ب ۇ ۇ: گازا 70 جىلدىق دامۋ جولىنان ايىرىلدى
استانا. KAZINFORM - پالەستينا تاريحتاعى ەڭ تەرەڭ ەكونوميكالىق داعدارىستى باستان كەشىرىپ جاتىر - گازا ەكونوميكاسى قۇلدىرادى. ب ۇ ۇ ساۋدا جانە دامۋ جونىندەگى كونفەرەنسياسىنىڭ جاڭا ەسەبىندە انكلاۆتاعى ج ءى ءو-نىڭ تومەندەۋى «بۇرىن-سوڭدى بولماعان جانە اپاتتى» دەلىنگەن.
يۋنكتاد باس حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى پەدرو مانۋەل مورەنو وككۋپاتسيالانعان پالەستينا اۋماعىنىڭ 2025 -جىلعا ارنالعان ەكونوميكالىق بولجامى تۋرالى ەسەبىن ۇسىنا وتىرىپ، جىلدار بويى قوزعالىسقا قويىلعان شەكتەۋلەر اسكەري ارەكەتتەردىڭ اسەرىمەن بىرگە «ونداعان جىلدار بويى جۇرگىزىلگەن پروگرەستى جوققا شىعارىپ»، گازا مەن باتىس جاعالاۋىن قيراندىعا اينالدىرعانىن اتاپ ءوتتى.
- بۇگىن ءبىز كورىپ وتىرعان جاعداي وتە الاڭداتارلىق. گازا تاريحتاعى ەڭ جىلدام جانە جويقىن ەكونوميكالىق قۇلدىراۋدى باستان كەشىپ وتىر، - دەدى ول.
گازانىڭ ج ءى ءو 83 پايىزعا تومەندەدى
يۋنكتاد مالىمەتىنشە، گازانىڭ ج ءى ءو 2024 -جىلى الدىڭعى جىلمەن سالىستىرعاندا 83 پايىزعا قىسقاردى، ال جان باسىنا شاققانداعى ج ءى ءو جىلىنا 161 دوللارعا دەيىن تومەندەدى - بۇل تاۋلىگىنە 50 سەنتتەن از، بۇل الەمدەگى ەڭ تومەنگى كورسەتكىشتەردىڭ ءبىرى. سەكتور ەكونوميكاسى 2022 -جىلعى دەڭگەيدىڭ تەك 13 پايىزىن قۇراپ وتىر.
يۋنكتاد-تىڭ پالەستينا حالقىن قولداۋ جونىندەگى باعدارلاماسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى، اعا ەكونوميست مۋتاسيم ەلاگراا داعدارىستىڭ جەتى ونجىلدىق دامۋدى ءىس جۇزىندە جويعانىن اتاپ ءوتتى.
- گازا ەكونوميكاسى 2022 -جىلدان بەرى ءوز قۇنىنىڭ 87 پايىزىن جوعالتتى. جان باسىنا شاققانداعى ج ءى ءو 22 جىل بۇرىنعى دەڭگەيگە ورالدى. بۇل سوڭعى ونجىلدىقتاردا تىركەلگەن ەڭ اۋىر ەكونوميكالىق داعدارىس، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
ەكونوميستتىڭ ايتۋىنشا، جۇمىسسىزدىق جالپى العاندا 50 پايىزعا، ال گازادا 80 پايىزدان استى.
باتىس جاعالاۋى دا تەرەڭ قۇلدىراۋدى باستان كەشىرىپ وتىر
باتىس جاعالاۋى تاريحتاعى ەڭ ەلەۋلى ەكونوميكالىق قۇلدىراۋعا تاپ بولدى: ج ءى ءو 2024 -جىلى 17 پايىزعا، ال جان باسىنا شاققانداعى تابىس شامامەن 19 پايىزعا تومەندەدى.
يۋنكتاد باعالاۋىنشا، تۇراقسىزدىقتىڭ ارتۋى، قوزعالىسقا شەكتەۋلەردىڭ كۇشەيۋى، قونىستاردىڭ كەڭەيۋى جانە باتىس جاعالاۋداعى جەردىڭ 60 پايىزىنا قول جەتكىزە الماۋ «ونداعان جىلدار بويى ەكونوميكالىق ءوسىمدى تەجەپ»، ودان ءارى قالپىنا كەلۋدى ايتارلىقتاي شەكتەپ وتىر.
مورەنو پالەستينانىڭ قارجىلىق جاعدايى «تاريحتاعى ەڭ ناشار» ەكەنىن اتاپ ءوتتى. جاعدايعا كىرىستەردىڭ قىسقارۋى جانە سالىق تۇسىمدەرىنىڭ ۇشتەن ەكىسىنەن استامىن قۇرايتىن فيسكالدىق ترانسفەرتتەردىڭ توقتاتىلۋى اسەر ەتىپ وتىر.
ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى كۇيرەدى
باياندامادا گازاداعى بارلىق مەكتەپ پەن ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ قيراۋى بالالاردى ءبىلىم الۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرعانى ايتىلعان. ساراپشىلاردىڭ اتاپ وتۋىنشە، بۇل ارەكەتتەردىڭ سالدارى ۇرپاقتان-ۇرپاققا سەزىلەتىن بولادى.
ەلاگراانىڭ ايتۋىنشا، «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى، داعدىلاردى دامىتۋ جانە ادامي كاپيتالدىڭ بارلىق نەگىزى جويىلدى».
- گازا 70 جىلدىق دامۋىن جوعالتتى، - دەدى ول.
اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ %86 ى زاقىمدالدى
UNCTAD مالىمەتىنشە، گازانىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى «قاتتى كۇيزەلىسكە ۇشىرادى» . UNCTAD باس حاتشىسى رەبەكا گرينسپاننىڭ ايتۋىنشا، اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ %86 ى زاقىمدالعان، سۋ ۇڭعىمالارىنىڭ %83 ى قيراعان جانە جىلىجايلاردىڭ %71 ى زاقىمدالعان. ەگىنشىلىككە جەردىڭ تەك %1,5 ى عانا جارامدى بولىپ وتىر.
قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن 70 ميلليارد دوللار قاجەت بولادى
بۇۇ، ەو جانە دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ بىرلەسكەن باعالاۋىنشا، گازانى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن 70 ميلليارد دوللاردان استام قاراجات قاجەت.
قيراندىلاردى تازارتۋ 22 جىلعا، ال جارىلماعان وق-دارىلەردى تازارتۋ 10 جىلعا دەيىن سوزىلۋى مۇمكىن. مورەنو 2025 -جىلدىڭ قازان ايىندا قول جەتكىزىلگەن اتىستى توقتاتۋ تۋرالى كەلىسىمدى ءسوز ەتىپ، الايدا كومەك قازىردەن باستاپ كەلۋى كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
- گۋمانيتارلىق كومەك قازىردىڭ وزىندە قاجەت. ەكونوميكانى تۇراقتاندىرۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋدى باستاۋ ءۇشىن ۇزاق مەرزىمدى ءبىتىم قاجەت، - دەدى ول.
ەلاگراا دامۋ تەك گۋمانيتارلىق كومەكتىڭ ەركىن كىرۋى ارقىلى عانا مۇمكىن بولاتىنىن قوسىپ ءوتتى. ول سوڭعى وقيعالاردى «وڭ» دەپ سيپاتتادى، ءبىراق ولاردىڭ تىم باياۋ دامىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى.
بۇعان دەيىن گازا سەكتورىن قالپىنا كەلتىرۋگە ونداعان جىلدار قاجەت بولۋى مۇمكىن ەكەنىن جازعان ەدىك. قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى قارجىلاندىرۋ كولەمىنە بايلانىستى بولماق.
اۆتور
زارينا تۋعانبايەۆا
