ايەلگە قول كوتەرۋ داستۇرگە دە، دىنگە دە، زاڭعا دا جات نارسە - ادۆوكات
الماتى. KAZINFORM - تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق جاعدايلارى جيىلەپ كەتتى. بۇعان نە سەبەپ؟ ايەلدەر قالاي قورعانۋى كەرەك؟ اگەنتتىك ءتىلشىسى ادۆوكات البينا باحتيار قىزىنىڭ پىكىرىن ءبىلدى.
- ەركەكتەردىڭ ايەلگە قول كوتەرۋى قالىپتى جاعدايعا اينالىپ بارا جاتقانداي...
- ايەلگە قول كوتەرۋ - داستۇرگە دە، دىنگە دە، زاڭعا دا جات نارسە. ەشقانداي جەردە ايەلگە قول كوتەرۋ دۇرىس دەپ جازىلماعان. ءبىز، قازاقستان قۇقىقتىق مەملەكەتپىز. مىنە، وتباسىلىق-تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق تۋرالى زاڭدى كۇشەيتتىك. ءبىراق، ايەل ادامدار كوبىنە «ۇيات بولادى» دەپ، جازعان ارىزىن قايتىپ الىپ، كەشىرىم بەرەدى. الايدا كەيىن جاعداي بىرنەشە مارتە قايتالانادى. مەنىڭشە وعان سەبەپ كوپ:
وتباسى ينستيتۋتى بىزدە دامىماي قالدى. قازىرگى كەزدە قاراساڭىز، اجىراسۋ ستاتيستيكاسى كوپ. وتباسىنداعى جانجال، ايەلگە قول كوتەرۋ بەلەڭ الدى.
ايەلدەر قازىرگى تاڭدا ەرلەرگە قاراعاندا وتە كۇشتى بولىپ بارا جاتىر: ماتەريالدىق تۇرعىدان دا، رۋحاني تۇرعىدان دا.
ايەلگە قول كوتەرۋ تاريحتىڭ ءار كەزىندە دە بولمادى ەمەس، بولدى عوي، ءبىراق قازىر مىناۋ ينتەرنەتتىڭ دامۋىنا بايلانىستى، كوپ كورىپ، ەستيمىز.
ادامدار قازىر ءار ماسەلەنى دۇرىس ديالوگ قۇرىپ، سويلەسىپ شەشۋدەن قالدى. ەرلەر جۇدىرىعىن الا جۇگىرىپ، ايەلدەر ءسوز قايتارىپ، ءبىر-بىرىنە قوقان-لوقى كورسەتىپ جاتادى.
ىشىمدىك ءىشىپ نە ەسىرتكى قولدانىپ، ياعني ەسىن بىلمەي جاسايتىندار بولادى.
- تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق ءۇشىن جازانى كۇشەيتۋ ماسەلەنى تۇبەگەيلى شەشە الا ما؟
- ءار جانجالدىڭ، ءار قول كوتەرۋدىڭ ارتىندا ماڭىزدى، شەشىمىن تاپپاعان ماسەلەلەر جاتادى. سالدارىن الىپ، سەبەبىن قالدىرماۋ كەرەك. قوعام ساناسىن وزگەرتۋ قاجەت. بىزدە پاتريارحالدى كوزقاراس باسىم. «ايەل ۇيدە بولعاندى ۇندەمەي ىشتە ساقتاۋى كەرەك. ۇيات بولادى. ەل نە دەيدى؟ ەشكىمگە ايتپاۋ كەرەك» دەگەن وي باسىم. ارينە، ەر ادامدى سىيلاۋ كەرەك، ءبىراق ەر ادامدى دۇنيەگە اكەلگەن سول ايەل ەمەس پە…
- ايەلدەر بۇرىنعى كۇيەۋلەرىنەن تاياق جەپ، ءتىپتى اجال قۇشىپ جاتىر، ولاردى قالاي قورعاۋعا بولادى؟
- ۇلكەن پروبلەما. اجىراسقاننان كەيىن دە تىنىشتىق بەرمەيتىن ەركەكتەر وكىنىشكە قاراي كوپ. ارينە، قارسى جاۋاپ بەرىپ، ولاردى دا سوققىعا الۋدىڭ قاجەتى جوق. تەك قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا جۇگىنۋ ارقىلى قورعانۋ كەرەك. ادام دەنساۋلىعىنا زيان كەلتىرۋ دارەجەسىنە بايلانىستى قىلمىستىق كودەكستىڭ بىرنەشە بابىمەن سارالانادى. ءتىپتى، باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا دا بولادى ونداي ەركەكتەردى.
- الەۋمەتتىك جەلىدە الماتىدا كوشەنىڭ ورتاسىندا بۇرىنعى كۇيەۋىنەن سوققى جەگەن ايەلدىڭ ۆيدەوسى تاراپ، رەزونانس تۋدىردى. بەلگىلى بولعانىنداي، ءوزى زاڭگەر ەكەن... وعان قانداي جازا قولدانىلۋى مۇمكىن؟
- ايەلدىڭ دەنساۋلىعىنا كەلگەن زياننىڭ دارەجەسىنە قاراي سارالانادى. ەگەر ءتيىستى ساراپتاما قورىتىندىسى ورتا نە اۋىر دارەجە دەپ بەرسە، وندا قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى. ول دەگەنىمىز، سوت كىنالى دەپ تانىپ، قىلمىستىق كودەكسكە سايكەس جازا بەرسە، قامالۋى ابدەن مۇمكىن. ال سوتتىلىعى بار ادام زاڭگەر رەتىندە جۇمىس ىستەي المايدى.
- مامان رەتىندە تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىرايتىن ايەلدەرگە ايتار كەڭەسىز...
- ارينە، ايتۋعا وڭاي. ءبىراق، سونداي زورلىققا ۇشىراپ جۇرگەن ايەلدەر ۇندەمەي جۇرە بەرمەسە ەكەن دەيمىن. ءوز قۇقىقتارىن، ءوز بولاشاقتارىن قورعاپ، ءتيىستى جاۋاپقا تارتقىزۋعا ارەكەت جاساۋ كەرەك. پوليتسياعا جۇگىنگەندەرى ابزال. ودان بولەك ارنايى كريزيستىك ورتالىقتارعا حابارلاسۋعا بولادى. ول جەردە پسيحولوگ كومەگى دە بەرىلەدى.
