بەلگىلى قولونەرشى دومبىرا الاردا نەگە ءمان بەرۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى

استانا. قازاقپارات - «دومبىرا، مۇنشا شەشەن بولدىڭ نەگە؟» دەيدى قازاقتىڭ اقىنى قاسىم امانجولوۆ.

دومبىرانىڭ شەشەن بولۋى دومبىراشىعا عانا ەمەس، ونى جاساۋشى شەبەرگە دە بايلانىستى. بايگە اتى قانشا جۇيرىك بولعانىمەن بابى كەلىسپەسە جارتى جولدا قالادى. سول سياقتى دومبىرانىڭ كومەيىنەن كۇمبىرلەپ شىعاتىن كۇيدىڭ دە قانشالىقتى جاقسى بولۋىنا شەبەر دە جاۋاپتى.

دومبىرا قالاي جاسالادى، قانداي اعاشقا ءمان بەرۋ كەرەك، دومبىرا ساتىپ الاردا نەنى ەسكەرۋ قاجەت؟ دەيتىن سۇراقتاردىڭ جاۋابىن ءبىلۋ ماقساتىندا Massaget.kz پورتالىنىڭ تىلشىلەرى بەلگىلى قولونەر شەبەرى الماس مۇستافايەۆپەن سۇحباتتاستى.

قازاقتىڭ قاسيەتتى قارا دومبىراسى مەن ساز اسپاپتارىن جاساۋشى، ون ساۋساعىنان ونەر تامعان زەرگەر، سۋرەتشى ءارى ەتنوديزاينەر الماس مۇستافايەۆ الماتى وبلىسى، كەگەن اۋدانى سارىجاز اۋلىندا 1987-جىلى دۇنيەگە كەلگەن. بىرنەشە بايقاۋلاردىڭ جەڭىمپازى. حالىقارالىق «شابىت» فەستيۆالىنىڭ گران-پري جانە پرەزيدەنت كۋبوگىنىڭ يەگەرى. «سەرپەر» جاستار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى.

بالا كەزىمنەن سۋرەتشى بولۋدى ارماندادىم

بالا كەزىمنەن سۋرەتشى بولۋدى ارماندادىم. باقتيار دەگەن ۇستازىم سۋرەتشىلىككە باۋلىدى. اۋداندىق جارىستارعا قاتىسىپ ءجۇردىم. مەكتەپ بىتىرگەننەن كەيىن الماتىداعى اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتتىڭ كوركەمسۋرەت فاكۋلتەتىنە تاپسىردىم. قولونەر ماماندىعى بويىنشا وقىدىم. كوركەمسۋرەتتە باسەكە كوپ بولعاسىن، قولونەردى تاڭدادىم. ونىڭ ۇستىنە ۇستازدارىمىز مۋزەيدەگى ساز اسپاپتارى مەن قارۋ- جاراقتاردى كورسەتىپ: «سەندەر سياقتى ستۋدەنت بالالاردىڭ ىستەگەن جۇمىسى» دەدى. ولاردى كورىپ تاڭعالدىق. «سۋرەت سالىپ تا ۇيرەنەسىڭ، زەرگەر دە بولاسىڭ، شەبەر دە بولاسىڭ» دەپ قىزىقتىردى. بۇل ماماندىقتىڭ قيىندىعى باسقالار تەوريا جاعىنان وقىسا، ءبىزدىڭ كوپ كۇنىمىز شەبەرحانادا وتەتىن. قولونەرگە قىزىعۋشىلىعىمىز ۋنيۆەرسيتەتتەن باستالدى. ۇستازىم جولاۋشى تۇردىعىلوۆ قازاقستانداعى ەڭ تانىمال دومبىرا شەبەرلەرىنىڭ ءبىرى بولاتىن. سول كىسىدەن ءتالىم الدىم. 18 جىلدان بەرى وسى جولدامىن.

ەكسپو وتكىزەمىز دەپ مەملەكەتتىڭ اقشاسى بوسقا شاشىلدى

ۋنيۆەرسيتەتتەن كەيىن قۇرىلىس سالاسىندا جۇمىس ىستەدىم. جىگىتتەرمەن بىرىگىپ كومپانيا قۇرعان ەدىك. ءبىراق قولونەر سالاسىنا اۋىسقىم كەلىپ، وسى «دالا سازى» ۇلتتىق شەبەر ورتالىعىن 2011-جىلى اشتىم. نەگە «دالا سازى» دەپ اتادىم؟ سەبەبى 2011-جىلدارى قازاقستاندا وركەسترلەر مەن انسامبلدەرگە ارناپ اسپاپ دايىندايتىن شەبەرحانالار از ەدى. ءبىر عانا ۇلكەن «شەرتەر» اتتى ورتالىق بولاتىن. ءبىراق ونىڭ ءوزى تاپسىرىس قابىلداپ ۇلگەرە المايتىن. تەندەر كوپ ەدى. قازىرگىمەن سالىستىرعاندا ول كەزدە ەلىمىزدىڭ جاعدايى جاقسى بولاتىن. جۇمىس كوپ، ءبارى ارزان. قازىر ءبارى كەرىسىنشە، كارانتين كەلدى، ونلاين بولدى. ەكسپو وتكىزەمىز دەپ مەملەكەتتىڭ اقشاسى بوسقا شاشىلدى. قازىر ەلىمىزدە توقىراۋ كەزەڭى. سونداي ۋاقىتتا ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز.

2011-جىلى مادەنيەت جانە ءبىلىم مينستىرلىگىنەن اقشا ءبولدىرىپ، ءبىلىم مەكەمەلەرى، وركەسترلەر اسپاپ الاتىن. سول كەزدە اي سايىن، ءبىز ءبىر وركەسترگە اسپاپتار جاسايتىن ەدىك. دالا سازى بۇكىل اسپاپتاردىڭ ءۇنى بولعاننان كەيىن اتاۋىن وسىلاي قويدىق.

«دالا سازى» دەگەن اتپەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز، ءبىراق باياعىداي قولونەر شەبەرلەرى جوق

قازىر جىلىنا ءبىر وركەستر اسپاپتارىن جاسايتىن ۋاقىتقا كەلدىك. قىسقاسىن ايتقاندا تاپسىرىس جوق.

ءبىز ونلاين ساۋدامەن عانا كۇن كورىپ ءجۇرمىز ياعني جەكە ادامداردان تاپسىرىس قابىلدايمىز. تەندەرگە قاتىسپايمىز. ويتكەنى ونىڭ جولى قيىندادى، الىپساتارلار كوبەيىپ كەتتى. تومەن باعا بەرەدى، ساپاعا قارامايدى. قازىر «دالا سازى» دەگەن اتپەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز، ءبىراق باياعىداي قولونەر شەبەرلەرى جوق. ءبىر-ەكى جىگىت بار، كەلگەن تاپسىرىستار سولاردان ارتىلمايدى.

وسى ۋاقىتقا دەيىن 500-600 دومبىرا جاساپپىن

ۋنيۆەرسيتەتتە جۇرگەن كەزدە ساناعانىمدا جۇزدەن اسا دومبىرا جاساعان ەكەنمىن. ال وسى شەبەرحانا اشىلعالى بەرى شاكىرتتەرىمەن بىرگە 10-15 مىڭداي اسپاپتار جاسادىق. ءبىراق بۇل وتە از كورسەتكىش. ەگەر ەلىمىزدە 10 ميلليون قازاق بار دەسەك، 13 جىلدا 15 مىڭ اسپاپ قانا جاساعان بولامىز. جەكە ءوزىم 500-600 دومبىرا جاساعان ەكەنمىن.

دومبىراعا شەتەلدەن تاپسىرىستار كوپ كەلەدى

قازىر دومبىراعا ءمان بەرىپ، سونى جاساپ جاتىرمىز. جاقىندا «قارا دومبىرا» دەگەن دۇكەنىمىزدى اشامىز. دومبىرادان تاپسىرىس كوپ كەلەدى. كەزىندە اسىلحان ەڭسەپوۆتار دومبىرانى حالىقارالىق دارەجەدە تانىمال ەتتى. قازىر بۇل اسپاپتىڭ جارناماسىن جاساپ جۇرگەن ۇلىتاۋ توبى بار. ديماش «اداي» كۇيىن ورىنداپ ءجۇر. سوندىقتان شەتەلدەن دە، اسىرەسە تۇركيادان كەلەتىن تاپسىرىس كوپ. بۇرىن قىتايعا كوپ اسپاپ جاسايتىن ەدىك. قازىر توقتادى.

قايىڭ قازاقتىڭ دومبىراسىن جاساۋعا تاپتىرمايتىن اعاش

جاقسى دومبىرا جاساۋ ءۇشىن جاقسى ۇستازدان ۇيرەنگەن ابزال. ءوز بەتىڭمەن ۇيرەنسەڭ جىلدار جوعالتاسىڭ. ويتكەنى، دومبىرانىڭ ديزاينىن ءتۇسىنىپ، تالعامىڭدى قالىپتاستىرۋعا كوپ ۋاقىت قاجەت. ال ۇستاز سونىڭ ءبارىن بىلەدى، وڭاي جولىن ۇيرەتەدى. ءبىز 4 جىل وقىپ تۇسىندىك. سول كەزدە اعاش تاڭداۋدى، ونىڭ قالىڭدىعىن، اعاشتىڭ تازا نەمەسە تازا ەمەسىن، سۋ نەمەسە سۋ ەمەسىن دە بىلەسىڭ. قاي اعاشتى قاي جەردە قولدانۋ ءادىسىن مەڭگەرەسىڭ. جاقسى دومبىراعا جاقسى ماتەريال كەرەك. قاتتى اعاشتىڭ ءۇنىن جۇمساق اعاش بەرە المايدى كەرىسىنشە، جۇمساق اعاشتىڭ ءۇنىن قاتتى اعاش شىعارا المايدى. مىسالى، ءبىز قايىڭنان كوپ دومبىرا جاسايمىز. سەبەبى، قايىڭ بىزگە قولجەتىمدى. رەسەيدە قايىڭ كوپ، قىرقىپ ساتا بەرەدى. قۇرىلىسقا ەمەس، دەكوراتسيالىق بولىمگە دەپ ارنايى شىعارادى. دۇنيەجۇزىلىك ستاندارتقا ساي بولماۋى مۇمكىن، دەگەنمەن قازاقتىڭ دومبىراسىن جاساۋعا تاپتىرمايتىن اعاش. قوڭىرلىقتى، جۇمساق داۋىستى بەرەدى.

قاي جەردە وسكەن اعاش سول جەردىڭ دىبىسىن بەرەدى

كاسىبي اسپاپ، بايقاۋعا ارنالعاندار بولسا ەكزوتيكالىق - قىزىل اعاش، قاراعاشتاردى پايدالانامىز. سەبەبى ولار ىستىق جەردە وسەدى، تىعىزدىعى قاتتى بولادى. دىبىس شىعارعاندا دا جىڭىشكە دىبىستاردى جاقسى بەرەدى. ۇلتتىق مۋزىكامىزدا جىڭىشكە دىبىس كوپ بولماعانىمەن، كلاسسيكالىق شىعارمالاردى ورىنداۋدا اسىرەسە، وركەستر قۇرامىندا دومبىرا ءۇنىن باسقا اسپاپتار باسىپ كەتپەۋى ءۇشىن جاقسى. ۇستازىمنىڭ ايتاتىن ءسوزى بولاتىن: «قاي جەردە وسكەن اعاش سول جەردىڭ دىبىسىن بەرەدى. مىسالى، مىنا اعاش قىزىلوردادا وسكەن بولسا، ول اعاشتان قىزىلوردالىق كۇيشىگە ارناپ دومبىرا جاساساڭ سودان تاماشاسى جوق» دەيتىن. بىلايشا ايتقاندا، جەر جاعدايىنا قاراپ اعاشتان جاساعان اسپابىڭ سول جەردىڭ دىبىسىن بەرەدى. بۇل مەنىڭ كوكەيىمە قونادى. سەبەبى ءبىزدىڭ جەرىمىز كەڭ-بايتاق. قانشاما سال-سەرى، جىرشى-كۇيشىمىز بولدى. ولار دومبىرا جاساۋ ءۇشىن ءوز جەرىنىڭ اعاشىن پايدالانعان.

2 ميلليون 500 مىڭ تەڭگەگە دومبىرا جاساعانمىن

قازىر قىزىلاعاش جوعارى باعالانادى. باعاسى دا قىمبات. مەن دومبىرانى جەكە ءوزىم تاپسىرىستى 700 دوللاردان جوعارىعا قاراي الامىن. 1-2 مىڭ دوللارلىق دومبىرالار جاسايمىن. شاكىرتتەرىم 150 دوللاردان باستاپ تاپسىرىس قابىلدايدى. قىمبات دومبىرالاردىڭ تاپسىرىسىن ولارعا سيرەك بەرەمىن. سەبەبى، جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىم الىپ تۇرعاننان كەيىن، ءوزىم جاساعانىم دۇرىس دەپ ويلايمىن. ەڭ قىمباتقا 2 ميلليون 500 مىڭ تەڭگەگە تاپسىرىس قابىلداعان ەكەنمىن. دومبىرانىڭ داۋسى جاقسى بولۋى كەرەك، ەكىنشىدەن ويناعانعا قولايلى بولۋى كەرەك، ۇشىنشىدەن ينكرۋستاتسيا دەگەن بار، ياعني، وعان التىن-كۇمىس قوساسىڭ. سول دومبىرالاردىڭ باعاسى 3 ميلليون دوللارعا دەيىن بارادى.

اۋىرىپ قالىپ زەرگەرلىك بۇيىمدار دا جاسايتىن بولدىم

2015-جىلى اياقاستىنان سوقىرىشەك بولىپ، وتاعا ءتۇستىم. اعاشپەن جۇمىس ىستەيتىندەر وتادان كەيىن 6 ايعا دەيىن جۇمىس ىستەي المايدى. سەبەبى اعاشتى سۇرگىلەيسىڭ، قولدىڭ-دەنەنىڭ كۇشىن قاجەت ەتەتىن جۇمىستار بولادى. سونداي كەزدە تىككەن جەر قايتا اشىلىپ كەتۋى مۇمكىن. مەن ونى باسىنان باستاپ ءتۇسىندىم دە اعاشپەن جۇمىستى توقتاتا تۇردىم.

ءبىر دوسىم زەرگەر ەدى. مەن دە ۋنيۆەرسيتەتتە ءجۇرىپ وقىعانىم بار. سوندىقتان سوعان بارىپ، بار جاعدايدى ءتۇسىندىرىپ ايتىپ، زەرگەرلىك بۇيىمداردى جاساۋدى قولعا الدىم.

ونىڭ ۇستىنە ءتۇپ ناعاشىلارىم 4 اۋلەتتەن بەرى، اتادان-بالاعا مۇرا ەتىپ زەرگەرلىكتى الىپ كەلە جاتقان ادامدار. سولاردان بەرىلگەن دۇنيە عوي بۇل.

ءبىزدىڭ قولونەردى كينوعا ەنگىزۋ كەرەك

قىتاي كالليگرافياسىن، جاپون سامۋراي ونەرىن نەمەسە شاي قۇيۋ مادەنيەتىن كينوعا ەنگىزىپ وتىرادى. سەبەبى كينو ۇلتتىق ونەرىڭدى تانىتاتىن تاماشا قۇرال. ۇلت بوپ تۇرۋ ءۇشىن ءتىل، تامىر ءدىن، ۇلتتىق مادەنيەت قاجەت. فيلمگە وسىنداي نارسەلەردى قوسۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. بۇل فيلم قۇجاتتى بولۋى مۇمكىن. سايقىمازاق پەن ويىن كۇلكى ءتۇسىرىپ جۇرگەندەر مۇنداي فيلم تۇسىرە المايدى. كوممەرتسيالىق جاعىنان پايدا اكەلمەۋى مۇمكىن، ءبىراق رۋحاني جاعىنان پايداسى زور.

قازاقتىڭ ىشىندە وتىرىپ سۋرەتشى بولۋ قيىن

سۋرەت شەبەرحانام بار. سۋرەتشىلىككە بەت بۇرسام كوپ ۋاقىتىم كەتەدى. قازاقتىڭ ىشىندە وتىرىپ سۋرەتشى بولۋ قيىن. نەگە دەسەڭىز؟ ومىرىڭىزدە ءبىر كارتينا ساتىپ الىپ كوردىڭىز بە؟ داۋلەتتى كىسىلەر كوپ، ءزاۋلىم ۇيلەر سالادى. ءبىراق ولار دا سۋرەت ساتىپ المايدى. جۇزدەن ءبىرى عانا ساتىپ الۋى مۇمكىن. ول دا ءتۇسىنىپ المايدى، بىرەۋگە سىيلىققا بەرۋ ءۇشىن، «ەۋروپاداعى بايلار ساتىپ الادى ەكەن» دەگەن سوزگە ەرىپ قانا الادى. ايتپەسە، ءتۇسىنىپ ساتىپ الاتىندار، ۇيىنە كوللەكتسيا جينايتىندار سيرەك. ال ەۋروپادا سۋرەتتى ءۇيدىڭ اۋراسىنا قاراي ىلەدى. كوكتەم بولسا تابيعاتتىڭ لەبىزىن بەرىپ تۇراتىن كارتينالار ىلەدى دەگەندەي.. . سونداي ادامدار كوپ. ەۋروپادا مادەنيەت قالىپتاسقان. سول مادەنيەت ارقىلى سۋرەتتى قۇندىلىق رەتىندە قالىپتاستىرىپ، وعان كاپيتال رەتىندە قارايدى. مىسالى، پيكاسسونىڭ كارتيناسىن 80 ميلليونعا ساتىپ الادى. بۇل سۋرەتىن ونىڭ بايلىعىنىڭ قانشالىقتى كوپ ەكەنىن بىلدىرەدى. سودان كەيىن ساتاتىن بولسا، ۋاقىت وتە كەلە ونىڭ قۇنى 90-100 ميلليون دوللار بولادى. الەمدە اتى شىققان سۋرەتشىنىڭ كارتيناسى ەشقاشان ارزاندامايدى. تەڭگە ءتۇسىپ، مۇنايدىڭ باعاسى قۇلدىراپ، التىن قۇنسىزدانۋى مۇمكىن ءبىراق كارتينا، ونەر ەشقاشان ارزاندامايدى. سەبەبى ولاردىڭ سانى از. مىسالى، ەڭ كوپ كارتينا سالعان پيكاسسو دەپ ايتايىق. 15 مىڭ كارتيناسى بار ەكەن. جەر بەتىندە 7 ميلليارد ادام بولسىن. ول تاعى كوبەيىپ وتىرادى. ونىڭ 15 مىڭ كارتيناسى كىمگە جەتەدى، مۋزەيلەردەن ارتىلمايدى. سودان كەيىن سۇرانىس تا جوعارى، باعا دا شارىقتاي بەرەدى. بىزدە دە سۋرەتشىلەر جوق ەمەس، بار. ءتىپتى اش- جالاڭاش قالسا دا ءومىرىن سۋرەتكە ارناپ ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندار بارشىلىق. ءبىراق سۇرانىس جوق.

ادامدار ەسەيگەن كەزدە بالالىق ارمانىن الداپ كەتەدى

مەنىڭ مىنا شەبەرحانانى 4 قاباتتى ەتىپ سالۋىمداعى ماقساتىم دا سول ەدى. ءبىر قاباتىندا شەبەرحانا بولسا، ءبىر قاباتىن سۋرەت ونەرىنە ارنايمىن دەگەن ەدىم. سول ماقساتىما اقىرىنداپ كەلە جاتىرمىن. سەبەبى بالا كەزدەن ارمانىم سۋرەتشى بولۋ ەدى. ادامدار ەسەيگەن كەزدە بالالىق ارمانىن الداپ كەتەدى ەكەن. قالاعا كەلسەڭ ارمانىڭ ايدالادا قالادى. تىرشىلىك قۋىپ كەتەسىڭ. ارمانىڭ ورىندالعان ادامدى كورگەن كەزدە ىشتەي قىزىعۋشىلىق، قىزعانىش بولادى. كەزىندە مەن دە ارمانداعان ەدىم دەپ ويلايسىڭ. ارمانىڭ ءۇشىن جۇمىس ىستەمەگەننەن كەيىن ومىردەن ءوز ورنىڭدى تابۋ قيىن بولادى. ارمانىڭنىڭ جولىندا جۇمىس ىستەۋ كەرەك. اتاقتى بولعان ادامداردى قاراساڭىز ولاردىڭ ارمانى ۇلكەن بولعان. سول جولدا تىنباي ەڭبەكتەنگەن. تالانت بولعان جاقسى، ءبىراق ونى شىڭداماساڭ ءوشىپ قالادى. ۋنيۆەرسيتەتتە نەبىر تالانتتى قىز- جىگىتتەر وقىدى. ءقازىر ءوشىپ، شاڭنىڭ اراسىندا كورىنبەي، ونەردەن ادا قالدى. ونەرگە جولامايدى، ايتساڭ كۇلەدى. كەزىندە سولارمەن بىرگە وقىپ، بىرگە قيالداعان ەدىك.

دومبىرانى جاساعاندا داۋىسىن ءوزىمىز تەكسەرەمىز

ۋنيۆەرسيتەتتە جۇرگەندە ۇستازىمىز «وزدەرىڭ تەكسەرمەسەڭدەر ەرتەڭ اسپاپتارىڭ مىلقاۋ بوپ قالۋى مۇمكىن» دەپ ەسكەرتىپ، 3-4 كۇي ۇيرەتتى. سول ءۇشىن ارنايى مۇعالىم جالدادى. ول بىزگە دومبىرانىڭ قۇرىلىسىن، داۋسىن قويۋدى ۇيرەتتى. ەگەر قىمبات دومبىراعا تاپسىرىس العاندا ارنايى ەكسپەرتتى شاقىرىپ تەكسەرتەمىز. بۇرىن تۇراننىڭ جىگىتتەرىن شاقىراتىن ەدىم. ولار استانادا. قازىر قاسساقتىڭ جىگىتتەرىنە تەكسەرتەمىز. بىلايشا ايتقاندا ەل الدىندا دومبىرا ۇستاعان ماماندارعا جۇگىنەمىز.

دومبىرا تاڭداۋدا نەگە ءمان بەرۋ كەرەك؟

قازىر شەبەر كوپ، شەبەرحانا دا جەتەدى. ساپالى كىم جاسايتىنىن، تىكەلەي شەبەردەن الىپ جاتقانىڭدى دا بىلمەيسىڭ. ونلاين ساۋدا دەگەن الدايتىن بولدى. ادامنىڭ ءبارى ونلاين شەبەرحانا اشىپ الىپ، ءوزىن شەبەرمىن دەيدى. الەۋمەتتىك جەلىنى اشساڭ جارناما تولىپ ءجۇر. بارلىعى ءنومىر ءبىرىنشى شەبەرحانا. وسىدان 10 جىل بۇرىن 100 شەبەرحانا بولسا، قازىر 700 شەبەرحانا بار سياقتى ەتىپ كورسەتەدى. الدىمەن، تاڭداعاندا تىكەلەي شەبەردەن الىپ جاتقانىڭا كوز جەتكىزۋ كەرەك. ەكىنشىدەن، شەبەردىڭ تاجىريبەسىنە قاراۋ كەرەك. ول قانشا جىلدان بەرى وسى سالادا ءجۇر. مامان رەتىندە بايقاۋلاردى جەڭگەن بە؟ ۇشىنشىدەن، اعاشىنا كوڭىل ءبولۋ كەرەك. ودان بۇرىن قالتاڭدا قانشا اقشا بار، قانداي دومبىرا ساتىپ الۋعا شاماڭ جەتەدى سوعان قاراۋ كەرەك. مىسالى، بىرەۋلەر قىزىلاعاشتان جاسالعان دومبىرانى تاڭدايدى دا باعاسىن ەستىگەندە توبە شاشى تىك تۇرادى.

ادامنىڭ مۇقتاجدىعىن پايدالانىپ كەتەتىندەر كوبەيىپ كەتتى

قازىر الىپساتارلار تولىپ ءجۇر. سولارعا الدانىپ قالماۋ كەرەك. الىپساتارلار 30 مىڭ تەڭگەنىڭ دومبىراسىن 150 مىڭ تەڭگەگە ساتادى. بۇل ۇياتسىزدىق. ويتكەنى ول اسپاپتىڭ لايىقتى باعاسى بولادى. ودان اسىرىپ جىبەرسەڭ ۇيات. الىپساتارعا ۇيات بولماۋى مۇمكىن، ءبىراق شەبەرگە ۇيات. ساتىپ الۋشى ءبارىبىر شەبەردىڭ كىم ەكەنىن بىلەدى، ونىڭ ۇستىنە ءبىز دومبىرانىڭ ىشىنە اتى-ءجونىمىزدى جازىپ قويامىز. مەندە سونداي ءبىر جاعداي بولدى. مەنەن 200 مىڭعا الىپ كەتكەن اسپاپتى قىتايعا اپارىپ 750 مىڭعا ساتىپتى. ساتىپ الۋشى الىپ كەلدى. باعاسىن ەستىگەندە ۇيالدىم. ادامنىڭ مۇقتاجدىعىن پايدالانىپ كەتەتىندەر كوبەيىپ كەتتى.

بىزدە ۇلتىق ونەر مۋزەيى جوق

بىزدە قولونەرگە مادەنيەت نەمەسە يدەالوگيا دەپ قارامايدى. دۇنيە جۇزىندەگى ۇلتتار ونەرىن قالاي قورعايدى. مىسالى، تەحنولوگياعا جاقىن ەلدەردى الايىقشى. الىسقا كەتپەي ورىستاردى ايتساق، ماترۋشكا، بالالايكاسىن قالاي دارىپتەيدى. بالالايكا تاتارلاردىكى، ماترۋشكا جاپوننان ەنگەن. ءبىراق قاتتى باعالايدى، مۋزەي سالادى. بىزگە ءبارىبىر، ەكى قويىڭ ءبىر سوم، ەشكىڭ مال ەمەس. يدەولوگيا جوق. ول بولماعاسىن مادەنيەت دەپ تە قارامايدى.