عالىمدار مي قارتايۋىنىڭ الدىن الۋ ءادىسىن اتادى

استانا. قازاقپارات – ا ق ش-تاعى ميننەسوتا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى ەگدە جاستاعى ادامدار ميىنىڭ دەنساۋلىعىن جاقسارتۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ستراتەگيالارىن قاراستىردى.

زەرتتەۋ The Lancet Healthy Longevity جۋرنالىندا جاريالانعان.

زەرتتەۋشىلەر 2002 -جىلدىڭ 1-قاڭتارى مەن 2023 -جىلدىڭ 1-قاڭتارى ارالىعىندا PubMed دەرەكقورىندا جاريالانعان عىلىمي ماقالالاردى قاراستىردى. ولار گيپەرتونيا، تەمەكى شەگۋ، وتىرىقشى ءومىر سالتى جانە ۇيقىنىڭ بولماۋى سياقتى ءارتۇرلى فاكتورلاردىڭ اسەرىنەن سترەسستىڭ جينالۋى ۋاقىت وتە كەلە ميدى زاقىمداۋى مۇمكىن ەكەنىن انىقتادى. بۇل سترەسس كومپەنساتورلىق قالپىنا كەلتىرۋ مەحانيزمدەرىن باسادى، ناتيجەسىندە مي قايتا قالپىنا كەلمەيتىندەي زاقىمدانادى.

كوپتەگەن زەرتتەۋ كورسەتكەندەي، جەتكىلىكتى كوگنيتيۆتى رەزەرۆ - ميدىڭ ينسۋلت، جاراقات، سوزىلمالى اۋرۋلار نەمەسە جاسقا بايلانىستى وزگەرىستەردىڭ اسەرىنە توتەپ بەرۋ قابىلەتى - ميدىڭ قارتايۋىن باياۋلاتۋى مۇمكىن. ءبىلىم جانە سالاۋاتتى ءومىر سالتى تانىمدىق رەزەرۆتى جيناقتاۋعا كومەكتەسەدى.

ميعا بايلانىستى بۇزىلۋلاردى ەمدەۋ مۇمكىندىكتەرى شەكتەۋلى. سوندىقتان اۋرۋدىڭ الدىن الۋ ەڭ ءتيىمدى ءادىس سانالادى. قارت ادامدار سانىنىڭ تەز وسۋىنە بايلانىستى بۇكىل الەمدە نەۆرولوگيالىق اۋرۋلاردىڭ اۋىرتپالىعى دا ارتىپ كەلەدى. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ناسيحاتتايتىن باعدارلامالار شۇعىل قاجەت.

سالاۋاتتى ادەتتەرگە مىسال رەتىندە زەرتتەۋشىلەر امەريكالىق جۇرەك قاۋىمداستىعىنىڭ (AMA) Life's Simple Eight تۇجىرىمداماسىن كەلتىرەدى: جەتكىلىكتى ۇيىقتاۋ، دۇرىس تاماقتانۋ، فيزيكالىق بەلسەندىلىك، تەمەكى شەگۋدەن باس تارتۋ، سالاۋاتتى سالماقتى ساقتاۋ، قانداعى ليپيدتەر مەن قانت دەڭگەيىن قالىپتى ۇستاۋ، جانە قالىپتى قان قىسىمى.