قازاقتىڭ ۇلتتىق ونەرىن جالعاستىرعان قىتايداعى شەبەر - شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق-قا شولۋ

استانا. قازاقپارات - «قازاقپارات» ح ا ا شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.

ەر-تۇرمان جاساۋ ونەرىن اتادان جالعاستىرعان شەبەر - CNR

ەر-تۇرمان - اتقا ءمىنىپ جۇرۋگە قاجەتتى جابدىقتاردىڭ جيىنتىق اتى. ادەتتە ەر-توقىم، ەر دەپ تە اتالادى. ەر-تۇرمانعا ەردەن باسقا توقىم، ىشپەك، تەبىنگى، ۇزەڭگى باۋ، ۇزەڭگى، ايىل، ومىلدىرىك، قۇيىسقان كىرەدى.

قازىرگى زاماندا ەر-تۇرمان جاساۋشى شەبەرلەر سيرەك كەزدەسەدى. ال، قىتايدىڭ التاي قالاسى، ءابيتان قالاشىعى قىزىلۇيەڭكى اۋىلىنىڭ تۇرعىنى سامەت ءازىل ۇلى ەر-تۇرمان جاساۋ ونەرىن اتاسىنان ۇيرەنىپ، جالعاستىرىپ كەلەدى، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» اقپاراتتىق پورتالى.

ول باسىندا بۇل ونەردى ۇيرەنۋدەگى ماقساتى - اتاسىنىڭ تىلەگىن ورىنداۋ ءۇشىن عانا بولعان. بولاشاقتا كاسىپ رەتىندە جالعاستىرىپ كەتەمىن دەپ ويلاماپتى.

بۇگىندە شەبەر اتاسىنان ۇيرەنگەن وسى ونەردىڭ ارقاسىندا اجەپتاۋىر تابىس تاۋىپ وتىر.

سامەت ءازىل ۇلى جاساعان ەر-تۇرماندار اعاش ماتەريالىن تاڭداۋدان جاسالۋىنا دەيىن تاپسىرىس بەرۋشىنىڭ وتىنىشىنە قاراي جوبالانادى. شەبەر قانداسىمىزدىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى ەر-تۇرمان جاساعاندا، ول ارنايى ماشينانىڭ كومەگىمەن جاسامايدى. ەر-تۇرماننىڭ قىرى، كەڭدىگى جانە باسقا دا ولشەمدەرىن اكەسىنەن ۇيرەنگەن ءبىلىمى مەن جەكە تاجىريبەسىنە سۇيەنىپ، ءوز قولىمەن جاساپ دايىندايدى. ول ءار جىلى قىس ماۋسىمىنداعى بوس ۋاقىتىندا 20 ەر-تۇرمان جاساپ، 30 مىڭ يۋان(شامامەن 1950000 ت گ كولەمىندە - اۆت. ) كىرىس كىرگىزەدى.

69 جاستاعى شەبەر سامەت ءازىل ۇلى ەر-تۇرمان جاساۋ ونەرىن وتكەن عاسىردىڭ 80-جىلدارىنان باستاپتى. ول اق قايىڭ، اق تەرەك جانە جيدە اعاشتارىن ماتەريال رەتىندە ەر-تۇرمان جاساۋعا پايدالانادى. شەبەردىڭ ايتۋىنشا، جوعارىداعى اعاش تۇرلەرىنىڭ ورتاق ەرەكشەلىگى - وتە مىقتى. مۇنداي ماتەريالدان جاسالعان ەر-تۇرماندى 40-50 جىل پايدالانۋعا بولادى. وعان 90-جىلداردىڭ باسىندا ەر-تۇرماندى جاساتقاندار ارادا 30 جىلداي ۋاقىت وتسە دە قازىرگە دەيىن سول قالپىندا پايدالانىپ جۇرگەن كورىنەدى.

1300 توننادان استام قازاقستاندىق ارپا ءدانى پويىزبەن حۋنانعا جەتكىزلدى - «حالىق» گازەتى

1300 توننادان استام قازاقستاندىق ارپا ءدانى تيەلگەن ارنايى پويىز حۋنانعا كەلدى. 4-ساۋىردە قازاقستاننان 50 كونتەينەرگە 1300 تونناعا جۋىق ارپا تيەپ قايتقان ارنايى پويىز حۋنان ولكەسىنىڭ يۋەيان قالاسىنداعى چەنلينجيگە كەلدى، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ «حالىق» گازەتى اقپاراتتىق پورتالى.

اتالعان باسىلىمنىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، بۇل - «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» بويىندا ورنالاسقان ەلدەر مەن ايماقتاردان يۋەيانعا استىق يمپورتتاۋعا ارنالعان بيىلعى ءبىرىنشى حالىقارالىق پويىز.

ايتا كەتۋ كەرەك، پويىز قازاقستاننان جولعا شىعىپ، شىڭجاڭداعى «الاشانكوۋ» كەدەن بەكەتى ارقىلى قىتايعا كىرىپ، 10000 شاقىرىمنان استام جول باسىپ، چەنلينزيگە جەتكەن. بۇل ارپالار سوڭىندا يۋەياننىڭ ەكونوميكالىق دامۋ ايماعىنا جەم-ءشوپ وڭدەۋ ءۇشىن جىبەرىلمەك.

«بولاشاقتا يۋەياننىڭ مال شارۋاشىلىعى كاسىپورىندارىنىڭ جەم- ءشوپ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ارپا مەن جۇگەرى سياقتى استىق ونىمدەرى دە وسى اراعا بىرىنەن سوڭ ءبىرى كەلەتىن بولادى»، دەپ جازادى قىتايدىق ب ا ق.

قازاقستان مەن موڭعوليا سوت جۇيەسى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا مۇددەلى - «Kaznews»

قازاقستان مەن موڭعوليا سوت جۇيەسى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا مۇددەلى. بۇل تۋرالى وسى اپتادا

موڭعوليانىڭ «Kaznews» اقپاراتتىق پورتالى ق ر ەلشىلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ حابارلادى.

اتالعان اقپارات كوزىنىڭ دەرەگىنشە، 2023 -جىلعى 5-ءساۋىر كۇنى ۇلانباتىر قالاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ موڭعولياداعى ەلشىسى عابيت قويشىبايەۆ موڭعوليا جوعارعى سوتىنىڭ ءتوراعاسى دامدينى گانزوريگپەن كەزدەستى.

كەزدەسۋ كەزىندە تاراپتار ءوز ەلدەرىندە بولىپ جاتقان ساياسي-الەۋمەتتىك وزگەرىستەرمەن ءوزارا قىسقاشا تانىستىرىپ، ەكى مەملەكەتتە جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان كونستيتۋتسيالىق رەفورمالار جونىندە پىكىر الماسقان.

ايتا كەتەيىك، قازاقستان مەن موڭعوليا اراسىنداعى ارەكەتتەستىكتىڭ ءتۇرلى سالالارىنداعى بايلانىستاردى تەرەڭدەتۋ سۇراقتارىن تالقىلاۋ بارىسىندا سۇحباتتاسۋشىلار سوت ورگاندارى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.

كەزدەسۋ سوڭىندا تاراپتار قازاقستاننىڭ ۇلانباتىرداعى ديپلومات وكىلدىگى مەن موڭعوليانىڭ جوعارعى سوتى اراسىندا تۇراقتى جۇمىس بايلانىسىن قۇرۋعا ۋاعدالاستى.

وزبەكستان مەن قازاقستان: سوتتالعاندارعا ءوز ەلىندە جازاسىن وتەۋ مۇمكىندىگى بەرىلەدى- «ءوز ا»

سەناتتىڭ جالپى وتىرىسىندا «وزبەكستان رەسپۋبليكاسى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان ادامداردى جازاسىن وتەۋدى جالعاستىرۋ ءۇشىن بەرۋ تۋرالى كەلىسىمدى (نۇر-سۇلتان، 2021 -جىلعى 6-جەلتوقسان) راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» زاڭى قارالدى.

وسى كەلىسىمگە وزبەكستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2021 -جىلعى 6-جەلتوقساندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا مەملەكەتتىك ساپارى بارىسىندا قول قويىلدى، دەپ حابارلايدى «ءوز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى.

وزبەكستاندىق اقپاراتتىق اگەنتتىكتىڭ مالىمەتىنشە، كەلىسىمدى راتيفيكاتسيالاۋ ارقىلى ونىڭ كۇشىنە ەنۋى سوتتالعانداردى بەرۋ سالاسىنداعى نورماتيۆتىك قۇقىقتىق بازانى قالىپتاستىرادى جانە ەكى ەلدىڭ قۇزىرەتتى ورگاندارىنىڭ وسى سالاداعى ءوزارا ىنتىماقتاستىعىن ودان ءارى جەتىلدىرۋگە قىزمەت ەتەدى.

«بۇل كەلىسىم وزبەكستان مەن قازاقستان ازاماتتارىنا سوت تاعايىنداعان جازاسىن ءوز ەلىندە وتەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قۇجاتقا سايكەس، سوتتالعاندار تاراپتاردىڭ وتىنىشتەرى نەگىزىندە زاڭدا بەلگىلەنگەن تارتىپپەن اۋىستىرىلادى»، دە جازادى «ءوز ا».

تالقىلاۋ بارىسىندا سوتتالعاندار ءوز ەلىندە جازاسىن وتەۋى، جاقىن تۋىستارىمەن ۇنەمى كەزدەسۋگە مۇمكىندىك بەرەتىنى، بۇل وتباسىلىق قارىم-قاتىناسقا وڭ اسەر ەتىپ، سوتتالعانداردىڭ قوعامدىق ومىرگە بەيىمدەلۋىنە ىقپال ەتەتىنى ايتىلعان.

يران مەن قازاقستان ازاماتتارىنا 14 كۇنگە ۆيزاسىز رەجيم ورنادى - «Parstoday»

«استانا ۇكىمەتى يران ازاماتتارىنا قازاقستانعا ساپارلاۋعا 14 كۇنگە ۆيزانى الىپ تاستاۋعا شەشىم قابىلداعاننان كەيىن تەھران ۇكىمەتى قازاقستان ازاماتتارىنا دا وسىنداي مۇمكىندىك جاساپ بەردى»، - دەدى يرانداعى قازاقستان ەلشىسى.

بۇل تۋرالى وسى اپتادا يراندىق «Parstoday» اقپارات اگەنتتىگى حابارلادى.

يرانداعى قازاقستان ەلشىسى اسقات ورازباي ISNA اقپارات اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا، قازاقستان پرەزيدەنتى 2022 -جىلى شىلدە ايىندا تەھرانعا رەسمي ساپارمەن كەلىپ، يران ازاماتتارىنا 14 كۇن ۆيزاسىز قازاقستانعا بارۋعا رۇقسات ەتىلەتىنىن جاريالانعان سوڭ بۇل شارا ساپاردان ءبىر اي وتكەن سوڭ جۇزەگە اسىرىلدى، - دەپ مالىمدەگەن.

«Parstoday»-دىڭ دەرەگىنشە، يران ۇكىمەتى دە قارىمتا ارەكەتتە ەندى قازاقستان ازاماتتارى دا يرانعا 14 كۇن ۆيزاسىز ساپارلاي الاتىن بولدى.

يرانداعى قازاقستان ەلشىسى سونداي-اق ەكى ەل اراسىندا تىكەلەي اۋە رەيستەرىنىڭ بارىنا توقتالعان.

سونىمەن قاتار، وسى اپتادا «Parstoday» اقپارات اگەنتتىگىندە «قازاقستانداعى يراننىڭ جاڭا ەلشىسىنىڭ سەنىم گراموتاسى وسى ەلدىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە تابىستالدى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جارىق كورگەن.

قازاقستانداعى يراننىڭ توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ءالي اكبار دجوۋكار ق ر س ءى م- گە بارىپ، ءوزىنىڭ سەنىم گراموتاسىنىڭ كوشىرمەسىن وسى ۆەدومستۆو باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قانات تۋمىشقا تاپسىردى. ءالي اكبار دجوۋكار قازاقستانعا كەلگەنىنە قۋانىش ءبىلدىرىپ، ي ي ر- دىڭ سىرتقى ساياساتىنداعى قازاقستاننىڭ ماڭىزدى دا ايشىقتى ورنىنا توقتالعان.

ەسكە سالا كەتەيىك، 6-ءساۋىر كۇنى يراننىڭ جاڭا ەلشىسى قازاقستان پرەزيدەنتىنە سەنىم گراموتاسىن تاپسىردى. بۇل تۋرالى وسى اپتادا يراندىق باسىلىمدا حابارلانعان بولاتىن.

«Parstoday» اقپارات اگەنتتىگىنىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، ءالي اكبار دجوۋكار بەيسەنبى كۇنى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆپەن كەزدەسۋىندە سەنىم گراموتاسىن تاپسىرعان. قازاقستان پرەزيدەنتى يراننىڭ وسى ەلدەگى جاڭا ەلشىسى قىزمەتىنە ساتتىلىك تىلەگەن ەدى.

ايتا كەتەيىك، يراننىڭ قازاقستانداعى جاڭا ەلشىسى بۇل قىزمەتكە دەيىن يران سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ شىعىس ەۋروپا ەكىنشى دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى بولعان.

قازاقستانعا رەكوردتىق دەڭگەيدە ينۆەستيسيا - TRT

قازاقستان سوڭعى 10 جىلدا رەكوردتىق دەڭگەيدە ينۆەستيتسيا تارتتى. 2022 -جىلى قازاقستانعا تارتىلعان تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا كولەمى 28 ميلليارد دوللارعا جەتتى. 2022 -جىلى ينۆەستيتسيا كولەمى الدىڭعى جىلمەن سالىستىرعاندا %17,7 عا ءوستى، دەپ حابارلادى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى.

تۇركيالىق باسىلىمنىڭ كەلتىرگەن دەرەگىنە سۇيەنسەك، قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جاساعان مالىمدەمەدە ەلگە ەڭ كوپ ينۆەستيسيا 8,3 ميلليارد دوللارمەن نيدەرلاندىدان كەلگەنى ءبىلدىرىلدى. تىزىمدە ا ق ش 5,1 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيامەن ەكىنشى ورىندا بولسا، شۆەيتساريا 2,8 ميلليارد دوللارمەن ءۇشىنشى ورىندا تۇر.

ءارتۇرلى ەلدەردەن كەلگەن شەتەلدىك ينۆەستيسيالار نەگىزىنەن تاۋ-كەن ونەركاسىبى، وڭدەۋ ونەركاسىبى، ساۋدا، ءبىلىم جانە كولىك سالالارىندا تىركەلدى.

ايتا كەتۋ كەرەك، ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، ەڭ كوپ ينۆەستيتسيا اتىراۋ وبلىسىنا، سونىمەن قاتار الماتى مەن استانا قالالارىنا دا قۇيىلعان.

«قازاقستان ۇكىمەتى 7 جىلدا كەمىندە 150 ميلليارد دوللار ينۆەستيسيا تارتۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن حابارلادى. 2029 -جىلعا دەيىن ەلدە 800 دەن استام ينۆەستيتسيالىق جوبانى ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا. جالپى قۇنى 33 تريلليون تەڭگەدەن اساتىن ينۆەستيتسيالىق جوبالار ەلدە شامامەن 147 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، دەپ جازدى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى.

بەيسەن سۇلتان ۇلى