استانادا اۋانىڭ لاستانۋىنىڭ ەڭ جوعارى دەڭگەيى تىركەلدى

استانا. قازاقپارت  - 2025 -جىلدىڭ 2 -جەلتوقسانىندا ەلورداداعى اۋا لاستانۋىنىڭ دەڭگەيى رۇقسات ەتىلگەن نورمادان اسىپ، سىن كوتەرمەيتىن دەڭگەيگە جەتتى، دەپ حابارلايدى ەكولوگتار. پراكتيك ەكولوگتار قاۋىمداستىعى باسقارماسىنىڭ ءتورايىمى لاۋرا مالىكوۆا Kazinform اگەنتتىگىنىڭ تىلشىسىنە اۋا لاستانۋ سەبەبى مەن ىقتيمال شەشىمدەر تۋرالى ايتىپ بەردى.

- تاڭعى ساعات 6-دا اۋا ساپاسىنىڭ يندەكسى (AQI) 131 بولدى - بۇل حالىقارالىق دەرەكتەر بويىنشا لاستانۋ كورسەتكىشىنىڭ ەڭ جوعارى دەڭگەيى، - دەدى ەكولوگ لاۋرا مالىكوۆا.

ال رۇقسات ەتىلگەن نورما 0-50 ارالىعىندا، 51-100 كورسەتكىشتەرى كەزىندە اۋا ساپاسى قاناعاتتانارلىق دەپ ەسەپتەلگەنىمەن، كەيبىر سەزىمتال توپتار ءۇشىن قاۋىپتى بولۋى مۇمكىن. 100-دەن جوعارى دەڭگەي اۋانىڭ قاتتى لاستانعانىن بىلدىرەدى.

«قازگيدرومەت» ر م ك وكىلدەرىنىڭ حابارلاۋىنشا، 2 -جەلتوقساندا 00:00-17:00 ارالىعىندا استانادا №8 جانە №10 بەكەتتەرىندە رۇقسات ەتىلگەن كونسەنتراتسيالاردان اسىپ كەتۋ تىركەلدى: كوكتال-1-دە كۇكىرت سۋتەگىنىڭ دەڭگەيى 2,1 رەك- عا جەتكەن، ال ە ۇ ۋ اۋدانىندا قاتتى بولشەكتەردىڭ كونسەنتراسياسى بويىنشا اسىپ كەتۋ بايقالدى. تۇمان، جاۋىن-شاشىن جانە ءالسىز جەل سياقتى مەتەورولوگيالىق جاعدايلار اۋادا زياندى زاتتاردىڭ جينالۋىنا ىقپال ەتكەن.

- نەگىزگى سەبەپ - جىلىتۋ ماۋسىمىندا كومىردى جاعۋ. جەلسىز كۇندەرى جاعداي ايتارلىقتاي ناشارلايدى. قازاقستاننىڭ ورتالىق، سولتۇستىك جانە شىعىس وڭىرلەرى بۇل كەزەڭدە كومىر پايدالانادى. ال استانادا ءتىپتى قىرعىزستان مەن كورشىلەس ەلدەر ساتىپ المايتىن ەڭ تومەن ساپالى كومىر جاعىلادى. بۇل - كۇل مولشەرى %42 بولاتىن ەكىباستۇز كومىرى. ەنەرگەتيكالىق جانە ەكولوگيالىق تۇرعىدان بۇل وتە ءتيىمسىز وتىن، - دەيدى لاۋرا مالىكوۆا.

ونىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي اۋا لاستانۋى دەنساۋلىققا، اسىرەسە دەمىكپەسى بارلارعا، اللەرگياسى بار ادامدارعا جانە بالالارعا ەلەۋلى قاۋىپ توندىرەدى.

- مۇنداي كۇندەرى وففلاين- ساباقتاردان باس تارتقان ءجون. ساباقتار ونلاين فورماتتا ءوتۋى ءتيىس. تەرەزەنى اشۋعا بولمايدى. سىرتقا بارۋدى بارىنشا ازايتۋ كەرەك، ال شىعۋعا ءماجبۇر بولساڭىز، مىندەتتى تۇردە ارنايى ماسكا كيۋ قاجەت. سونداي-اق AirKZ قوسىمشاسىنداعى جانە سمارتفونداعى اۋا رايى بولجامى بولىمىندە كورسەتىلەتىن اۋا ساپاسى يندەكسى مەن ۇسىنىستاردى باقىلاپ وتىرۋ ماڭىزدى، - دەپ كەڭەس بەردى ەكولوگ.

ماماننىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي جاعداي استانادا العاش رەت بولىپ وتىرعان جوق. 2017 -جىلدىڭ جەلتوقسانىندا ەكى كۇن بويى قالانى قالىڭ ءتۇتىندى تۇمان باسقان. سول كەزدە دە، قازىر دە نەگىزگى سەبەپ - كومىر جاققاندا بولىنەتىن PM2.5 ىلەسپە بولشەكتەرى.

سپيكەر وسى وقيعالاردان كەيىن بيلىك ەلوردانى گازداندىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعانىن ايتىپ جاتىر. 2018 -جىلدىڭ باسىندا «سارى ارقا» گاز قۇبىرىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى، بۇگىندە گاز جەكە سەكتورعا تارتىلىپ، شامامەن %60 ءۇيدى قامتىپ وتىر.

- ەلوردانى تولىق گازداندىرۋدى جەدەلدەتۋ قاجەت. سونداي-اق وزەن جاعالاۋى بويىنداعى ەسكى ۇيلەردى ءسۇرىپ تاستاۋ ماڭىزدى. قازىر جاڭا كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ قاسىندا ءالى دە كومىر جاعاتىن جەكە ۇيلەر بار. مۇنداي اۋدانداردا تەرەزە اشۋ مۇمكىن ەمەس، - دەيدى مامان.

ل. مالىكوۆانىڭ ايتۋىنشا، جاسىل جەلەكتەر مەن ساياباقتاردىڭ دا سانىن ارتتىرۋ كەرەك. بۇل ۇسىنىس استانانىڭ باس جوسپارىنا وزگەرىستەر تالقىلانعاندا قالا تۇرعىندارى تاراپىنان ءجيى ايتىلدى. ۇسىنىلعان قادامداردىڭ بارلىعى دەنساۋلىققا تونەتىن قاۋىپتەردى ازايتۋعا جانە الەۋمەتتىك سالاداعى بولاشاق شىعىنداردى قىسقارتۋعا عانا ەمەس، ەلوردانىڭ تۋريستىك تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋعا دا باعىتتالعان.

ايتا كەتەيىك، قازگيدرومەت 3 جەلتوقساندا اۋا رايىنا بايلانىستى ءبىرقاتار وڭىردە ەسكەرتۋ جاريالادى.