جاقىنى قايتىس بولعان ادامعا قالاي كوڭىل ايتۋ كەرەك؟
ءمورالدى تۇردە قولداۋ كورسەتۋ - شىنايىلىقتى قاجەت ەتەتىن نارسە. ادام ءسىزدىڭ قولداۋىڭىزدى سەزۋ ءۇشىن جاڭا بىردەڭە ويلاپ تابۋدىڭ قاجەتى جوق، جاي عانا ونىڭ قاسىندا بولىپ، كوڭىل ايتساڭىز بولعانى.
قازاقتار كوڭىل ايتقاندا اقىرى قايىرلى بولسىن، سابىر بەرسىن، ومىردەن وتكەن جان يماندى بولسىن، توپىراعى تورقا، جاتقان جەرى جايلى بولسىن، امال داپتەرى وڭ جاعىنان اشىلسىن، الدىنان جارىلقاسىن، جانى ءجانناتتا بولسىن دەگەن سوزدەردى قولدانادى. نارەستە شەتىنەپ كەتسە، اتا- اناسىنا شاپاعاتشى بولسىن دەيدى.
كەيدە بىردەڭە ايتۋ ارتىق بولۋى نەمەسە ونىڭ جان-جاراسىن ودان سايىن اۋىرتۋى دا مۇمكىن. مۇنداي كەزدە ول ادامدى قۇشاقتاۋ، ارقاسىنان قاعۋ نەمەسە قولىن ۇستاۋ سوزدەن دە ارتىق جۇباتادى.
ەگەر جاقىنى قايتىس بولعان تانىسىڭىزدىڭ قاسىنا بارۋعا مۇمكىندىك بولماسا، حات جازۋدى ۇمىتپاعان ءجون. ول قىسقا، سىيىمدى جانە شىنايى بولۋى كەرەك.
سونداي-اق مىناداي سوزدەر ايتۋىڭىزعا بولادى:
• بۇلاي بولعانى وكىنىشتى-اق، سەنىڭ قايعىڭا ورتاقپىن. مەن ساعان قولداۋ كورسەتۋگە ءارقاشان دايىنمىن! بەكەم بول!
• بۇل ءبارىمىز ءۇشىن ورنى تولماس قازا. مۇنداي سەنىمدى جانە جاقىن ادامىڭنان ايىرىلۋ قيىن.
• قالاي قايعىرىپ تۇرعانىمىزدى سوزبەن جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. ونى ەشقاشان ۇمىتپايمىز.
• ونىڭ ومىردەن وتكەنىنە ءالى دە سەنە الار ەمەسپىن. ول ءۇشىن دۇعا ەتەمىز.
• سەنىڭ قايعىڭ جايلى بىلەمىن، جاتقان جەرى جايلى بولسىن.
• جاقىنىڭدى جوعالتۋ - ۇلكەن قايعى. جانى ءجانناتتا بولسىن. ءسىزدى دە، ول كىسىنى دە تىلەگىمە قوسىپ جۇرەمىن.
• بۇل ءبارىمىز ءۇشىن اۋىر بولدى. ول شىنىمەن دە كەرەمەت ادام بولدى. قايعىڭا ورتاقپىن.
كوڭىل ايتقان سوڭ ودان قانداي كومەك كەرەك ەكەنىن سۇراڭىز. سىرتتاي ول ءوزىن جاقسى ۇستاپ جۇرسە دە، ونىڭ جان-دۇنيەسىندە نە بولىپ جاتقانىن بىلمەيسىز. سوندىقتان ونىڭ جانىندا بولىپ، تىڭداپ، جىلاپ الۋىنا مۇمكىندىك بەرىڭىز.
ادامعا پسيحولوگيالىق قولداۋ كورسەتۋدىڭ ەمدىك اسەرى بار، ءبىراق بۇل جەردە ساق بولۋ كەرەك. ونىڭ قايعىسىن جوققا شىعاراتىن سوزدەر ايتپاڭىز.
مىسالى، مىنا سوزدەردى ايتۋدان اۋلاق بولىڭىز:
• «مەن سەنى تۇسىنەمىن». بۇل كەڭ تاراعان قاتەلىك. ول جۇباتپايدى، كەرىسىنشە اشۋلاندىرادى. ءار قايعى ءارتۇرلى جانە ەرەكشە، ونى باسقا ەشكىم تۇسىنە المايدى؛
• باسقا بىرەۋدى مىسال ەتىپ ايتۋ. «ماقساتتىڭ دا اكەسى قايتىس بولدى، قازىر ول جاقسى بولىپ كەتتى».
• «بىرەۋلەر تۇگەل وتباسىسىنان ايىرىلدى».
• «سەن مىقتى بولۋ كەرەكسىڭ»؛
• «وتباسىڭ ءۇشىن ءوزىڭدى ۇستا»؛
• «ۋاقىت ەمشى»؛
• «قالاي بولدى؟ نەگە بۇلاي بولدى؟ ولەرىنىڭ الدىندا نە ايتتى». وسىنداي سوزدەردى ايتۋدان ساق بولىڭىز.