شەتەلدىك ب ا ق- تاعى قازاقستان: ۋكرايناداعى جاعدايعا قاتىستى ۇستانىم، مۇناي كومپانيالارىن سوتقا بەرۋ جانە ساياسي رەفورمالار

استانا. قازاقپارات - وسى اپتادا شەتەلدىك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ الپاۋىت مۇناي كومپانيالارىن سوتقا بەرگەنى، ەلىمىزدىڭ تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا كولەمى بويىنشا رەكورد ورناتقانى، قازاقستاننىڭ ۋكرايناداعى جاعدايعا قاتىستى ۇستانىمى، قازاقستان مەن ازەربايجان اراسىنداعى ساۋدا- ەكونوميكالىق بايلانىس، قازاقستاننىڭ الەمدەگى ەڭ ءىرى التىن ساتۋشى مەملەكەتكە اينالۋى جونىندە ماقالالار لەگى جاريالاندى.

سولاردىڭ ءبىرقاتارىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

«قازاقستان ۇكىمەتى ءىرى مۇناي كومپانيالارىن سوتقا بەردى»

5-ءساۋىر كۇنى ا ق ش- تاعى Bloomberg اقپارات اگەنتتىگى قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ قاشاعان جانە قاراشىعاناق كەن ورىندارىن يگەرىپ وتىرعان كومپانيالاردى اربيتراج سوتىنا بەرگەنىن جازدى. اگەنتتىك ماقالادا مالىمەت بەرگەن دەرەككوزدى اتاماعان.

باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، قازاقستان جوبا سەرىكتەستەرىن تەندەر راسىمدەرىن بۇزدى دەپ ايىپتاپ وتىر. ال قاشاعان بويىنشا مەردىگەرلەر جۇمىسىن تولىق ورىندامادى دەگەن. ۇكىمەت جوبا سەرىكتەستەرى قاشاعاندا 13 ميلليارد دوللار، ال قاراشىعاناقتا 3,5 ميلليارد دوللار شىعىندى شەگەرمەۋى ءتيىس دەگەن پىكىردە.

تالاپ قاشاعان ءۇشىن 2010 -جىلدان 2018 -جىلعا دەيىنگى، ال قاراشىعاناق ءۇشىن 2010 -جىلدان 2019 -جىلعا دەيىنگى كەزەڭدى قامتىپ وتىر.

«وسى ءۇشىن قازاقستان بيلىگى ناۋرىزدا جەنيەۆادا جانە ستوكگولمدە قاشاعان مەن قاراشىعاناق ءىسىن قاداعالايتىن وكىلىن تاعايىنداعان. ال كومپانيالار ءالى كۇنگە ءوز تورەشىلەرىن تاعايىنداماپتى»، - دەپ جازادى Bloomberg.

«قازاقستان تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا تارتۋ بويىنشا رەكورد جاڭارتتى»

گرۋزيانىڭ Business Media اگەنتتىگى 3-ساۋىردە قازاقستاننىڭ ينۆەستيتسيالىق الەۋەتىنە قاتىستى ماقالا جاريالادى. وندا وتكەن جىلى قازاقستان 28 ميلليارد دوللار تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا (ت ش ي) تارتقانىن، بۇل سوڭعى ونجىلدىقتاعى رەكوردتىق كورسەتكىش ەكەنىن اتاپ وتكەن. اگەنتتىك قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە سىلتەمە جاساپ، 2021 -جىلى ت ش ي كولەمى 23,8 ميلليارد دوللار بولسا، بيىل ول كورسەتكىش 17,7 پايىزعا وسكەنىن دە ءسوز ەتكەن.

«جىلدىڭ باسىندا پرەزيدەنت قاسىم- جومارت توقايەۆ ۇكىمەتكە جەتى جىل ىشىندە كەمىندە 150 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا تارتۋدى تاپسىردى. ول تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى قازاقستانعا جالپى سوماسى 370 ميلليارد دوللاردان استام قارجى تارتىلعانىن اتاپ ءوتتى. ەلدى شەتەلدىك ينۆەستورلار ءۇشىن تارتىمدى ەتۋ ءۇشىن ۇكىمەت ءاربىر ينۆەستوردى قولداۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار قۇرال ازىرلەگەن. 2022 -جىلى ەلدە ستراتەگيالىق ينۆەستيتسيالىق كەلىسىم ەنگىزىلدى»، - دەپ جازادى باسىلىم.

«ءبىز سوعىستى توقتاتۋعا كومەكتەسكىمىز كەلەدى»

2 ساۋىردە قر سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى رومان ۆاسيلەنكو بەرلينگە ساپارى بارىسىندا Deutsche Welle اگەنتتىگىنە سۇحبات بەردى. ول اڭگىمە بارىسىندا قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى ەنەرگەتيكالىق بايلانىس، قازاقستاننىڭ ۋكرايناداعى جاعدايعا قاتىستى ۇستانىمى جانە كوپۆەكتورلى سىرتقى ساياساتى تۋرالى ءسوز ەتەدى.

ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىندا ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق ءجيى تالقىلانادى.

«قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى ەنەرگەتيكا سالاسى بويىنشا ديالوگ ءداستۇرلى رەسۋرستاردى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ەنەرگيا رەسۋرستارىنىڭ جاڭا كوزدەرىن دە قامتيدى. بۇل جەردە مەن Svevind نەمىس- شۆەد كونسورتسيۋمىنىڭ قازاقستانمەن 2030-جىلدان باستاپ جىلىنا 3 ميلليون توننا جاسىل سۋتەگى وندىرەتىن قۋاتتىلىعى 45 گيگاۆاتت كۇن جانە جەل ەلەكتر ستانسيالارىن سالۋعا قول قويعان ونداعان جىلدارعا سوزىلاتىن كەلىسىمشارت تۋرالى ايتىپ وتىرمىن»، - دەدى ول.

سونىمەن بىرگە ۆاسيلەنكو قازاقستان ۋكرايناداعى قانتوگىستى توقتاتۋعا جانە جانجالدى رەتتەۋگە قول ۇشىن بەرۋگە ۇمتىلىپ وتىرعانىن، سونداي- اق بۇعان قاتىستى پرەزيدەنت قاسىم- جومارت توقايەۆ وسى ماسەلەدە ارااعايىن بولۋعا دايىن ەكەنىن ايتقانىن دا اتاپ ءوتتى.

«الەمدىك ورتالىق بانكتەر 52 توننا التىن ساتىپ الدى»

بيىلعى 4 -ساۋىردە رەسەيلىك «ينتەرفاكس» اقپارات اگەنتتىگى «الەمدىك ورتالىق بانكتەر 52 توننا التىن ساتىپ الدى» دەگەن ماتەريال جاريالادى. وندا باسىلىم دۇنيەجۇزىلىك التىن كەڭەسىنە (WGC) سىلتەمە جاساپ، دۇنيەجۇزىلىك ورتالىق بانكتەر 2023 -جىلدىڭ اقپانىندا 51,7 توننا التىن ساتىپ العانىن جازادى.

ونىڭ ىشىندە قازاقستان 13,1 توننا التىن ساتىپ، الەمدەگى ەڭ ءىرى التىن ساتۋشى مەملەكەتكە اينالعان.

ال الەمدەگى ەڭ ءىرى ساتىپ الۋشى قىتاي بولدى، ول 24,9 توننا التىن ساتىپ العان. سونىمەن بىرگە التىن قورىن تولتىرعان مەملەكەتتەر قاتارىندا تۇركيا (22,5 توننا)، وزبەكستان (8,1 توننا)، سينگاپۋر (6,8 توننا) جانە ءۇندىستان (2,8 توننا) بار.

الەمنىڭ ورتالىق بانكتەرىندەگى التىن قورى ون ءبىرىنشى اي قاتارىنان ءوسىپ كەلەدى. قاڭتار ايىندا ولار 73,7 توننا ساتىپ العان.

«قازاقستان ازەربايجان ارقىلى وتەتىن ترانزيتتىك ءدالىزدى دامىتۋعا بار كۇش- جىگەرىن سالادى»

6 ساۋىردە قر ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ۆيتسە- ءمينيسترى قايرات تورەبايەۆ Trend اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا «ورتا ءدالىز» رەتىندە بەلگىلى ترانسكاسپيي حالىقارالىق كولىك باعىتىن دامىتۋدىڭ قازاقستان مەن ازەربايجان ەكونوميكاسىنا وڭ اسەرىن ەرەكشە اتاپ وتكەن. ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان بۇل باعىتتى جەتىلدىرۋگە بار كۇشىن سالاتىن بولادى.

«ءبىز بۇل ءدالىزدى دامىتا وتىرىپ، ەلدەرىمىز اراسىنداعى تاۋار اينالىمىنىڭ ايتارلىقتاي قارقىن العانىن كورىپ وتىرمىز. ويتكەنى قازاقستان - قىتاي، ەۋروپالىق وداق پەن ت م د ەلدەرى ءۇشىن نەگىزگى ترانزيتتىك مەملەكەت»، - دەدى ءمينيستردىڭ ورىنباسارى Trend تىلشىسىنە.

«قازاقستان تاۋارلار قوزعالىسىن باقىلاۋدىڭ ونلاين جۇيەسىن ىسكە قوستى»

رەسەيلىك ىسكەرلىك ينتەرنەت- پورتال BFM. ru باسىلىمى قازاقستاندا 1-ساۋىردەن باستاپ ىلەسپە جۇك قۇجاتتارىن راسىمدەۋ، سونىمەن بىرگە تاۋارلاردى ونلاين باقىلاۋ جۇيەسى ەنگىزىلگەنىن جازدى. «وسىلايشا، استانا رەسەيمەن جانە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ەلدەرىمەن كولەڭكەلى ساۋدانى ازايتىپ، سالىق شىعىنىن جويعىسى كەلەدى»، - دەلىنگەن ماقالادا.

باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، ەلەكتروندى شوت- فاكتۋرالاردىڭ تولىققاندى ىسكە قوسىلۋى ءالى قيىندىق تۋعىزعان جوق ءارى جۇيە 2020 -جىلدىڭ جەلتوقسان ايىنان باستاپ سىناقتان وتكەن. Business FM- گە سۇحبات بەرگەن تاسىمالداۋشىلار بۇل تۋرالى ءالى ەشكىم شاعىمدانباعانىن ايتقان.

«كەلىسپەۋشىلىكتەردى سوعىس ارقىلى شەشەتىن ۋاقىت ەمەس»

6-ساۋىردە سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى رومان ۆاسيلەنكو Al Jazeera ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا رەسەي- ۋكراينا قاقتىعىسىن توقتاتۋ ءۇشىن ديپلوماتياعا جۇگىنۋدى ۇسىندى.

«قاقتىعىستى بەيبىت جولمەن شەشۋگە دەگەن ۇمتىلىس ءبىزدىڭ د ن ق- دا بار. كەڭەس وداعى ىدىراعاننان كەيىن بىزگە مۇرا بولىپ قالعان الەمدەگى ءتورتىنشى يادرولىق ارسەنالدى جويدىق. ءبىز ۇلتتىق مۇددەمىزدى قورعاۋدىڭ ەڭ جاقسى جولى ديپلوماتيا ەكەنىن تۇسىنەمىز. ءبىز وسى قاعيداعا ادالدىق تانىتىپ، ونى رەسەيگە، قىتايعا جانە باتىس ەلدەرىنە ۇلگى ەتۋدى جالعاستىرامىز. بۇدان بىلاي قازاقستان -21 عاسىردا ەشقانداي «ۇلى ويىنداردى» قولدامايدى»، - دەدى ۆاسيلەنكو Al Jazeera تەلەارناسىنا.

«قازاقستان كوپ پارتيالى دەموكراتياعا بەت بۇرىپ جاتىر ما؟»

ءساۋىردىڭ 5-ىندە Jamestown Foundation باسىلىمىندا جاريالانعان ماقالادا قازاقستانداعى جۋىردا وتكەن پارلامەنت سايلاۋىنا شولۋ جاسالعان.

«كەمشىلىكتەرگە قاراماستان، كەزەكتەن تىس پارلامەنت سايلاۋى قازاقستاننىڭ ساياسي جاڭعىرۋىنداعى ماڭىزدى قادام بولىپ وتىر. تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى العاش رەت ماجىلىسكە التى ساياسي پارتيا كىردى. ءبىر مانداتتى وكرۋگتەر بويىنشا 29 ماندات ءۇشىن 435 كانديدات ب ا ق سىنادى. مۇنىڭ ءوزى ساياسي باسەكەلەستىكتىڭ قالىپتاسىپ كەلە جاتقانىنىڭ بەلگىسى»، - دەلىنگەن ماقالادا.

«قازاقستاندا مۇقاباسى ادام تەرىسىنەن جاسالعان جۇمباق قولجازبا تانىستىرىلدى»

3-ساۋىردە Daily Sabah گازەتىندە جاريالانعان ماقالادا قازاقستاننىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناسىندا ساقتالعان مۇقاباسى ادام تەرىسىنەن جاسالعان ەرەكشە قولجازبا تۋرالى ايتىلادى. 1532 -جىلى كونە لاتىن تىلىندە جازىلعان جانە ادام تەرىسىمەن قاپتالعان قولجازبا ەلوردامىز استاناداعى ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحانانىڭ سيرەك باسىلىمدار مۇراجايىنا قويىلعان.

اۆتور

نازەركە سۇيىندىك