بالالار اراسىنداعى قاتىگەزدىكتى ازايتۋ ءۇشىن داعدارىس ورتالىقتارىن قولداۋ قاجەت - ساراپشى
بۇل پىكىردى «قورعاۋ استانا» قورىنىڭ باسشىسى اننا رىل ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«ءبىز قازىر زورلىق- زومبىلىقتىڭ بۇرىن-سوڭدى بولماعان ءوسىمىن كورىپ وتىرمىز، ءتىپتى ۇلدار عانا ەمەس، قىزداردىڭ دا اراسىندا توبەلەس بولىپ جاتىر. اسقان قاتىگەزدىك تە بايقالادى، ءبىر قىز ەكىنشى قىزدى ۇرىپ-سوعىپ قانا قويماي، مازاق ەتىپ، كيىمىن شەشىپ العان. وعان قوسا، بالالار ءوز اتا-اناسىنان ءزابىر كورىپ ءجۇر، اكەسى نەمەسە اناسى ءوز بالالارىن ءولتىرىپ نەمەسە سۋيتسيدقا جەتكىزەتىن ناشار تەندەنتسيانى كورىپ وتىرمىز. بۇل جاعدايلاردىڭ ءبارى بىرنەشە رەت جۇيەلى تۇردە بولعان»، - دەدى ساراپشى قازاقپارات تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا.
ونىڭ ايتۋىنشا، بارلىق قاتىگەزدىك وتباسىنان باستالادى، تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتى كورىپ وسكەن بالالاردىڭ بۋىنى ەسەيگەندە دە زورلىق- زومبىلىق تسيكلىن جالعاستىرادى.
مىسالى تۇرمىسى تومەن وتباسىندا ءبىر بالا ەكىنشىسىن ولتىرگەن.
ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، زورلىق-زومبىلىقپەن كۇرەسۋ ءۇشىن داعدارىس ورتالىقتارىن جەتكىلىكتى تۇردە قارجىلاندىرۋ قاجەت.
«ادەتتە جىل باسىندا داعدارىس ورتالىقتارى ەش كومەكسىز، ءوز قاراجاتىنا جۇمىس ىستەيدى، سوعان قاراماستان ادامداردى قابىلداۋدى جالعاستىرادى. سونىمەن قاتار، بالالارعا ارنالعان جاڭا داعدارىس ورتالىقتارى قۇرىلىپ، ولارعا قولداۋ كورسەتىلۋى كەرەك. كەڭەس زامانىنداعى قيىن جاعدايعا تاپ بولعان وتباسىلاردى قولداۋ جۇيەسىن قايتارۋ كەرەك. بۇل - ازىق-تۇلىككە كومەكتەسۋ، بالانى بالاباقشاعا قوسۋ، سونداي-اق قيىن ومىرلىك جاعدايعا تاپ اتا-انانىڭ وتىنىشىمەن بالالاردى قىسقا مەرزىمگە قالدىرۋ مۇمكىندىگى بولۋى مۇمكىن»، - دەدى ا. رىل.
قور باسشىسىنىڭ پىكىرىنشە، وتباسىندا بالاعا قاتىستى زورلىق-زومبىلىق بولسا، بالانى وتباسىنان الىپ قويۋ الگوريتمىن ازىرلەۋ قاجەت.
مىسالى، قور قىزمەتكەرلەرىنە مۇنداي جاعدايلار بەلگىلى بولۋى مۇمكىن، ءبىراق قازىرگى قولدانىستاعى ءراسىم وتە ۇزاق.
بالانى الىپ قويۋ بىرنەشە شاقىرۋدان كەيىن، ماسەلە كوميسسيانىڭ قاراۋىنا شىعارىلعان سوڭ عانا جۇزەگە اسادى.
«زورلىق-زومبىلىقتىڭ ءوزى عانا ەمەس، زورلىق-زومبىلىققا قالاي جاۋاپ بەرۋ كەرەكتىگى، كومەك سۇراۋعا بولاتىن ۇيىمداردىڭ اتاۋى مەن بايلانىستارى كورسەتىلەتىن بەينەروليكتەر، فيلمدەر، حابارلار ءتۇسىرۋ كەرەك. مەكتەپتەردە ترەنينگ وتكىزۋ، قاۋىپسىزدىك بويىنشا ساباقتاردى قوسۋ قاجەت. قازاقتىلدى ازاماتتار ءۇشىن اقپاراتتىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرعان ءجون»، - دەپ تولىقتىردى اننا رىل.
ايتا كەتەيىك، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن كەڭەسىندە بالالارعا قاتىستى جانتۇرشىگەرلىك قىلمىستار جيىلەپ كەتكەنىن ايتتى.
«تاعى ءبىر نازار اۋداراتىن ماسەلە - جاس ۇرپاقتىڭ قاۋىپسىزدىگى. بالالارعا قاتىستى جانتۇرشىگەرلىك قىلمىستار جيىلەپ كەتتى. مۇنداي وقيعالار مەكتەپتە، كوشەدە، ءتىپتى، ۇيدە بولىپ جاتىر. سوراقى جاعدايلار وقۋشىلاردىڭ وزىنە قول جۇمساۋىنا سەبەپكەر بولىپ وتىر»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
