قان قىسىمىن ءدارىسىز تۇسىرەتىن كوكونىستەر
سوندا ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى جاقسارادى. ول ءۇشىن كۇندەلىكتى تاعامدار قاتارىنا بەلگىلى ءبىر ونىمدەردى قوسۋ جەتكىلىكتى.
نيتراتتاردىڭ كۇتپەگەن پايداسى
ديەتولوگ ت. دج. ۋوتەرفوللدىڭ ايتۋىنشا، نيتراتتار مەن نيتريتتەرگە باي وسىمدىك تاعامدارى قان تامىرلارىنىڭ جۇمىسىن جاقسارتادى. اعزاداعى بۇل قوسىلىستار ازوت وكسيدىنە اينالىپ قان تامىرلار تونۋسىن تومەندەتەدى. ونىڭ اسەرىنەن تامىرلار كەڭەيەدى، قانمەن قامتاماسىز ەتۋ جاقسارادى جانە قىسىم بىرتە-بىرتە تومەندەيدى.
«وسىمدىك ونىمدەرىنىڭ قۇرامىنداعى نيتراتتاردى وڭدەلگەن ەتكە قوسىلاتىن نيتراتتارمەن شاتاستىرماۋ كەرەك. ولار ەت ءدامىن جاقسارتىپ، ۇزاق ۋاقىت جارامدىلىعىن ساقتايدى. ەتتە نيتراتتار كانتسەروگەنگە اينالادى»، - دەيدى مامان.
نيتراتتار - وسىمدىك ۇلپالارىنا اگروحيميالىق تىڭايتقىشتار ەنگىزىلمەگەن جاعدايدا دا توپىراقتان تابيعي جولمەن تۇسەتىن ازوتتى قوسىلىستار.
تامىر داقىلدارىندا نيتراتتاردىڭ ەڭ جوعارى كونسەنتراتسياسى مىنا كوكونىستەردە كەزدەسەدى:
• قىزىلشا؛
• بالدىركوك؛
• اسكوك؛
• پياز؛
• اقجەلكەن؛
• قىتاي قىرىققاباتى؛
• ورامجاپىراق.
قىزىلشا شىرىنى
2015 -جىلى Hypertension جۋرنالىندا جاريالانعان زەرتتەۋ قىزىلشا شىرىنىن كۇندەلىكتى تۇتىنۋ (دوزادا نيترات مولشەرى 6,4 ممول بولاتىن كۇنىنە 250 م ل شىرىن) قان قىسىمىن قالىپقا كەلتىرەتىنىن انىقتادى. زەرتتەلەتىندەر ەكى توپقا ءبولىندى: ءبىر توپقا سۋ، ەكىنشىسىنە قىزىلشا شىرىنى بەرىلگەن.
ءتورت اپتادان كەيىن زەرتتەۋشىلەر پلاتسەبو توبىمەن سالىستىرعاندا ەمدەۋ توبىنداعى ەندوتەلي فۋنكسياسىنىڭ جاقسارعانىن جانە قان قىسىمىنىڭ تومەندەۋىن بايقاعان. زەرتتەۋگە سايكەس، قىزىلشا قان قىسىمىن ستاندارتتى دوزادا انتيگيپەرتەنزيۆتى پرەپاراتتى قابىلداعاننان كەيىن قول جەتكىزىلگەن دەڭگەيگە دەيىن تومەندەتكەن.
قان قىسىمىن تومەندەتۋگە كومەكتەسەتىن باسقا ونىمدەردىڭ اراسىندا ديەتولوگ كاليگە باي ونىمدەردى اتادى. بۇل قان تامىرلارىنىڭ كەرنەۋىن جەڭىلدەتەدى. كاليدىڭ كوپ مولشەرى بۇرشاق داقىلدارىندا، جەمىستەردە، اسىرەسە بانانداردا، كوكونىستەردە كەزدەسەدى.
سونىمەن قاتار، مامان ماگنيگە باي تاعامداردى كوبىرەك جەۋگە كەڭەس بەردى، بۇل جۇرەك جۇمىسىن ساقتاۋعا تاپتىرمايتىن ءونىم.