قازاقستان مەن گەرمانيا پرەزيدەنتتەرى كەڭەيتىلگەن قۇرامدا كەلىسسوز جۇرگىزدى
مەملەكەت باسشىسى گەرمانيا پرەزيدەنتى باستاپ كەلگەن نەمىس دەلاگاتسياسىنا ءىلتيپات بىلدىرە وتىرىپ، فرانك- ۆالتەر شتاينمايەردىڭ مەملەكەتتىك ساپارى قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى جان- جاقتى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا جول اشاتىنىن اتاپ ءوتتى.
«ءسىزدىڭ ساپارىڭىزدى اسىعا كۇتتىك. بۇل ساپار قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرۋ ءۇشىن وتە ماڭىزدى. گەرمانيا - قازاقستاننىڭ ەۋروپالىق وداقتاعى نەگىزگى سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. ءتۇرلى سالاداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسايمىز. ءوزارا ىنتىماقتاستىعىمىزعا، حالىقارالىق ۇيىمدارداعى ءىس- ارەكەتىمىزگە، سونداي- اق گەوساياسي جاعدايعا قاتىستى كوپتەگەن ماسەلە بويىنشا ەگجەي- تەگجەيلى ءارى اشىق پىكىر الماستىق»، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
كەلىسسوزدەر بارىسىندا ساۋدا- ەكونوميكالىق ىتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ ماسەلەسىنە باسا ءمان بەرىلدى. گەرمانيا - قازاقستاننىڭ ەۋروپالىق وداقتاعى ماڭىزدى ساۋدا- ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. گەرمانيانىڭ ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن سىرتقى ساۋداسىنىڭ 80 پايىزدان استامى ءبىزدىڭ ەلگە تيەسىلى.
ەنەرگەتيكا، وڭدەۋ ونەركاسىبى، ماشينا جاساۋ، كولىك جانە لوگيستيكا، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى، سيرەك كەزدەسەتىن جەر مەتالدارىن يگەرۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارى ەكىجاقتى قاتىناستاردىڭ ماڭىزدى باعىتتارى سانالادى. وسى رەتتە مەملەكەت باسشىسى نەمىس كومپانيالارىن قازاقستانداعى جاسىل ەنەرگەتيكا سالاسىنا ينۆەستيتسيا قۇيۋعا شاقىردى. اتاپ ايتقاندا، تاراپتار جاسىل سۋتەگى وندىرەتىن زاۋىت قۇرىلىسىن باستاۋدى قۇپتادى. ونى Svevind Energy نەمىس- شۆەد كومپانياسى جۇزەگە اسىرادى. بۇل جوباعا سالىناتىن ينۆەستيتسيا كولەمى 50 ميلليارد دوللاردى قۇرايدى.
قاسىم- جومارت توقايەۆ فرانك- ۆالتەر شتاينمايەردىڭ اقتاۋ قالاسىنا ساپارىن قۇپتايتىنىن جەتكىزدى. گەرمانيا پرەزيدەنتى ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ەكونوميكالىق مول الەۋەتىمەن تانىسۋدى جوسپارلاپ وتىر.
«ماڭعىستاۋ وبلىسىنا بارۋ تۋرالى شەشىمىڭىزدى جوعارى باعالايمىن. بۇل ءبىزدىڭ ىسكەرلىك ىنتىماقتاستىق سالاسىنداعى جەتىستىگىمىزدىڭ كورىنىسى دەپ سانايمىن. بىلۋىمشە، ءسىز تەڭىز پورتىنا دا بارۋدى كوزدەپ وتىرسىز»، - دەدى پرەزيدەنت.
كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار ترانسكاسپيي حالىقارالىق كولىك باعىتى اياسىندا ءوزارا ءىس- ارەكەتتەردى كۇشەيتۋگە باسا ءمان بەردى.
قاسىم- جومارت توقايەۆ قىتاي - ەۋروپا باعدارى بويىنشا قۇرلىق جولىمەن تاسىمالداناتىن جۇكتىڭ 80 پايىزى قازاقستان ارقىلى وتەتىنىن ايتىپ، ەلىمىزدىڭ وڭىرلىك حابقا اينالا باستاعانىنا ايرىقشا نازار اۋداردى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ پىكىرىنشە، شىعىس پەن باتىس نارىقتارىن جالعايتىن بۇل كولىك- لوگيستيكالىق ءدالىزدىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزى زور. بىلتىر وسى باعدار ارقىلى 1,7 ميلليون تونناعا جۋىق جۇك تاسىمالدانعان. بۇل 2021 -جىلعى كورسەتكىشتەن ەكى ەسە كوپ.
بۇدان بولەك، مەملەكەتتەر باسشىلارى اۋىل شارۋاشىلىعى، بالامالى ەنەرگيا كوزدەرى سالالارىنداعى، ارنايى ەكونوميكالىق ايماقتار مەن قارجى ينستيتۋتتارى اياسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ پەرسپەكتيۆالارىن قاراستىردى.
فرانك- ۆالتەر شتاينمايەر استاناعا ارنايى شاقىرعانى جانە قازاق حالقىنا ءتان قوناقجايلىق كورسەتكەنى ءۇشىن قاسىم- جومارت توقاۆقا العىس ايتتى. ول شاعىن قۇرامداعى كەلىسسوز تابىستى وتكەنىن اتاپ ءوتىپ، بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ماڭىزدى ەكەنىن جەتكىزدى.
«ءبىزدىڭ ەكىجاقتى قارىم- قاتىناسىمىزدىڭ جاعدايى تۋرالى ايتقانىڭىزدى راستايمىن. ءبىز ديپلوماتيالىق قارىم- قاتىناسىمىزدىڭ سوڭعى 30 جىلىنا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ءسىز ايتىپ وتكەندەي، ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ بارلىق سالادا قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانىنا نازار اۋدارامىز. نەمىس كومپانيالارى قازاقستانعا قوماقتى قاراجات قۇيىپ كەلەدى جانە بۇل باعىت تەك ەكونوميكالىق سالامەن شەكتەلمەيدى. ءبىزدىڭ پرەزيدەنت مىرزامەن ۇستانىمىمىز ورتاق جانە قازاقستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان اۋقىمدى رەفورمالارعا ۇلكەن قۇرمەتپەن قارايمىز. ءسىزدىڭ جانە ۇكىمەتىڭىزدىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل جۇرگىزىپ جاتقاندىعى، ءولىم جازاسىنا موراتوريي ەنگىزگەنى، كونستيتۋتسيالىق سوت قۇرعانى، پارلامەنتتى نىعايتقانى گەرمانيادا ءمالىم. مەنىڭ ويىمشا، مۇنىڭ بارلىعى بۇكىل الەمگە بەلگىلى. سونداي- اق ءسىز پرەزيدەنت رەتىندە ءوز قىزمەتىڭىزدى باستاعان كەزدە الەمگە جانە قازاقستان حالقىنا جاريالاعان باعىتىڭىزدى ۇستانىپ كەلە جاتقانىڭىزدىڭ دالەلى»، - دەدى گەرمانيانىڭ فەدەرالدى پرەزيدەنتى.
