ءپىرماتوۆ تەڭگەنى نىعايتقان بىرنەشە فاكتوردى اتادى
«جىل باسىنان باستاپ مامىر ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن تەڭگەنىڭ دوللارعا قاتىستى باعامى 1 دوللار ءۇشىن 448,16 تەڭگەگە دەيىن 3,1 پايىزعا نىعايدى. ۇلتتىق بانك ۆاليۋتالىق ينتەرۆەنتسيالار جۇرگىزگەن جوق. جىل باسىنان ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ نىعايۋى بىرنەشە فاكتورمەن بايلانىستى بولدى. بىرىنشىدەن، ەل ىشىندە دە، بەيرەزيدەنتتەر تاراپىنان دا تەڭگەدەگى قۇرالداردىڭ تارتىمدىلىعى ساقتالىپ وتىر. بيىل جىل باسىنان باستاپ دەپوزيتتەردى دوللارلاندىرۋ دەڭگەيى 2022 -جىلعى جەلتوقسانداعى 31,6 پايىزدان وسى جىلدىڭ ءساۋىر ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 29,3 پايىزعا دەيىن تومەندەدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك باعالى قاعازدارىنا ينۆەستيتسيالاعان شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ اعىنى 94 ميلليارد تەڭگەگە ۇلعايدى»، - دەدى عالىمجان ءپىرماتوۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەكىنشىدەن، قاڭتار- مامىر ايلارىندا ۇلتتىق قوردان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە ترانسفەرتتەردى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن 2,9 ميلليارد دوللار مولشەرىندە ۆاليۋتانى ساتۋى جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرىنىڭ 1,6 ميلليارد دوللار سوماسىنا ۆاليۋتالىق ءتۇسىمدى ساتۋى تەڭگەگە قولداۋ كورسەتتى. تەڭگە ديناميكاسى نارىققا قاتىسۋشىلاردىڭ كۇتۋلەرىنە، الەمدىك نارىقتارداعى احۋالعا جانە گەوساياسي جاعدايدىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى بولادى.
«ۇلتتىق بانك ديسبالانستاردىڭ جيناقتالۋىن بولدىرمايتىن جانە التىن- ۆاليۋتا رەزەرۆتەرىنىڭ ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتەتىن يكەمدى باعام بەلگىلەۋ رەجيمىن ۇستانۋدى جالعاستىرادى»، - دەدى ول.
ينفلياتسيانىڭ باياۋلاۋ ءۇردىسى ودان ءارى جالعاسادى. بۇل تۋرالى ۇكىمەت وتىرىسىندا ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى عالىمجان ءپىرماتوۆ ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«قازاقستانداعى ينفلياتسيا ءۇش اي قاتارىنان باياۋلاپ، مامىر ايىندا جىلدىق ماندە 15,9 پايىزعا دەيىن تومەندەدى. ينفلياتسيانىڭ ايلىق دەڭگەيى 0,6 پايىزدى قۇرادى. جىلدىق ماندەگى ازىق- تۇلىك ينفلياتسياسى اقپان ايىنداعى ەڭ جوعارى 26,2-دەن 16,5 پايىزعا دەيىن باياۋلادى. ازىق- تۇلىككە جاتپايتىن تاۋارلار ينفلياتسياسى - 17,2، اقىلى قىزمەتتەر ينفلياتسياسى 13,5 پايىزعا دەيىن باسەڭدەدى. ازىق- تۇلىككە جاتپايتىن تاۋارلار بويىنشا بەنزين مەن ديزەل وتىنىنىڭ شەكتى باعالارى كوتەرىلگەندىكتەن جانار- جاعارماي باعاسى وسكەنىن اتاپ وتكەن ءجون. ۇلتتىق بانك ينفلياتسيانىڭ باياۋلاۋ ءۇردىسى ودان ءارى جالعاسادى دەپ كۇتەدى»، - دەدى ول.
ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، سىرتقى ەكونوميكالىق كونيۋنكتۋرانىڭ جاقسارۋى ينفلياتسيانى تەجەۋگە ىقپال ەتەدى. ول ازىق- تۇلىك باعاسىنىڭ ودان ءارى تومەندەۋىنەن جانە ساۋدا- سەرىكتەس ەلدەردەگى تومەن ينفلياتسيادان كورىنەدى. بازالىق سسەناريدە بەلگىلەنگەن مولشەرگە قاراعاندا بيۋدجەت شىعىستارىنىڭ ايتارلىقتاي جوعارىلاۋى، جانار- جاعارماي مەن تۇرعىن ءۇي- كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى قىزمەتتەرى باعاسىنىڭ وسۋدەگى جاناما اسەرى، لوگيستيكالىق جانە وندىرىستىك جەتكىزۋ جولدارىن قايتا قۇرۋ ءىسىنىڭ باعا بەلگىلەۋگە اسەر ەتۋى جانە ينفلياتسيالىق كۇتۋلەردىڭ جوعارى دەڭگەيدە بەكىتىلۋ ىقتيمالى ينفلياتسيا بولجامىنىڭ تاۋەكەلدەرىنە جاتادى.
«بيىل 26 -مامىردا ۇلتتىق بانك تاۋەكەلدەر بالانسىن ەسكەرە وتىرىپ، بازالىق مولشەرلەمەنى 16,75 پايىز دەڭگەيىندە ساقتاۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. بۇل ەلدەگى ينفلياتسيانى ودان ءارى باياۋلاتۋعا ىقپال ەتەدى»، - دەدى عالىمجان ءپىرماتوۆ.
