نۇق پايعامبار قايدا جەرلەنگەن؟
وسى جىرمەن بايلانىستىرا بەينەلەنەتىن نۇق پايعامباردىڭ توپان سۋدان ادامزات پەن تىرشىلىك يەلەرىنىڭ تۇقىمىن ءوزىنىڭ كەمەسى ارقىلى ساقتاپ قالعانى تۋرالى اڭىزى ءار تاراپقا ايگىلى. سول اڭىزداردا نۇق پايعامباردان ءۇش ۇل تارايدى. ەسىمدەرى حام، سام، يافەت بولعان-مىس. ادامزات ۇرپاعىنىڭ قياناتشىل، قاتىگەزدىگىنە، قايىرىم مەن مەيىرىمنىڭ ماڭايىنان الىس كەتكەنىنە قاھارلانعان جاراتۋشى جەر بەتىن ولاردان ارىلتپاقشى بولىپ توپان سۋىن جىبەرەدى-مىس. ءبىراق، جان يەلەرىن تۇگەل قۇرتىپ جىبەرمەي، نۇق پەن ونىڭ ءۇش ۇلىنا گوفەر دەگەن اعاشتان قايىق جاساتىپتى. ۇزىندىعى ون بەس كەز، ەنى جيىرما بەس كەز، بيىكتىگى ون بەس كەز ءۇش قابات قايىقتىڭ تەك ءبىر ەسىگى مەن ءبىر تەرەزەسى بولىپتى. التى ءجۇز جاستاعى نۇق قايىعىن جاساپ بىتىرگەسىن، جاراتۋشى وعان: «قايىعىڭا ءۇي- ءىشىڭدى، جەر بەتىندەگى ماقۇلىقتاردىڭ ءار تۇرىنەن ءبىر ەركەك، ءبىر ۇرعاشىدان ءبىر-ءبىر قوساق، اس-سۋ تيە دە، تەرەزەسىن، ەسىگىن جاۋىپ، بەكىنىپ ال!» دەپ بۇيىرادى.
جەتى كۇن ۋاقىت وتكەننەن كەيىن قىرىق كۇن، قىرىق ءتۇن بويى نوسەر جاۋىن تولاسسىز قۇيادى. جەردى توپان سۋ قاپتايدى. تىرشىلىك يەلەرى وپات بولىپ، جالعىز كەمە عانا جەتى اي وتكەندە ارارات شىڭىنا بارادى، ون اي دەگەندە تاۋ باستارى سۋدان ارىلادى. ون ءتورت كۇن وتكەسىن نۇق: «جەر تابىلار ما ەكەن، ءبىلىپ كەل!» - دەپ قارعانى جۇمسايدى. قارعا كوپ ۇزاماي ورالادى. نۇق كوگەرشىندى جۇمسايدى. كولبەڭدەگەن كۇيدە ول دا ورالادى. جەتى كۇن وتكەسىن ونى قايتا جۇمساعاندا اۋزىنا ءزايتۇن بۇتاعىن تىستەپ كەلەدى. اراعا جەتى كۇن سالىپ تاعى ۇشىرعاندا كوگەرشىن ورالماي قالادى. بۇل جەر بەتىنىڭ سۋدان قۇرعاعانى ەدى. كەمەسىنەن ءتۇسىپ قۇرباندىق شالىپ، امال ەتەدى. سودان كەيىن جەر الەمگە تۇتاس توپان سۋ قاپتاعان ەمەس دەلىنەتىن اڭىز ءاپسانانىڭ سيۋجەتتىك جەلىسى وسىلاي وربىگەن.
بۇل تۋرالى ايگىلى ابىز- جازۋشى، كەمەڭگەر قالامگەر ءابىش كەكىلبايەۆ ءوزىنىڭ «ساپارنامالار» اتتى وچەركتەرىندە ناقتىلىپ جازعان. تاياۋ شىعىس ەلدەرىنە ساپارىندا وسى اڭىزداردى ءوزىنىڭ اياعى تيگەن مەكەندەرمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، وقىرمانعا ۇسىنادى. ابىز جازۋشىنىڭ جازعان دەرەگىندە: «نۇق توعىز ءجۇز ەلۋ جاس جاساپ، دۇنيە اۋعاندا قۇز جارتاستىڭ باسىنا قاشاپ ورناتقان ءجۇز پۇتتىق تابىتى ليۆان تاۋىنداعى كەراق دەگەن ءبىر جەردىڭ ماڭىندا بولسا كەرەك» دەلىنگەن.
ب. نۇر-مۇحاممەد
