رامازان - رۋحاني جاڭارۋ ايى

نۇر-سۇلتان.قازاقپارات - كۇللى مۇسىلمان بالاسىنا پارىز ەتىلىپ، ىشىنە اسا ماڭىزدى ورازا قۇلشىلىعى سىڭىرىلگەن «ايلاردىڭ سۇلتانى» رامازان كەلىپ جەتتى.

بۇل اي - پايعامبار ۇمبەتى ءۇشىن رۋحاني جاڭارۋ ايى. ياعني جاراتۋشى يە ءوز قۇلىن وسى ايدا جاڭارتۋ ءۇشىن، ول ءناپسىسىن تىزگىندەپ، يمان ءلاززاتىن سەزە الاتىن حالگە جەتۋى ءۇشىن، ورازا دەگەن امالدى تاڭدادى. ءسويتىپ، بىزگە ءبىر اي بويى ورازا ۇستاۋدى بۇيىردى. بۇل جەردە ءبىز بىلە بەرمەيتىن ءبىر كەرەمەت دۇنيە - ورازا ۇستاعان كەزدە جۇرەگىمىزدە، جان- دۇنيەمىزدە رۋحاني جاڭارۋ جەمىسى ءپىسىپ جەتىلەدى. وسى ارقىلى ادام بالاسى كەمەلدەنەدى.

كەيبىر ادامدار ورازاعا نەمقۇرايدى قاراپ، ونى ۇستاماۋى مۇمكىن. ءبىراق ول ادامنىڭ جۇرەگىندە يمان بار. دەسە دە ول كىسى اللا تاعالا بۇيىرعان ۇكىمدى ابايلاماعاندىقتان، ونىڭ جان- دۇنيەسى رۋحاني جەمىسىن تاتا المايدى، ەڭ وكىنىشتىسى ول ادام رۋحاني جاڭارمايدى.

كەز كەلگەن مۇسىلمان ادام اللا تاعالانىڭ ىلىمىنە باس ءيىپ، يماندىلىق جولىنا تۇسكەنگە دەيىن ءوزىنىڭ بۇرىنعى وتكەن ومىرىندە بويىنا، ساناسىنا نەشە ءتۇرلى جامان مىنەزدەردى، قىلىقتاردى، سوزدەردى، ءجۇرىس- تۇرىستاردى ءسىڭىرىپ الارى اقيقات. وسى ورايدا بويعا سىڭگەن جامان قاسيەتتەردەن ارىلىپ، ونىڭ ورنىنا جاقسى قاسيەتتەردى ءسىڭىرۋ ۇزاق ۋاقىت الۋمەن قاتار، قۋاتتى رۋحاني تاربيە جۇمىسىن قاجەت ەتەدى.

سوندىقتان، كىمدە- كىم ومىردەن زور بەدەل- بيلىك ىزدەسە، الدىمەن ءوزىنىڭ ناپسىسىنە يە بولۋدى ۇيرەنگەنى ءجون. ءوز ءناپسىسىن بيلەي الماعان ادام وتباسىن، اينالاسىن جاقسىلىققا باستاي المايدى. مىسالى، كۇن سايىن ناپسىمىزگە ەرىك بەرىپ، ءتىلدىڭ وسەك ايتۋىنا جول بەرسەك، ياكي بىرەۋدى عايباتتاساق، مىنەز- قۇلىق، ءجۇرىس- تۇرىس تۇرعىسىنان، جالپى مامىلە تۇرعىسىنان ناپسىمىزگە يەلىك ەتپەي كۇنالى ارەكەت جاساپ قويساق، ءبىر كۇندە سونشا مارتە اللامەن ەكى اراداعى مامىلەگە قيانات جاسالدى دەگەن ءسوز. ياعني وسى ۋاقىتتا ءبىز اللاعا ادالدىق ساقتاي المادىق ءھام اللانى ناپسىمىزدەن جوعارى قويا المادىق. سول سەبەپتى كۇنالار، قاتەلىكتەر جۇزەگە استى.

سول سياقتى، اتام قازاقتا «الا ءجىپتى اتتاما»، «كەڭ بولساڭ كەم بولمايسىڭ»، «سابىر ءتۇبى - سارى التىن»، «سابىرلى جەتەر مۇراتقا، سابىرسىز قالار ۇياتقا» ت. ب. كوپتەگەن ساليقالى ءسوز بار. مۇنىڭ بارلىعى اللادان كەلگەن ىلىممەن ۇشتاسىپ جاتقان كەمەل ۇعىمدار. وسى سياقتى بابالار وسيەتىنە نەمقۇرايدى قاراۋعا بولمايدى. وسى نارسەلەردى نەعۇرلىم ومىرىمىزگە كىرىكتىرەر بولساق، سوعۇرلىم جۇرەكتەگى تازالىق كۇشەيەدى. بۇگىنگى كەلىپ جەتكەن ورازا قۇلشىلىقتان تالاپ ەتىلەتىن دۇنيە وسى - جۇرەك تازالىعى، ياعني رۋحاني جاڭارۋ جولى.

جۇرەگىن تازالاۋ ارقىلى رۋحاني جاڭارعان ادام باسقالارعا جاقسىلىق جاساۋعا بەيىم. يمان تىلىندە مۇنداي تۇلعانى «تۋرا جول مادەنيەتىن ۇستاۋشى» دەيدى. وسىنداعى تۋرا جول مادەنيەتى جۇرەك تازالىعى ارقىلى كەلەدى. قازىرگى جاعدايدا كوپشىلىك ادام ەڭ اۋەلى ءوزىنىڭ جۇرەك تازالىعىن رەتتەپ الماي، باسقالارعا اقىل ايتادى، جاقسىلىققا شاقىرادى. الايدا ونىڭ الدىندا جۇرەك تازالىعى ءوز دەڭگەيىندە بولماعاندىقتان بۇدان ناتيجە شىعۋى قيىن. ياعني بەرەكەسى بولمايدى.

ويتكەنى بەرەكەنى اللا تاعالا وسى جۇرەك تازالىعىنا سالىپ قويعان. مىسالى، كەشەگى «ءبىرىنشى تىلەك تىلەڭىز، ءبىر اللاعا جازباسقا» دەپ جىرلاعان بۇقار جىراۋ، «تولىق مۇسىلمان بولماي تولىق ادام بولمايسىڭ» دەگەن اباي، «ادامدىقتىڭ ەگىنىن شاشتىم، ەكتىم، كوڭىلىن كوتەرۋگە قۇل حالىقتىڭ» دەگەن احمەت، «قايماعى بۇزىلماعان قايران ءدىنىم، قايماعىڭ بىت- شىت بولدى قايدان بۇگىن؟ ! قۇبىلاعا بەت الىپ قول قۋسىرىپ، ساجدەگە باس قوياتىن قايدا كۇنىم؟» دەگەن مۇقاعالي، بۇلاردىڭ بارلىعى ەڭ اۋەلى تالانت- دارىنى جۇرەك تازالىعىنا بايلانعان ادامدار. ايتپەسە، جۇرەگى تازا ەمەس ادامنان جوعارىداعىداي كەرەمەت، يماني ءسوز شىقپايدى.

ءسىز ۇلكەن عالىم، كەرەمەت وقىمىستى، تاماشا قالامگەر بولۋىڭىز مۇمكىن. ءبىراق جۇرەك تازالىعى بولماسا ءبارى بەكەر. ويتكەنى جۇرەك تازالىعىنسىز ايتقان ءسوزىڭىز، ۇيرەتكەن ءىلىمىڭىز، جازعان شىعارماڭىز جۇرتتىڭ جۇرەگىنە جەتپەيدى ءھام بەرەكەسى دە بولمايدى. اباي اتامىز ايتاتىن «جارتاسقا باردىم، كۇندە ايعاي سالىم، ودان دا شىقتى جاڭعىرىق» دەگەنىنىڭ كەبى.

وسى ورايدا، ادامزاتتىڭ ابزالى مۇحاممەد پايعامباردان (س. ع. س. ) بىزگە جەتكەن حاديستە: «كىمدە- كىم ادەپسىز ءسوز ءھام ناداندىقتان، وتىرىكتەن تىيىلماسا، ونىڭ تاماعى مەن سۋىنان تىيىلعانى (ورازانى ايتادى) اللاعا استە قاجەت ەمەس» دەيدى. دەمەك قۇرمەتتى جاماعات، بۇگىنگى كەلىپ جەتكەن رامازان ايىنىڭ ورازاسىن ۇستاپ، ءوز ناپسىڭىزبەن ارپالىسىپ، وسى ايدىڭ ىشىندە ءتىلىمىزدى، مىنەزىمىزدى، ءجۇرىس- تۇرىسىمىزدى، قارىم- قاتىناسىمىزدى، ويىمىزدى تازارتىپ، رۋحاني جاڭارۋىمىز كەرەك.

بەكەن قايرات ۇلى

/egemen.kz