بلوگەرسىماقتاردى قاتاڭ جاۋاپقا تارتاتىن كەز كەلدى - نارتاي سارسەنعاليەۆ
استانا. KAZINFORM - پرانك بارىسىندا قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزعانداردىڭ ءبىرىڭعاي ءتىزىمىن جاساپ، ونى جاريالاۋ قاجەت. مۇنداي ۇسىنىستى ىشكى ىستەر مەن مادەنيەت مينيسترلەرىنىڭ اتىنا ساۋال جولداعان ءماجىلىس دەپۋتاتى نارتاي سارسەنعاليەۆ جاسادى.
- قازىر قوعامدا پرانكپەن پاراقشاسىنداعى ءلۇپىلدىڭ سانىن ارتتىرعانمەن پاراسات بيىگىنەن وماقاسا قۇلاعاندار قاپتاپ كەتتى. ادامدى قورقىتۋدى، قوعامدىق ورىندا اقىماقتىق جاساۋدى قىزىق كورىپ ءازىلدىڭ شەكاراسىنان شىعىپ كەتكەن اركىمدەر الەۋمەتتىك جەلىدە الەك سالۋدى دوعارماي تۇر. ناقتى مىسال ايتايىن. استانا قالاسىندا بلوگەر دوستارىمەن بىرگە ليفتتىڭ ىشىنە «جالعان ءمايىتتى» كىرگىزىپ، كەيىن جارىقتى وشىرەدى. سول ساتتە ءمايىت كەيپىندەگى ادام قوزعالا باستايدى. جەدەلساتىنىڭ ىشىندە بولعانداردىڭ جان داۋسى شىقتى. ەلوردانىڭ تاعى ءبىر تۇرعىنى جەدەلساتىعا تاپانشامەن كىرىپ، ونى ادامدارعا كەزەپ جۇرتتىڭ زارە-قۇتىن الدى. الماتىدا بلوگەرلەر اۋلا سىپىرۋشىلارعا قوقىس لاقتىرىپ، مازاق ەتىپ بەينەجازبا ءتۇسىرىپ تاراتتى. مۇنداي مىسال مىڭ. جەلىگە جەلىمدەي جابىسقاندار «پرانك» دەپ اتايتىن بۇل ارەكەتتەردىڭ اقىلعا تومپاق ەكەنىن اڭعارۋ قيىن ەمەس، - دەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى.
ول كەيبىر بلوگەرسىماقتار شەتەلگە بارىپ ابىرويدى ايرانداي توگىپ جۇرگەنىن دە اتاپ ءوتتى.
- ماسەلەن، قازاقستاندىق بلوگەر ارۋجان ايبەكوۆا قىتايدا «ۇرلىق جاساپ جاتقانداي» روليك تۇسىرگەن. ارتى ۇلكەن شۋ بولىپ، اقىرى الگى قىز جەرگىلىكتى پوليتسياعا شاقىرىلدى. ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ءبىراق ول ءتۇسىندى مە؟ ويتكەنى ءدال وسى بلوگەردىڭ ارادا از ۋاقىت وتكەندە تاشكەنت مەتروسىندا جىگىتتەردىڭ قولىنان ۇستاپ تيىسكەنى تۋرالى بەينەجازبا تاعى تارادى. «ويىننان دا ومىرتقا سىناتىنىن» بىلمەيتىن مۇنداي بلوگەرسىماقتاردى قاتاڭ جاۋاپقا تارتاتىن كەز كەلدى. سەبەبى بۇل - ادامنىڭ جەكە ومىرىنە قول سۇعۋ، قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزۋ، - دەدى ول.
نارتاي سارسەنعاليەۆ قازىر پرانك دەگەن پارىقسىز ارەكەتتىڭ تاعى ءبىر ءتۇرى پايدا بولعانىن، ول جاساندى ينتەلەكپەن جاسالاتىنىن اتاپ ءوتتى.
- بىرىندە مەملەكەت باسشىلارىنىڭ، لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ قانداي دا ءبىر دۇكەنگە ساۋدا جاساۋعا كەلگەنى بەينەلەنگەن. سيفرلىق تەحنولوگيانى بىلمەيتىن ادامنىڭ ساناسى سان ساققا جۇگىرەدى، سەنىپ قالادى. ماركەتينگ ءۇشىن دەپ جاساندى ينتەلەكت ارقىلى مۇنداي جاساندىلىققا جۇگىنۋدى توقتاتۋ كەرەك. تاعى ءبىر پرانكتە بالالار اتا-انالارىنا «تانىمايتىن ادام ۇيگە كەلىپ تۇر، نە ىستەيمىز؟» دەپ جاساندى ينتەلەكت ارقىلى بەيمالىم ادامنىڭ ۇيگە كىرىپ كەتكەن، پاتەردى ارالىپ جۇرگەن سۋرەتتەرىن جىبەرەدى. زارەسى ۇشقان اتا-انا پوليتسياعا تەلەفون شالادى، جۇمىسىن تاستاپ ۇيىنە بارادى. اقىرىندا بۇل پرانك دەپ بالا-شاعا بەيقام وتىرادى. ءدال سول ۋاقىتتا پوليتسيا شىن مۇقتاج ادامعا كومەككە بارۋعا ۇلگەرمەي قالۋى مۇمكىن، ونى ينتەرنەتتىڭ ينەسىنە وتىرعاندار ۇقپايدى، - دەدى دەپۋتات.
وسىعان وراي ماجىلىسمەن ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرلان سادەنوۆ پەن مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالايەۆاعا مىناداي ۇسىنىستار بەردى:
- پرانك بارىسىندا قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزعان، جەكە ادامنىڭ ومىرىنە قول سۇققانداردى انىقتاپ، ولاردىڭ ءبىرىڭعاي ءتىزىمىن جاساپ جاريالاۋ قاجەت؛
- قاۋىپتى پرانك ارقىلى ادامنىڭ ار-نامىسى مەن ابىرويىنا قول سۇققانداردىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشالارىن دەرەۋ بۇعاتتاۋ كەرەك؛
- الەۋمەتتىك جەلى اكىمشىلەرىنەن قاۋىپتى پرانكتەر مەن بەينەجازبا جاريالانعان پاراقشالاردى انىقتاپ، ۋاكىلەتتى ورگانعا جەدەل حابارلاۋدى تالاپ ەتۋ قاجەت؛
- مۇنداي تەرىس قۇبىلىستىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا اقپاراتتىق-ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇيەلى تۇردە، ناتيجە بەرەتىن كونتەنت رەتىندە جۇرگىزۋ كەرەك.
وسىعان دەيىن بلوگەرلەردىڭ لوتەرەيا وتكىزۋى قىلمىستىق ساناتقا اۋىستىرىلاتىنى تۋرالى جازدىق.
اۆتور
مارلان جيەمباي