ءجۇز جاساعىڭىز كەلە مە؟
ءبىراق، مۇنىڭ وزىندىك سىرى بار. سالاۋاتتىلىقتان بولەك، كۇندەلىكتى اس ءمازىرى دە ۇزاق عۇمىر ءسۇرۋدىڭ نەگىزگى ەرەجەسى سانالادى. ءبىراق، نە جەۋ كەرەك، وسىنى انىقتاپ الايىق.
جاپوندىقتار ۇزاق ءومىر سۇرۋدە الەم بويىنشا ءبىرىنشى ورىندا. جىل سايىنعى زەرتتەۋلەرگە ارقا سۇيەسەك، مۇندا ەرلەردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى - 70،80 جاس بولسا، ايەلدەردىكى - 84،93 جاس. جاپوندار وزدەرىنىڭ ۇزاق جاسايتىنىنىڭ سەبەبىن نەگىزگى سەگىز قاعيدامەن تۇسىندىرەدى. ول:
1. از مولشەردە بولسا دا، جەمىس-جيدەك پەن كوكونىستى كۇندەلىكتى جەۋگە تىرىسىڭىز. اسىرەسە، اشىق جاسىل، اشىق سارى ءتۇستى كوكونىستەر مەن جەمىس-جيدەكتەردى كوپ جەۋ كەرەك. مىسالى، ءسابىز، ماندارين، الما.
2. ادام اعزاسىندا، اسىرەسە جاسى ۇلعايعان ادامدارعا ماي قاجەت. ماي بولعاندا دا قاراپايىم مايلار ەمەس. زىعىر مايى مەن كۇنباعىس مايى. بۇلاردىڭ قۇرامىندا ادام ءومىرىن ۇزارتۋعا قاجەتتى اسا باعالى قىشقىل بار. سوندىقتان، كۇنىنە ءبىر قاسىق زىعىر نەمەسە كۇنباعىس مايىن ءىشىپ وتىرساڭىز، جەتىپ جاتىر. سارى مايعا شەكتەۋ قويۋ كەرەك. ەت پەن ىرىمشىكتى از مولشەردە پايدالانىڭىز.
3. كۇندەلىكتى ۇيقىدان تۇرعاندا نەمەسە ۋاقىتىڭىز بولعاندا جاتتىعۋ جاساپ، دەنە شىنىعاتىنداي، قان جۇگىرەتىندەي ەڭبەكپەن كوبىرەك اينالىسۋعا تىرىسىڭىز. دەمالىس كۇندەرى قالا سىرتىنا سەرۋەن قۇرىپ، تازا اۋامەن تىنىستاۋعا ۇمتىلىڭىز.
4. ءار نارسەنى ويلاپ، قايعىرا بەرۋ تەك باسىڭىزدى عانا اۋىرتىپ قويماي، اعزاڭىزدىڭ فيزيولوگيالىق جاعدايىنا كەرى اسەرىن تيگىزەدى. سوندىقتان، كەز كەلگەن جاعدايدا وقىس وقيعاعا شىدامدىلىقپەن، سابىرمەن قاراعان دۇرىس. ال تەز اشۋلانىپ، قايعىرا بەرەتىن ادامداردىڭ يممۋندىق جۇيەسى السىرەپ، ءتۇرلى قاتەرلى جانە جۇقپالى اۋرۋلارعا شالدىعۋ مۇمكىندىگى ارتادى ەكەن.
5. ۇيقى ادامنىڭ جۇيكە جۇيەسىنىڭ، اعزاسىنىڭ دەمالۋىنا مۇمكىندىك بەرىپ قانا قويماي، جۇرەك سوعىسىن رەتتەپ، قان قىسىمىن تۇسىرەدى. گارموندى سۇيىقتار جۇيەسىن قالىپقا كەلتىرەدى. ءتىپتى دەنەدەگى زاقىمدانعان جارالار ۇيىقتاعان كەزدە تەز جازىلادى. سوندىقتان، ۇيقىڭىزعا دا كوپ ءمان بەرىڭىز. تاۋلىگىنە 6،5-7 ساعات ۇيقى قالىپتى بولىپ سانالادى.
6. جۇمىستان شارشاپ كەلگەندە بىردەن-ءبىر دەمالاتىن ورنىڭىز ءوز بولمەڭىز بولعاندىقتان، تازالىعىنا، زاتتار مەن جيھازداردىڭ ورنالاسۋىنا ءجىتى ءمان بەرىپ، ءجيى جەلدەتىپ وتىرىڭىز.
7. شەكتەن تىس تويىپ تاماقتانۋدىڭ ءوزى ادام ءومىرىنىڭ قىسقا بولۋىنا اسەر ەتەتىن بىردەن-ءبىر فاكتور. اس ىشكەندە تىڭقيىپ تويىپ الۋدىڭ قاجەتى جوق. قالاعان اسىڭىزدى سۇيسىنە وتىرىپ جەسەڭىز، ءسىڭىمدى ءارى تويىمدى بولارى ءسوزسىز.
8. ۇنەمى كۇلىپ، كوڭىلدى جۇرۋگە تىرىسىڭىز. ادام كۇلگەندە، بەت بۇلشىق ەتتەرى قوزعالىسقا ءتۇسىپ، اسقازاننىڭ جۇمىسى دا جاقسارا تۇسەدى.
سونىمەن، ەگەر ءسىز 90 نەمەسە 100 جاسقا دەيىن ءومىر سۇرگىڭىز كەلسە، بىرىنشىدەن، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانىڭىز. اعزاعا شامادان تىس ارتىق كۇش ءتۇسىرۋ ادام ءومىرىنىڭ ءتورت جىلعا جۋىعىن «جالماپ» قويادى ەكەن. ال تىم از قيمىلدايتىن ادامدار جۇرەك اۋرۋلارى مەن ينسۋلت دەرتىنە ءجيى شالدىعادى.
اعزاڭىزداعى حولەستەريننىڭ دەڭگەيىن ءبىلىپ ءارى باقىلاپ ءجۇرۋدى ۇمىتپاڭىز. ەگەر ونىڭ دەڭگەيى جوعارىلاپ كەتسە، ارتەريالىق قان تامىرىڭىزدا مايلى قاباتتار ءتۇزىلىپ، جۇرەككە ارتىق كۇش تۇسىرەدى دە، جۇرەك اۋرۋىنا تەز شالدىعاسىز. قان اينالىمىن دا ۇدايى باقىلاپ وتىرعاننىڭ ارتىقتىعى جوق. سەبەبى جوعارى قان اينالىمى ادامدى «اقىرىن» ولتىرەتىن كەسەل بولىپ سانالادى. ەگەر ءسىز اعزاداعى قان اينالىمىن باقىلاپ، رەتتەپ وتىراتىن بولساڭىز، وندا ينسۋلتتى 40، ال جۇرەك تالماسىنا ۇشىراۋدى 25 پايىزعا شەكتەيسىز.
دەنە سالماعىن رەتتەۋ، ياعني سالماق ارتتىرماۋ دا ۇزاق جاساۋعا ىقپال ەتەتىن امالداردىڭ ءبىرى. ال تىم ارتىق سالماق قوسۋ ادام ءومىرىن كەم دەگەندە ءتورت جىلعا قىسقارتادى ەكەن. سەمىزدىكتىڭ جۇرەك اۋرۋىنا اپاراتىن توتە جول ەكەنىن ەستەن شىعارماڭىز. قانت ديابەتى مەن سونداي كەسەلگە ۇقساس اۋرۋعا ۇشىراماۋعا تىرىسىڭىز. سەبەبى ديابەت - جوعارى قان اينالىمىن، اتەروسكلەروزدى، جۇرەك-قان تامىرلارىنىڭ اۋرۋىن جانە ينسۋلتتى تۋدىراتىن قاۋىپتى كەسەل. اسىرەسە قانداعى قانت دەڭگەيىن ءجوندى باقىلاپ وتىرماسا، بۇل دەرتتەر اسقىنىپ كەتۋى مۇمكىن.
ءجۇز جاسايمىن دەسەڭىز، تەمەكىدەن اۋلاق بولۋ كەرەك. جىل سايىن بىرنەشە ونداعان ادام تەمەكى شەككەننەن ومىردەن مەزگىلسىز ءوتىپ جاتادى. ال بۇل ادەتتى ۋاقتىلى تىيعان ادام دا جۇرەك دەرتىنە ۇشىراۋ قاۋپىن اجەپتاۋىر ازايتادى. مىنە، جوعارىدا ايتىلعان كەڭەستەردى تۇگەل ورىنداساڭىز، ءوز دەنساۋلىعىڭىز جاقسارىپ قانا قويماي، اۋىرعان كەزدەگى شىعاتىن شىعىندى دا كوبىرەك ۇنەمدەيسىز.
ءومىر ءسۇرۋدى وسىلايشا ۇزارتۋعا بولعانىمەن، وكىنىشكە وراي ادام ءومىرىنىڭ % 50 -ىن انىقتايتىن گەنەتيكانى وزگەرتۋ مۇمكىن ەمەس. مىسالى، جۇرەك اۋرۋلارىمەن اۋىراتىن ادامدار مەن ۇرپاقتارى اراسىندا قانداي دا ءبىر گەنەتيكالىق بايلانىس بار. ياعني جۇرەك اۋرۋىنىڭ سالدارىنان 50 جاسىندا ومىردەن وتكەن ادامنىڭ ۇرپاقتارى جوعارىداعى كەڭەستەردى قولدانىپ جۇرگەننىڭ وزىندە 100 جاسقا دەيىن جەتە الماۋى مۇمكىن. دەگەنمەن، بۇل كەڭەستەردىڭ دەنساۋلىقتى نىعايتۋعا، سول ارقىلى اۋرۋ-سىرقاۋدى تەجەۋگە كوپ سەپتىگى تيەرى ءسوزسىز.
ءجاميلا مامىرءالى
دەرەككوز: وتىرار-ت ۆ
