قىرعىز ەلىنىڭ ەكس-پرەزيدەنتى اسقار اقايەۆ قاز ۇ ۋ-دا ستۋدەنتتەرگە ءدارىس وقىدى

استانا. قازاقپارات - كەزدەسۋدە ورتا ازياداعى ماڭىزدى ماسەلەلەر تالقىلاندى.

الماتىداعى ءال-فارابي اتىنداعى قاز ۇ ۋ-دا قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكس-پرەزيدەنتى، ءال-فارابي اتىنداعى قاز ۇ ۋ-دىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى، رەسەي عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، م. ۆ. لومونوسوۆ اتىنداعى ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى جانىنداعى كۇردەلى جۇيەلەردى ماتەماتيكالىق زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى، فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى اسقار اقايەۆ «بريكس ەلدەرىنىڭ دامۋ قارقىنىن جاڭا الەمدىك ءتارتىپ نەگىزى رەتىندە بولجاۋ مودەلدەرى» تاقىرىبىندا ءدارىس وقىدى.

دارىسكە ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى، عالىمدار مەن وقىتۋشى-پروفەسسورلار قۇرامى جانە ءبىلىم الۋشى جاستار قاتىستى.

كەزدەسۋدى اشقان ءال-فارابي اتىنداعى قاز ۇ ۋ-دىڭ باسقارما ءتوراعاسى - رەكتورى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ قاتىسۋشىلارعا ءبىر جىل بۇرىن اكادەميك اسقار اقايەۆ ۋنيۆەرسيتەتتە ەكى كۇن قاتارىنان كوشباسشىلىق ءدارىس وقىعانىن ەسكە سالدى. «يگى ءداستۇردى جالعاستىرىپ، اسقار اقاي ۇلى سىزدەرمەن تاعى دا كەزدەسۋگە ارنايى كەلدى.

اكادەميك اسقار اقايەۆ الەمدەگى ساياسي، ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى تالداۋ مەن بولجاۋ بويىنشا ءوزىنىڭ عىلىمي مەكتەبىن قۇردى. كۇردەلى جۇيەلەر ديناميكاسىن ماتەماتيكالىق مودەلدەۋ سالاسىنداعى الەمگە ايگىلى مامان، نوبەل بەيبىتشىلىك سىيلىعىنىڭ ازيالىق بالاماسى سانالاتىن گۋزي بەيبىتشىلىك سىيلىعىمەن ماراپاتتالعان. 2021 -جىلى پروفەسسور اسقار اقاي ۇلىنا «كۇردەلى جۇيەلەر ديناميكاسىن ماتەماتيكالىق مودەلدەۋ سالاسىنداعى ءبىرىنشى دارەجەلى عىلىمي جەتىستىكتەرى» ءۇشىن I دارەجەلى بەدەلدى م. لومونوسوۆ سىيلىعى بەرىلدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ۋنيۆەرسيتەت باسشىسى.

قاز ۇ ۋ باسشىلىعىنا ايرىقشا العىس بىلدىرگەن اسقار اقايەۆ: «بۇگىندە ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وركەندەپ كەلە جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. ءبىز بۇگىن ۋنيۆەرسيتەتتىڭ نانوسپۋتنيكتەر جاسالاتىن زەرتحانالارىنىڭ بىرىنە باردىق. سيفرلىق ءداۋىر STEAM- ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا جوعارى بىلىكتى مامانداردى تالاپ ەتەدى. وسى باعىتتاعى تەحنوپاركتىڭ نەگىزى قاز ۇ ۋ-دا قالانعانى قۋانتادى»، - دەپ اتاپ ءوتتى.

ءوز كەزەگىندە اسقار اقايەۆ 2006 -جىلى برازيليا، رەسەي، ءۇندىستان، قىتاي سياقتى 4 ەلدى بىرىكتىرگەن بريكس مەملەكەتارالىق ۇيىمى تۋرالى ايتتى. كەيىن بۇل ۇيىمعا وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسى دا قوسىلعانىن اتاپ ءوتتى. بۇل - لاتىن امەريكاسى (برازيليا)، ەۋرازيالىق (رەسەي) جانە قىتاي، ءۇندىستان جانە وڭتۇستىك افريكا ەلدەرىن قامتيتىن مەملەكەتتەردىڭ العاشقى وركەنيەتارالىق بىرلەستىگى. سپيكەردىڭ پىكىرىنشە، بريكس - قازىرگى ۋاقىتتا كوپتەگەن مەملەكەت مۇشە بولعىسى كەلەتىن تانىمال حالىقارالىق ۇيىمنىڭ ءبىرى. ول مەملەكەتتەردىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسپايدى. ءبىراق ولاردىڭ دامۋىن دەموكراتيالىق جانە ەرەكشە تەڭ نەگىزدە قولدايدى. ورتا ازيادا قازاقستان كوش باسىندا كەلەدى. بريكس بولاشاقتا كوپباعىتتى الەمدىك ءتارتىپتىڭ نەگىزدەرىن قالىپتاستىرادى.

«مەنىڭ ويىمشا، قازاقستان ەۋرازيالىق وركەنيەتتە كەلەشەكتە ورتالىق ازيا، تۇركى وركەنيەتىنىڭ كوشباسشىسى رەتىندە كىرۋگە لايىقتى كانديدات. قازاقستان ءوزىنىڭ بارلىق كورسەتكىشتەرى بويىنشا بولاشاق كوپپوليارلى الەمدىك قۇرىلىمنىڭ باستاۋىن كوتەرەتىن پەرسپەكتيۆالى جانە كەلەشەگى مول ۇيىمنىڭ قۇرامىندا بولۋعا لايىقتى مەملەكەت دەپ سانايمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى اسقار اقايەۆ.

كەزدەسۋ سوڭىندا قاتىسۋشىلار وزدەرىن قىزىقتىرعان ساۋالدارىن قويىپ، ءوزارا پىكىر الماستى.

نۇربولات ادىربەك، الماتى

فوتو: مارات جۇنىسبەكوۆ