بۇگىن - ۇلت ۇستازى، قوعام قايراتكەرى احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ تۋعان كۇنى

استانا. قازاقپارات - بۇگىن، 5- قىركۇيەك الاش قوزعالىسىنىڭ قايراتكەرى، عالىم، تۇركىتانۋشى، قازاق ءتىل ءبىلىمىنىڭ اتاسى احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ تۋعان كۇنى. 2017 -جىلى پرەمەر-ءمينيستردىڭ قاۋلىسىمەن 5- قىركۇيەك، ياعني احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ تۋعان كۇنى - قازاقستان حالقى تىلدەرىنىڭ كۇنى بولىپ بەكىتىلدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

БАЙТУРСЫНОВ Ахмет
Фото: Gov.kz

ايتا كەتەيىك، ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ بيىلعى جولداۋىندا قازاق قوعامىندا جاڭا قاعيداتتار جانە جاڭا باعدارلار سالتانات قۇرۋعا ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ ءسوزىن مىسالعا كەلتىرگەن ەدى.

«ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىن ۇلى «ءبىلىمدى بولۋعا وقۋ كەرەك. باي بولۋعا كاسىپ كەرەك. كۇشتى بولۋعا بىرلىك كەرەك. وسى كەرەكتەردىڭ جولىندا جۇمىس ىستەۋ كەرەك» دەيدى. بۇل كوزقاراس بۇگىنگى كۇنى وتە ماڭىزدى.

بىرىنشىدەن، جيىرما ءبىرىنشى عاسىردىڭ ۇرپاعى تەرەڭ ءبىلىمدى بولعانى ءجون. 

ەكىنشىدەن، جاس بۋىندى ەرىنبەي ەڭبەك ەتۋگە بەيىمدەۋ قاجەت. ۇشىنشىدەن، كەز-كەلگەن ءىستى كاسىبي داعدى ارقىلى جۇزەگە اسىرعان دۇرىس. 

تورتىنشىدەن، تەمىردەي ءتارتىپ جانە جوعارى جاۋاپكەرشىلىك بارشامىزدىڭ بويىمىزدا بولۋى كەرەك.

بەسىنشىدەن، ادىلدىكتەن اينىماعان ءجون. ادىلدىك - قوعام دامۋىنىڭ ماڭىزدى شارتى. ادىلەتتىلىك - اسىرەسە، ەل- جۇرتتىڭ تاعدىرىن شەشۋ ءۇشىن اسا قاجەت قاسيەت.

التىنشىدان، بىزگە كەرەگى - ادالدىق، ۇقىپتىلىق، تياناقتىلىق. ءبارىمىز ناعىز قازاقتى ءدال وسىنداي كەيىپتە كورگىمىز كەلەدى. ءبىز سوندا عانا باسەكەگە قابىلەتتى مەملەكەت، زياتكەر ۇلت قالىپتاستىرا الامىز. قازاق زيالىلارىنىڭ جاڭا كەزەڭدەگى مىندەتى - ۇلت بولمىسىنىڭ جاڭا قاعيداتتارىن ورنىقتىرۋ. سونداي-اق، ۇلت ساپاسىن ارتتىرۋعا اتسالىسۋ. جاڭعىرعان قوعام جات ادەتتەردەن بىرتىندەپ ارىلۋى كەرەك» دەلىنگەن مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىندا.

 «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا مەرەكە كۇندەر تىزبەسىن بەكىتۋ تۋرالى» ۇكىمەتتىڭ قاۋلىسىنا سايكەس، قازاقستان حالقى تىلدەرى كۇنى 5 -قىركۇيەكتە تويلانادى. بۇعان دەيىن تىلدەر مەرەكەسى 22 -قىركۇيەكتە اتاپ وتىلەتىن. 5 -قىركۇيەككە اۋىستىرۋ سەبەبى - بۇل كۇنى ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ تۋعان كۇنى.

2017 -جىلى وسى قاۋلى قابىلدانعان كەزدە ش. شاياحمەتوۆ اتىنداعى «ءتىل- قازىنا» ۇلتتىق عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى ەربول تىلەشوۆ پىكىر بىلدىرگەن بولاتىن.

«ق ر پرەمەر-ءمينيستردىڭ قاۋلىسىمەن 5 -قىركۇيەك، ياعني احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ تۋعان كۇنى - قازاقستان حالقى تىلدەرىنىڭ كۇنى بولىپ بەكىتىلدى. سول ءۇشىن بارلىقتارىڭىزدى قۇتتىقتاعىم كەلەدى. بۇرىن بۇل مەرەكە قىركۇيەك ايىنىڭ ءۇشىنشى جەكسەنبىسى بولاتىن. احاڭنىڭ ءبىراز قۇجاتتارىن اقتاردىق. بۇرىن احاڭ 1873 -جىلى 29 -قاڭتاردا دۇنيەگە كەلدى دەپ كەلگەن. ارحيفتەردى اقتارعاندا احاڭنىڭ ءوز قولىمەن جازعان ءۇش قۇجات تابىلدى. ۇشەۋىندە دە ول «بەسىنشى قىركۇيەك كۇنى تۋدىم» دەپ جازىلعان. ياعني، احمەت بايتۇرسىن ۇلى 1872 -جىلى 5 -قىركۇيەكتە ءومىر ەسىگىن اشقان. وسىعان بايلانىستى مەكتەپتەگى وقۋلىقتاردىڭ بارلىعى تۇزەتىلىپ جاتىر»، - دەدى ە. تىلەشوۆ.

احمەت بايتۇرسىن ۇلى 1872 -جىلدىڭ 5 -قىركۇيەگىندە قازىرگى قوستاناي وبلىسى جانگەلدى اۋدانى سارىتۇبەك اۋىلىندا ومىرگە كەلگەن. ول العاشقىدا اۋىل ادامدارىنان ساۋات اشىپ، كەيىننەن 1886-1891 -جىلدارى تورعايداعى 2 سىنىپتىق ورىس- قازاق مەكتەبىندە وقىدى.

سوسىن ورىنبورداعى مۇعالىمدەر دايارلايتىن 4 جىلدىق مەكتەپكە وقۋعا تۇسەدى. ول وقۋدى بىتىرىسىمەن، ۇستازدىق قىزمەتىنە 1895-1909 -جىلدارى كىرىسىپ، اقتوبە، قوستاناي، قارقارالى ۋەزدەرىندەگى ورىس- قازاق مەكتەپتەرىندە وقىتۋشى، قارقارالى قالالىق ۋچيليشەسىندە مەڭگەرۋشى قىزمەتىن اتقارادى.

حالىقتىڭ ساۋاتىن اشا ءجۇرىپ احاڭ قوعامدا ورىن الىپ جاتقان ماسەلەلەرگە دە سەرگەك قارايدى.

سوڭعى جاڭالىقتار