استانالىقتار ابايدىڭ قاي ولەڭىن جاتقا بىلەدى
اسىرەسە، ابايدىڭ «قىس» ولەڭى حالىق جادىندا ەرەكشە ساقتالعان، «اق كيىمدى، دەنەلى، اق ساقالدى» دەپ باستالاتىن قىس تابيعاتىن سۋرەتتەگەن ولەڭىن وقىعاندار كوپ بولدى.
سونىمەن بىرگە، ساۋالنامادا «كۇز»، «پايدا ويلاما، ار ويلا»، «عىلىم تاپپاي ماقتانبا»، «ەسكەندىر» شىعارمالارى دا وقىلدى.
استاناعا قىدىرىپ كەلگەن شەتەلدىك تۋريستەردەن دە اباي تۋرالى سۇراپ كوردىك. ونىڭ اقىن، قازاقتىڭ كورنەكتى تۇلعاسى ەكەنىن بىلەتىندەر دە، بىلمەيتىندەر دە تابىلدى.
اباي ولەڭدەرىمەن قاتار، اندەرىن دە شىرقاعان تۇرعىندار بولدى. ولار «جەلسىز تۇندە جارىق اي»، «ايتتىم سالەم، قالامقاس»، «كوزىمنىڭ قاراسى» اندەرىن ورىنداپ بەردى.
ەسكە سالا كەتسەك، 2020-جىلى ابايدىڭ 175 جىلدىعىنا وراي 10- تامىز - اباي كۇنى بولىپ بەكىتىلگەن ەدى. قازاقتىڭ ۇلى اقىنى، ۇلتتىق جازبا ادەبيەتىنىڭ جانە ادەبي ءتىلىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، اعارتۋشى اباي (يبراھيم) قۇنانباي ۇلى 1845-جىلى قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىسى اباي اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
اباي جاس كەزىنەن-اق وقۋدان قول ۇزگەن ەمەس. بوس ۋاقىتىندا قازاقتىڭ مادەنيەتىن، اراب، پارسى، شاعاتاي تىلدەرىن ۇيرەنەدى. شىعىس ادەبيەتىنىڭ الىپتارى نيزامي، حوجا حافيز، ناۋاي، فيزۋلي سەكىلدى اقىندارىنىڭ ولەڭىن جاتتاپ وسەدى. كەيىن ول ورىس ادەبيەتى مەن ءتىلىن وزدىگىنەن ۇيرەنىپ، ورىستىڭ ۇلى ويشىلدارى پۋشكين، گوگول، لەرمونتوۆ، شەدرين، نەكراسوۆ شىعارمالارىمەن تانىسادى. سونىمەن بىرگە شەكسپيردىڭ شىعارمالارىن دا وقيدى. سونىڭ ارقاسىندا دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ، ءبىلىمىن شىڭداي تۇسەدى. جاسى وتىزدان اسقاندا اباي ورىس تىلىندەگى كىتاپتاردى وقۋعا مىقتاپ كىرىسەدى.
اباي ولەڭدەرى باي فيلوسوفيالىق، كۇرەسكەرلىك قاسيەتكە يە. ول ەڭ الدىمەن قازاقتىڭ تەلەگەي-تەڭىز اۋىز ادەبيەتىنەن سۋسىنداپ، باتىرلار جىرى مەن عاشىقتىق جىرلارىنىڭ ۇردىسىنە مۇراگەرلىك ەتتى. «ەسكەندىر»، «ماسعۇت»، «ءازىم اڭگىمەسى» - ابايدىڭ شىعارماشىلىق مۇراسىنداعى پوەمالارى دا زەرتتەۋشىلەردىڭ نازارىندا. اباي قازاقتىڭ ولەڭ ۇلگىسىن جاڭاشا تۇرعىدان بايىتا ءتۇستى. سوندىقتان ابايدى قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى دەپ اتاۋعا بولادى.
