قاراقالپاق قازاعى: مەملەكەت باسشىلارى الدىندا قازاقشا ءان ايتۋ - باقىت
قازاقپارات ءتىلشىسى ونەر الەمىندە قاناتى قاتايىپ كەلە جاتقان قانداسىمىزبەن سۇحباتتاسقان ەدى.
مۇسا مولدابايەۆ قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حوجەلى قالاسىندا دۇنيە كەلگەن. ال ەرجەتكەن مەكەنى - قوڭىرات اۋدانىنا قاراستى جاسلىق اۋىلى.
«قازاقتىڭ قارا بالاسىمىن. وتباسىمىز شاعىن. اتا-انام جانە جالعىز اپكەم بار. قازىر وزبەكستان مەملەكەتتىك كونسەرۆاتورياسىنىڭ 3-كۋرس ستۋدەنتىمىن. «ەسترادا ءانشىسى» ماماندىعىن مەڭگەرىپ جاتىرمىن. ونەرگە، ونىڭ ىشىندە ءان ايتۋ مەن مۋزىكالىق اسپاپتاردى ۇيرەنۋگە بالا كۇنىمنەن قۇمارتتىم. «ناعىز قازاق - قازاق ەمەس، ناعىز قازاق - دومبىرا» دەمەكشى، ءۇيدىڭ تورىندە بىرنەشە دومبىرا ءىلىنىپ تۇراتىن. ءبىراق، ۇيدە ەشكىم دومبىرا تارتپايتىن. كىشكەنتاي كەزىمدە ءوز بەتىمشە دومبىرانى قولعا الىپ، قىزىعا باستادىم. ۋاقىت وتە كەلە دومبىرامەن ءان ايتىپ، كۇي تارتۋدى ۇيرەندىم»، - دەدى مۇسا مولدابايەۆ.
ايتۋىنشا، قانداسىمىز قاراقالپاقستاننىڭ قازاقي ەلدى مەكەنىندە ءتالىم-تاربيە العان. ونداعىلار ۇلتتىق ءداستۇردى ۇستانادى.
ونەرپاز باۋىرىمىز بالا كۇنىندە ورىستە مال باعىپ، كەڭ دالادا دومبىرامەن ءان ايتىپ، كۇي شەرتىپ ءوسىپتى.
بوس ۋاقىتىندا سپورتپەن شۇعىلدانىپ، ءجۇزۋدى ۇناتادى. سونىمەن قاتار 9 جىل بوكسكا قاتىسقان.
«ونەرىمدى ورلەتە ءتۇسۋ جولىندا رەسپۋبليكالىق جانە حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ءتۇرلى سايىستارعا قاتىسىپ، شىڭدالۋ ۇستىندەمىن. جوبالارعا قاتىسۋ ونەر جولىنداعى مۇمكىندىگىمدى اشا ءتۇسىپ، حالىققا كەڭىنەن تانىلۋىما سەبەپ بولىپ جاتىر. سونىڭ ءبىرى - بىلتىر قاتىسقان «Artist» (ءارتىس) تەلەجوباسى. اتالعان دودا قانشاما جاس تالانتتىڭ ونەردە جولىن اشتى. رەسپۋبليكا بويىنشا مىڭداعان ۇمىتكەرلەردىڭ ىشىنەن ىرىكتەپ الىنعان 50 جاس ءارتىس تەلەجوباعا جولداما الدىق. كاستينگتەن ءساتتى ءوتىپ، جوبا سوڭىنا دەيىن قاتىستىم. العاشقى تۋردا دومبىرامەن قازاقتىڭ حالىق ءانى «سامالتاۋدى» ورىندادىم. ونەرىم كورەرمەن مەن تورەشىلەردىڭ كوڭىلىنەن شىقتى. تاڭ قالدى دەسەم اسىرا سىلتەمەگەن بولارمىن. تورەشىلەردىڭ قاتارىندا وزبەكستاننىڭ ءداستۇرلى انشىلەرىمەن قاتار مەگا-تانىمال ونەر جۇلدىزدارى بولدى»، - دەيدى ول.
سونداي-اق، مۇسا رەسپۋبليكالىق سايىستا انا تىلىنەن بولەك، اعىلشىن، فرانسۋز جانە يتاليان تىلدەرىندە ءار شىرقاپ، جۇرتشىلىقتىڭ كوڭىلىنەن شىعا بىلگەن.
ودان بولەك، وزبەك حالقىنىڭ رەترو اندەرىن دە ورىنداعان.
«تەلەجوبادا بەرىلگەن بارلىق تاپسىرمانى ءساتتى ورىندادىم. وكىنىشكە قاراي، جەڭىسكە جەتە المادىم. دەگەنمەن مول تاجىريبە جيناپ، كوپ دۇنيە ۇيرەندىم. جوباعا قاتىسۋداعى باستى ماقساتىما جەتتىم، ياعني حالىقتىڭ جۇرەگىنەن ورىن الدىم. تەلەجوبانىڭ ارقاسىندا مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى اۋقىمدى مادەني شارالارعا قاتىسىپ ءجۇرمىن. ءتىپتى، پرەزيدەنتتەردىڭ الدىندا ونەر كورسەتۋ باقىتى بۇيىردى. 2022 -جىلى جەلتوقساندا تاشكەنتتە قازاقستان مەن وزبەكستان مەملەكەتى پرەزيدەنتتەرىنىڭ كەزدەسۋى ءوتتى. رەسمي كەزدەسۋدەن كەيىن كونسەرت ۇيىمداستىرىلىپ، سول جەردە ءان ايتتىم. مەملەكەت باسشىلارى الدىندا قازاقشا ءان ايتقانىم - مەن ءۇشىن باقىت. ۇلكەن جەتىستىك جانە وسىنداي ساتتە جىگەرلەنە تۇسەسىڭ»، - دەيدى جاس ءارتىس.
قاراقالپاقستاندىق قانداس قازاقستاندا بىرنەشە رەت بولعان. ەلىمىزدە وتكەن مۋزىكالىق بايقاۋعا قاتىسىپ 1-ورىن يەلەنىپ تە ۇلگەرگەن.
الداعى ۋاقىتتا ونەر جولىن اتامەكەنمەن بايلانىستىرۋعا نيەتتى.
«قازاقستانعا بارىپ قانداس باۋىرلارمەن جاقىنىراق تانىسۋ جوسپارىم بار. جالپى اتامەكەندە اعايىن-تۋىستار تۇرادى. ءجيى ءارى جاقىن ارالاسامىز»، - دەيدى ول.
مۇسا قازاق ءتىلىن ەركىن مەڭگەرگەن. مالىمدەۋىنشە، انا تىلىنە دەگەن قۇرمەتى ەرەكشە.
«قازاق ءتىلى - مەنىڭ انا ءتىلىم. ءتىلىم شىققان ساتتەن باستاپ اتا-اناممەن قازاق تىلىندە سويلەسىپ ءوستىم. ونىڭ ۇستىنە وسكەن مەكەنىم جاسلىق اۋىلىندا قازاقتار شوعىرلانعان. مەكتەپتە دە قازاق تىلىندە ءبىلىم الدىم. ارينە، انا تىلدەن بولەك، وزبەك جانە قاراقالپاق تىلىندە ەركىن سويلەيمىن. انا ءتىلىمدى ءومىر بويى قۇرمەتتەيمىن. ال ونەردەگى ماقساتىما كەلسەم، ءوز سالامدا ودان ءارى شىڭدالا ءتۇسۋ، سونداي-اق، شەت مەملەكەتتەردە ونەر كورسەتىپ، حالىقارالىق جوبالارعا قاتىسۋدى كوزدەپ وتىرمىن»، - دەپ جوسپارىن ءبولىستى وتانداسىمىز مۇسا مولدابايەۆ.
اۆتور
داۋلەت ىزتىلەۋ
