىرىپ، «باقتى- اياگوز» تەمىرجول جەلىسىنىڭ قۇرىلىسى جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار، سەمەي قالاسىندا «كەدەنترانسسەرۆيس» ا ق جۇك ۋچاسكەسىنىڭ بازاسىندا كولىك- لوگيستيكالىق قۋاتتاردى دامىتۋ كوزدەلگەن.
قازىرگى ۋاقىتتا «سەمەي قالاسىندا ج ە و-3 سالۋ» جوباسى تەحنيكالىق ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسىن ازىرلەۋ ساتىسىندا. اياگوز، كۋرچاتوۆ قالالارىندا جانە كوكپەكتى اۋىلىندا جىلۋ كوزدەرىن سالۋ، سەمەي قالاسىنىڭ قازاندىقتارى مەن جىلۋ پۋنكتىلەرىن رەكونسترۋكتسيالاۋ، سەمەي قالالارىندا جىلۋ، ەلەكتر، سۋ قۇبىرى، كارىز جەلىلەرىن قايتا جاڭارتۋ، سونداي- اق كۋرچاتوۆ، اياگوز قالالارىندا كارىز- تازارتۋ قۇرىلىستارىن سالۋ جوسپارلانعان.
وبلىستى دامىتۋدىڭ كەشەندى جوسپارىنا بيۋدجەت ەسەبىنەن سەمەي قالاسىندا قوقىس سۇرىپتاۋ جەلىسىن ورنالاستىرۋ ءۇشىن قۇرىلىسى بار جاڭا زاماناۋي قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتار پوليگونىنىڭ قۇرىلىسى ەنگىزىلگەن. كەشەندى جوسپاردى ىسكە اسىرۋ بويىنشا وتكىزىلگەن ءىس- شارالاردىڭ ناتيجەسىندە قالاسى اۋماعىنىڭ جيناقى قۇرىلىسى قامتاماسىز ەتىلەدى جانە 14 مىڭعا جۋىق جاڭا جۇمىس ورنىن قۇرا وتىرىپ، ينجەنەرلىك- كولىكتىك جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى ءتيىمدى پايدالانۋعا جانە دامىتۋعا قول جەتكىزىلمەك.
- ەلدىڭ رۋحاني دامۋىندا ەرەكشە ورنى بار سەمەي قالاسىن تاريحي ورتالىق رەتىندە دامىتۋ ءۇشىن قانداي شارالار قابىلدانادى؟
- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2019 -جىلعى 26-جەلتوقسانداعى «تاريحي- مادەني مۇرا وبەكتىلەرىن قورعاۋ جانە پايدالانۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ 11-بابى 2- تارماعىنا سايكەس «اباي وبلىسى سەمەي قالاسىنىڭ مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمى» مەملەكەتتىك مەكەمەسى «تاريحي- مادەني قۇندىلىقتاردى انىقتاۋ، زەردەلەۋ، قالپىنا كەلتىرۋ، قورعاۋ جانە پايدالانۋ ءىسىنىڭ نىعايۋى مەن دامۋىنا باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرادى».
مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترىنىڭ 2020 -جىلعى 14-ساۋىردەگى «رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىزىمىن بەكىتۋ تۋرالى» №88 بۇيرىعى مەن اباي وبلىسى اكىمدىگىنىڭ 2023 -جىلعى 20 ناۋرىزداعى «جەرگىلىكتى ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىزىمىن بەكىتۋ تۋرالى» №58 قاۋلىسىنا سايكەس، قالادا 68 تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشى تىركەلگەن. ولاردىڭ 10 ى رەسپۋبليكالىق، 58 ءى جەرگىلىكتى ماڭىزى بار ەسكەرتكىش سانالادى. 35 ساۋلەت جانە قالا قۇرىلىسى، 17 مونۋمەنتالدى ونەر، 16 تاريح جانە ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىش بار.
تاريح جانە مادەنيەت نىساندارىنىڭ 10 ى جەكە مەنشىكتە، 58 ءى مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ تەڭگەرىمىندە. عيماراتتاردى جوندەۋ جۇمىستارى اتالعان مەكەمەلەر قۇزىرەتىندە. قازىرگى ۋاقىتتا ۋاكىلەتتى ورگان-تاريحي- مادەني مۇرا نىساندارىن قورعاۋ مەكەمەسى ءوڭىر بويىنشا تاريحي-مادەني مۇرا وبەكتىلەرىن ساقتاۋ جونىندەگى جول كارتاسىن ازىرلەپ جاتىر.
قالادا تاريحي-مادەني ەسكەرتكىشتەردى انىقتاۋ، زەردەلەۋ، قالپىنا كەلتىرۋ، قورعاۋ جانە پايدالانۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ ءۇشىن اباي وبلىسى سەمەي قالاسىنىڭ مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمى جانىنان بىلىكتى مامانداردان تۇراتىن جۇمىس توبى قۇرىلدى. 2023 -جىلعى 25-جەلتوقساندا «ارحيتەكتۋرالىق قۇندىلىقتار: وتكەندى بەينەلەيتىن تاريحي عيماراتتار» تاقىرىبىندا جۇمىس توبىنىڭ العاشقى وتىرىسى ءوتىپ، وندا قالاداعى ءبىرقاتار عيماراتتى جەرگىلىكتى ماڭىزى بار تاريحي- مادەني ەسكەرتكىشتەردىڭ مەملەكەتتىك تىزىمىنە ەنگىزۋ ماسەلەسى كوتەرىلدى.
سونداي-اق، جەرگىلىكتى ولكەتانۋشىلاردىڭ ۇسىنىسى نەگىزىندە نايمانبايەۆ جانە باۋىرجان مومىش ۇلى كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنداعى عيماراتتاردىڭ تاريحي كورىنىسىن قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا جاڭا جوبا قولعا الىنىپ وتىر. قازىرگى ۋاقىتتا ونىڭ ەسكيزى ازىرلەنىپ جاتىر. وسى باعىتتا تۇراقتى تۇردە جۇمىستار اتقارىلاتىن بولادى.
- سەمەي وبلىس مارتەبەسىنەن ايىرىلعاننان كەيىن قالانىڭ كۇيى كەتتى، كوممۋنالدىق جەلىلەرى ابدەن توزدى. بۇگىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن قالاعا دا، وڭىرگە دە ءجىتى نازار اۋدارىلا باستادى. قالادا جىلۋ ەلەكتر ورتالىعى دا سالىناتىن بولدى. وسى نىسان قۇرىلىسى قاشان باستالادى؟ قالا تۇرعىندارى يگىلىگىنە قاشان بەرىلەدى؟
- وبلىس بويىنشا جىلۋ جەلىلەرىنىڭ جالپى ۇزىندىعى - 413 شاقىرىم، ونىڭ ىشىندە سەمەي قالاسىندا - 326 شاقىرىم. توزۋ دەڭگەيىن تومەندەتۋ ماقساتىندا 2023 -جىلى سەمەي قالاسىندا 24 شاقىرىم جىلۋ جەلىلەرىن جاڭعىرتۋعا 9 جوبانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 19,3 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. ونىڭ ىشىندە 3,5 ميلليارد تەڭگە وبلىس اكىمدىگىنە جىلۋ جەلىلەرىن قايتا جاڭارتۋ بويىنشا 7 جوبانى (18,2 شاقىرىم) ىسكە اسىرۋعا جوسپارلى تۇردە ءبولىندى. قوسىمشا، 2023 -جىلعى شىلدەدە سەمەي قالاسىندا 5,8 شاقىرىم ماگيسترالدىق جىلۋ جەلىلەرىن قايتا جاڭارتۋ بويىنشا 2 جوبانى ىسكە اسىرۋعا ۇكىمەت رەزەرۆىنەن 15,8 ميلليارد تەڭگە كولەمىندە قاراجات ءبولىنىپ وتىر.
2023-جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 24 شاقىرىم ماگيسترالدىق جىلۋ جەلىلەرى نەمەسە توسەۋ جوسپارىنان 100 پايىزى توسەلدى. بۇل ءوز كەزەگىندە اباي وبلىسى بويىنشا جىلۋ جەلىلەرىنىڭ توزۋىن 75 پايىزدان 66 پايىزعا دەيىن تومەندەتتى. بۇدان باسقا، 2023 -جىلعى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتى تۇزەتۋ اياسىندا سەمەي قالاسىندا 4 جوبانى ىسكە اسىرۋدى باستاۋعا قوسىمشا 365,2 ميلليون تەڭگە ءبولىندى، اۋىسپالى جوبالار، 2024 -جىلى اياقتاۋ جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار، 2024-2026 -جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق بيۋدجەت جوباسىندا 2024 -جىلى 9 جوبانى ىسكە اسىرۋعا 7,8 ميلليارد تەڭگە كولەمىندە قاراجات كوزدەلگەن.
بۇگىنگى تاڭدا «سەمەي قالاسىندا ج ە و-3 قۇرىلىسى» جوباسىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ستەپنوي كەنتىندە جەر ۋچاسكەسى انىقتالدى. وبلىس اكىمدىگى تەحنيكالىق پارامەترلەر بويىنشا ۇسىنىس ەنگىزدى. وعان سايكەس جاڭا جەو- نىڭ ەلەكتر جانە جىلۋ قۋاتى 360 مۆت جانە 1200 گكال/ساع قۇراۋى ءتيىس. جوبانىڭ تەحنيكالىق- ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسىن ازىرلەۋ اياقتالۋ ساتىسىندا تۇر.
- اباي وبلىسىنداعى مەكتەپتەردە ورىن جەتىسپەيتىندىگى ايتىلعان ەدى. وسى ماسەلەنى قالاي شەشەسىزدەر؟
- بۇگىنگى تاڭدا وبلىستاعى 302 مەكتەپتىڭ 45 مەكتەبىندە 8698 وقۋشى ورىن تاپشىلىعى بار. «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق پيلوتتىق جوباسى اياسىندا وبلىستا 5700 وقۋشىعا ارنالعان 11 مەكتەپ (سەمەي ق. - 3600 ورىندىق 5 مەكتەپ، اياگوز اۋد. - 900 ورىندىق 2 مەكتەپ، اقسۋات اۋد. - 600 ورىندىق 2 مەكتەپ، بەسقاراعاي اۋد. - 300 ورىندىق 1 مەكتەپ، جارما اۋد. - 300 ورىندىق 1 مەكتەپ) سالۋ جوسپارلانعان.
بىلتىر 3000 ورىنعا ارنالعان 5 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى باستالدى:
سەمەي قالاسىنىڭ قاراعايلى تۇرعىن اۋدانى - 1200 ورىندىق ورتا مەكتەپ؛
سەمەي قالاسىنىڭ ۆودنىي كەنتى - 600 ورىندىق و م؛
اقسۋات اۋدانى، اقسۋات اۋىلى - 300 ورىندىق وم؛
بەسقاراعاي اۋدانى، بەسقاراعاي اۋىلى - 300 ورىندىق و م؛
اياگوز قالاسىنىڭ ەت كومبيناتى شاعىن اۋدانى - 600 ورىندىق و م.
بيىل 6 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسىن باستاۋ جوسپارلانعان:
سەمەي قالاسىنىڭ اقساي كەنتى - 600 ورىندىق و م؛
سەمەي قالاسىنىڭ ۆوستوچنىي (وڭ جاق) كەنتى - 300 ورىندىق و م؛
سەمەي قالاسىنىڭ قاراعايلى تۇرعىن اۋدانى - 900 ورىندىق و م؛
اياگوز اۋدانىنىڭ اقتوعاي كەنتى - 300 ورىندىق و م؛
اقسۋات اۋدانىنىڭ ەكپىن اۋىلى - 300 ورىندىق و م؛
جارما اۋدانىنىڭ قالباتاۋ اۋىلى - 300 ورىندىق و م.
جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا ۇلتتىق قوردان 2023 -جىلى 8020,0 ميلليون تەڭگە ءبولىندى. 2024 -جىلعا ۇلتتىق قوردان 12092,984 ميلليون تەڭگە قاراستىرىلعان. «KAZ Minerals Management» ج ش س- مەن مەموراندۋم اياسىندا سەمەي قالاسىندا 2023 -جىلى 1200 ورىندىق مەكتەپ قۇرىلىسى باستالدى.
اۆتور
مارلان جيەمباي