ينسۋلت - قاۋىپتى دەرت
ەرجان ادىلبەكوۆ، ينسۋلت پروبلەمالارى جونىندەگى رەسپۋبليكالىق ۇيلەستىرۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسى:
- ينسۋلتتىڭ بەلگىلەرى بولادى. ونى فاست تەست دەيمىز. ادامنىڭ بەتى قيسايىپ، سويلەمەي قالسا، قولى قوزعالا الماي قالسا، ەڭ ءبىرىنشى 103-كە حابارلاسۋ كرەك. ول ەڭ جاقىن ينسۋلت ورتالىعىنا الىپ بارادى. وندا «تەراپيەۆت تەرەزەسى» دەگەن بار. ول 4 جارىم ساعاتتا ترومبتى ءدارى جىبەرىپ ەرىتىپ جىبەرسە وندا ينسۋلتتىڭ ءىزى دەن قالمايدى.
الايدا ەلىمىزدە 95 پروتسەنت سول تەرەزەگە جەتە المايدى. ودان كەيىن ونى وڭالتۋ قاجەت بولادى. دارىگەرلەر پاندەميادان كەيىن ينسۋلتكە شالدىعاتىندار كوبەيىپ كەتكەنىن ايتادى. وتكەن جىلدىڭ وزىندە 400-دەي وپەراتسيا جاسالعان. وكىنىشكە قاراي، ناۋقاستاردىڭ كوبى العاشقى كومەك الۋعا جەتپەي كوز جۇمادى، - دەيدى.
دەرتتىڭ بەلگىلەرى بىلىنگەن ساتتەن 6 ساعات ىشىندە كومەك كورسەتىلىپ، ارنايى وپەراتسيا جاسالسا ونىڭ ءىزى دە قالمايدى ەكەن. ەڭ جاقىن ينسۋلت ورتالىعىنا جۇگىنىپ ۇلگەرسەڭىز ونداعى «تەراپيالىق تەرەزە» قاعيداتىمەن جەدەل كومەك كورسەتىلەدى. قازىر ەلىمىز بويىنشا 70-تەن استام ينسۋلتتىك ورتالىق جۇمىس ىستەيدى. الايدا بۇنىڭ ءوزى ازدىق ەتىپ وتىر. مامان دا تاپشى، دەيدى ساراپشىلار. ال، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اۋداندىق اۋرۋحانالاردا دا ينسۋلتتىك ورتالىق اشۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتتى.
اجار عينيات، ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى:
- قازىرگى ءوزىمىزدىڭ جوسپارىمىزدا ءالى دە وسىنداي ينسۋلتتىك اۋداندىق اۋرۋحانالارعا جەتكىزۋ، حالىققا «التى ساعات» قاعيداتى بويىنشا ينسۋلتكە شالدىققان ادامعا دەر كەزىندە العاشقى كومەك كورسەتەتىن ورتالىقتار اشىلادى. ينسۋلتتىك ورتالىقتاردا نيەۆرولوگ، رەانيماتولوگ، تەراپيەۆتتەر جۇمىس جاسايدى.
يتاليادان كەلگەن نيەۆرولوگ رومانا فرانچەسكا ينسۋلتتى دەر كەزىندە انىقتاي بىلسە، ونىڭ سالدارىنان تۋىندايتىن كوپتەگەن پروبلەمالاردىڭ جولىن كەسۋگە بولاتىنىن ايتادى. الايدا، كوپتەگەن ادام ينسۋلتتىڭ العاشقى بەلگىلەرىنە نازار اۋدارمايدى. باس اۋرۋى عوي دەپ قابىلداپ، سان سوعىپ قالىپ جاتادى، دەيدى.
مىسالى، يتاليادا جىل سايىن 100 مىڭنان استام ادام ينسۋلتكە شالدىعادى ەكەن. سوڭعى 20 جىل ىشىندە بۇل اۋرۋعا شالدىعاتىنداردىڭ سانى 45 مىڭ ادامعا ازايعان. سەبەبى، ءتۇرلى دارەجەدەگى مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ وزىندە ينسۋلت ورتالىقتارى بار.
رومانا فرانچەسكا، يتاليا ينسۋلت قاۋىمداستىعىنىڭ باسشىسى:
- بىزدە الدىن الۋ شارالارى تىڭعىلىقتى جۇرگىزىلەدى. اسىرەسە، تەمەكى تارتۋدى شەكتەۋ، ۇنەمى قوزعالىستا بولۋ سياقتى سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ سالتىن دارىپتەۋ جۇمىستارى ناتيجەسىن بەرىپ جاتىر. وسى ارقىلى ينسۋلتكە شالدىعاتىنداردىڭ سانىن ازايتتىق. بىزدە ەمحانالاردان بولەك، زاۋىت سياقتى كەيبىر قىزمەت ورىندارىندا دا ينسۋلتتىڭ الدىن الۋ كەڭسەلەرى جۇمىس ىستەيدى. اقپاراتتىق جۇمىس قارقىندى جۇرگىزىلەدى.
«قاۋىپتى دەرت جاس تالعامايدى». ماماندار وسىلاي دەيدى. سول سەبەپتى اۋرۋدىڭ الدىن الۋ ماڭىزدى. ول ءۇشىن سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانىپ، دۇرىس تاماقتانۋ قاجەت. ەڭ باستىسى كۇندەلىكتى تۇز بەن قانتتى تۇتىنۋدى ازايتقان ابزال. ينسۋلتتىڭ العاشقى بەلگىلەرى بايقالعان بويدا دارىگەرلىك كومەككە جۇگىنۋ كەرەك.
www.24.kz